Τέσσερις δεκαετίες μετά την αιματοβαμμένη εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο, η επέτειος είναι περισσότερο επίκαιρη από κάθε άλλη φορά. Πλήθος εκδηλώσεων διοργανώνονται σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, ενώ ήδη έχουν προγραμματιστεί κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για να διευκολύνουν τη διεξαγωγή των εορτασμών.
Το ιστορικό της εξέγερσης
Στις 14 Νοεμβρίου 1973 φοιτητές του Πολυτεχνείου ξεκίνησαν αποχή από τα μαθήματα και άρχισαν διαδηλώσεις εναντίον του στρατιωτικού καθεστώτος.
Καθώς οι αρχές παρακολουθούσαν αμέτοχες, οι φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Ελεύθεροι Πολιορκημένοι οχυρώθηκαν μέσα στο κτίριο της σχολής επί της οδού Πατησίων.
Σχεδόν αμέσως ξεκίνησαν τη λειτουργία του ανεξάρτητου ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου. Ο πομπός κατασκευάστηκε μέσα σε λίγες ώρες στα εργαστήρια της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών από τον Γιώργο Κυρλάκη.
Το μήνυμά τους ήταν: “Εδώ Πολυτεχνείο! Λαέ της Ελλάδας το Πολυτεχνείο είναι σημαιοφόρος του αγώνα μας, του αγώνα σας, του κοινού αγώνα μας ενάντια στη δικτατορία και για την Δημοκρατία”.
Εκφωνητές του σταθμού ήταν η Μαρία Δαμανάκη, ο Δημήτρης Παπαχρήστος και ο Μίλτος Χαραλαμπίδης.
Στις 3 π.μ. της 17ης Νοεμβρίου αποφασίζεται από την μεταβατική κυβέρνηση η επέμβαση του στρατού και ένα από τα τρία άρματα μάχης που είχαν παραταχθεί έξω από τη σχολή, γκρεμίζει την κεντρική πύλη.
Όπως φαίνεται και στο ιστορικό φιλμ που τράβηξε παράνομα Ολλανδός δημοσιογράφος, το άρμα μάχης AMX 30 έριξε την σιδερένια πύλη τη στιγμή που επάνω βρίσκονταν ακόμα φοιτητές.
Ο σταθμός του Πολυτεχνείου έκανε εκκλήσεις στους στρατιώτες να αψηφήσουν τις εντολές των ανωτέρων τους και στη συνέχεια ο εκφωνητής απήγγειλε τον Ελληνικό Εθνικό Ύμνο.
Η μετάδοση συνεχίστηκε ακόμα και μετά την είσοδο του άρματος στον χώρο της σχολής. Οι φοιτητές που είχαν παραμείνει στο Πολυτεχνείο, μαζεύτηκαν στο κεντρικό προαύλιο, ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο. Η πτώση της πύλης ακολουθήθηκε από την είσοδο μιας μονάδας ενόπλων στρατιωτών των ΛΟΚ που οδήγησαν τους φοιτητές, χωρίς βια, έξω από το Πολυτεχνείο, μέσω της πύλης της οδού Στουρνάρα.
Οι αστυνομικές δυνάμεις που περίμεναν στα δυο πεζοδρόμια της Στουρνάρα επιτίθενται στους φοιτητές, την έξοδο των οποίων αποφασίζουν (σύμφωνα και με το πόρισμα του εισαγγελέα Τσεβά) να περιφρουρήσουν κάποιοι από τους στρατιώτες, οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις επενέβησαν και εναντίον των αστυνομικών που βιαιοπραγούσαν στους φοιτητές.
Πολλοί φοιτητές βρίσκουν καταφύγιο σε γειτονικές πολυκατοικίες. Ελεύθεροι σκοπευτές της αστυνομίας ανοίγουν πυρ από γειτονικές ταράτσες, ενώ άνδρες της ΚΥΠ καταδιώκουν τους εξεγερθέντες.
