Το πανέμορφο ψηφιδωτό, με τα τεφροκυανά χρώματα, που ήρθε στο φως από τις εκσκαφές στην Αμφίπολη απεικονίζει το φτερωτό θεό της ελληνικής μυθολογίας, τον Ερμή.
Ο Βρετανός ακαδημαϊκός Ρ. Φ. Γουΐλετς γράφει τα εξής: «…ο Ερμής είναι ο πλέον συμπαθής, ο πλέον ασταθής, ο πλέον συγκεχυμένος, ο πιο πολυσύνθετος και επομένως ο πιο Έλληνας από όλους τους ολύμπιους θεούς»
Ο Ερμής ήταν ο θεός - ψυχοπομπός των αρχαίων Ελλήνων, δηλαδή εκείνος που οδηγούσε τις ψυχές στον Κάτω Κόσμο ή αλλιώς στο "σπίτι του Άδη". Επίσης συμμετείχε στο δικαστήριο του Άδη.
Όμως ο Ερμής έκανε και κάτι ακόμη, που δεν... συνήθιζαν οι θεοί: διέσχιζε τις πύλες του Άδη, δηλαδή κινούνταν μεταξύ όλων των "κόσμων": του ουράνιου του Ολύμπου, του κόσμου των ανθρώπων και του κόσμου των νεκρών. Εξάλλου ήταν και κήρυκας, δηλαδή μετέφερε ευχές και λόγια και ειδήσεις από τον κόσμο των νεκρών στους ζωντανούς αλλά και στους θεούς του Ολύμπου.
Εκδοχές για την καταγωγή του Ερμή υπάρχουν πολλές. Σύμφωνα με τον επικρατέστερο μύθο, πατέρας του Ερμή ήταν ο Δίας και μητέρα του η Μαία, μια από τις λεγόμενες Πλειάδες, δηλαδή τις κόρες του Άτλαντα, του γίγαντα που κρατούσε στις πλάτες του το ουράνιο στερέωμα.
Ο Ερμής συγκεντρώνει στο πρόσωπο του μεγάλη αγάπη και τιμές στην ελληνική μυθολογική παράδοση.
Καταρχήν οι πιστοί στο δωδεκάθεο τον αγαπούσαν για τα έντονα ανθρώπινα χαρακτηριστικά του αλλά και τα θεία δώρα του προς το ανθρώπινο γένος. Αν ο Προμηθέας χάρισε στους ανθρώπους τη φωτιά, ο Ερμής του έφερε τα γράμματα και τις επιστήμες και τους δίδαξε τη χρήση της διάνοιας.
Γεννημένος σε μια σπηλιά στο όρος Ζήρια της Κυλλήνης από τους αρχαιότερους θεούς της ελληνικής μυθολογίας.
Στα έπη του Ομήρου μνημονεύεται με το αρχαιότερο όνομά του Ερμής ο Κυλλήνιος, αλλά και με τους επιθετικούς προσδιορισμούς "εύσκοπος αργεϊφόντης", "διάκτορος", δηλαδή ψυχοπομπός. Στον Όμηρο χρησιμοποιούνται συχνότερα τα επίθετα "χρυσόραβδος" Ερμής, "αγγελιοφόρος" Ερμής, ενώ στον Ησίοδο "ξακουστός κήρυκας των θεών" και "προστάτης των βοσκών και των αιγοπροβάτων".
Εκτός από ευφυέστατος θεός ήταν και ιδιαίτερα φιλάνθρωπος γι' αυτό και του αποδίδονται τα προσωνύμια "αλεξίκακος" και "αγαθών δωτήρ".
Από πού όμως προέρχεται το όνομα Ερμής;
Σύμφωνα με την επικρατέστερη γλωσσολογική ανάλυση, το όνομα Ερμής σημαίνει "αυτός που προβάλλει μέσα από ένα σωρό πέτρες".
Η καταγωγή του Ερμή εντοπίζεται στις προ του δωδεκάθεου θρησκείες, ακόμη και στις προ - Ελληνικές και παγανιστικές θρησκείες.
Ο Ερμής έχει συνδεθεί με τις λιθοσωρούς. Αυτές μπορεί να ήταν είτε τάφοι (εξ ου ίσως και κατόπιν ο ρόλος του ψυχοπομπού) είτε με τους λεγόμενους "όρους" (ορόσημα).
Οι αγροτικοί πληθυσμοί που ζούσαν στο χώρο που σήμερα ορίζεται ως ελληνική επικράτεια έφτιαχναν σωρούς από πέτρες στους δρόμους, ως οδοδείκτες. Πίστευαν ακόμη ότι σε αυτές κατοικούσαν δυνάμεις θεϊκές. Κάθε διερχόμενος πετούσε άλλη μια πέτρα στο σωρό για να έχει την εύνοια του θεού. Οι πέτρες αυτές λέγονταν, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές, έρμα.
Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι σε παλαιότερες της αρχαιότητας εποχές οι πέτρες λατρεύονταν (όπως και άλλα στοιχεία της φύσης, π.χ. ο Ήλιος, η βροχή).