Οι εκφωνητές του σταθμου του Πολυτεχνείου παρέμειναν στο πόστο τους και συνέχισαν να εκπέμπουν το ιστορικό μήνυμα για 40 λεπτά μετά την έξοδο, οπότε συνελήφθησαν.
Εκδηλώσεις στην Αθήνα
Εκδηλώσεις πραγματοποιούνται σε όλη την χώρα για την 39η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Να συμμετάσχουν μαζικά στις εκδηλώσεις τιμής και μνήμης, που διοργανώνονται στις 17 Νοεμβρίου στην Αθήνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας, για την επέτειο εξέγερσης του Πολυτεχνείου, καλούν τους εργαζομένους στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα τα συνδικάτα.
Οι πανεπιστημιακές σχολές της Αθήνας θα παραμείνουν κλειστές ως το τέλος της πορείας, το Σάββατο το βράδυ.
Ήδη, ισχύουν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην οδό Πατησίων, ενώ αύριο οι ρυθμίσεις θα επεκταθούν σταδιακά στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου και ειδικότερα στις Λεωφόρους Αλεξάνδρας, Πατησίων, Σταδίου, Βασιλίσσης Σοφίας.
Το Σάββατο από τις 12 το μεσημέρι οι σταθμοί του μετρό σε Σύνταγμα, Πανεπιστήμιο, Ευαγγελισμό, Μέγαρο Μουσικής, Αμπελόκηπους, Μοναστηράκι και Ακρόπολη.
Επίσης στις 14:00 θα κλείσουν οι σταθμοί Πανόρμου, Κατεχάκη και Εθνική Άμυνα.
H καθιερωμένη πορεία προς την Αμερικανική Πρεσβεία θα ξεκινήσει στις 15:00. Με ανακοίνωσή του, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ καλούν σε συνέχιση της πορείας έως την πρεσβεία του Ισραήλ στη συμβολή των λεωφόρων Κηφισίας και Κατεχάκη.
Εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη
Στις 12:00 θα γίνει η κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Πολυτεχνείου από τον Σύλλογο Φυλακισθέντων Εθνικής Αντίστασης, Φοιτητικούς Συλλόγους, πολιτικές παρατάξεις, φορείς και σωματεία της πόλης. Συναγωνιστές του Θωμά Βασιλειάδη, ενός εκ των πρωταγωνιστών της κατάληψης του Πολυτεχνείου της Θεσσαλονίκης θα τιμήσουν την μνήμη του στο χώρο της Αρχιτεκτονικής, όπου έχει τοποθετηθεί τιμητική πλακέτα.
Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με απόφαση του πρυτανικού του συμβουλίου, αποφάσισε να μην διοργανώσει εκδηλώσεις μέσα στην πανεπιστημιούπολη.
Στα σχολεία της πόλης, ο εορτασμός της επετείου του Πολυτεχνείου έγινε με αφιερώματα και αφηγήσεις γύρω από το πλαίσιο που οδήγησε στην χούντα και την εξέγερση.
Τα μέτρα της Τροχαίας
Θα αποκλειστεί σταδιακά η κίνηση των αυτοκινήτων στο κέντρο από τις 14:30 ενώ θα υπάρξουν αλλαγές και στα δρομολόγια των αστικών λεωφορείων.
Συγκεκριμένα, θα διακοπεί η κυκλοφορία στους δρόμους: Εγνατία, Εθνικής Αμύνης, Τσιμισκή, Αγίου Δημητρίου, Πλατεία Δημοκρατίας, Πλατεία ΧΑΝΘ, Καρόλου Ντηλ, Βας. Ηρακλείου, Γ’ Σεπτεμβρίου, Αγγελάκη, Αρμενοπούλου, Γρ. Λαμπράκη, Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Επίσης, απαγορεύεται η στάση και στάθμευση των αυτοκινήτων, στους παραπάνω δρόμους, το Σάββατο.
