Ο Παγκόσμιος Δείκτης Ποιότητας Γηρατειών (Global Age Watch Index) για το 2014 δεν παρήγε ενθαρρυντικά αποτελέσματα για τους Έλληνες ηλικιωμένους που ζουν στη χώρα μας.
Με αφορμή της Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας, το διεθνές δίκτυο Help Age International έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία ποιότητας ζωής -και άλλα ποιοτικά στοιχεία- για τους ηλικιωμένους σε χώρες ανά τον πλανήτη.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 73η θέση της διεθνούς κατάταξης μεταξύ των 96 χωρών που περιλαμβάνει η λίστα και για τις οποίες υπήρχαν επαρκή διαθέσιμα στοιχεία, υποχωρώντας περαιτέρω από την 58η θέση που βρισκόταν το 2013.
Νορβηγία και Σουηδία βρίσκονται στην πρώτη και δεύτερη, αντίστοιχα, θέση ανάμεσα σε όλες τις χώρες του πλανήτη και εμφανίζονται κατ' επέκταση ως οι ιδανικότερες για να ζει ένας ηλικιωμένος.
Την πρώτη δεκάδα των καλύτερων χωρών συμπληρώνουν κατά σειρά οι εξής: Ελβετία, Καναδάς, Γερμανία, Ολλανδία, Ισλανδία, ΗΠΑ, Ιαπωνία και Νέα Ζηλανδία. Στην τελευταία θέση βρίσκεται το Αφγανιστάν. Η Κύπρος είναι στην 34η και η Τουρκία στην 77η.
Ο Δείκτης Ποιότητας Γηρατειών αποτελεί μια προσπάθεια να αποτυπωθεί η ποιότητα ζωής για τους ανθρώπους άνω των 60 ετών ανά τον πλανήτη, με βάση διάφορα κριτήρια, όπως η εισοδηματική ασφάλεια (σύνταξη και λοιπά εισοδήματα), η παροχή υπηρεσιών υγείας, το γενικότερο περιβάλλον για την τρίτη ηλικία και άλλα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο δείκτης δείχνει ότι στις φτωχότερες χώρες η ζωή είναι πιο δύσκολη για τα γηρατειά.
Σύμφωνα με την έκθεση του διεθνούς δικτύου Help Age International, το μέσο προσδόκιμο ζωής για έναν 60χρονο στην Ελλάδα (πόσα χρόνια ακόμη αναμένεται να ζήσει μετά τα 60), είναι 24 χρόνια, ενώ το μέσο προσδόκιμο υγιούς ζωής (πόσα ακόμη χρόνια θα ζήσει με υγεία μετά τα 60) είναι 17,4 χρόνια. Το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών που λαμβάνουν σύνταξη, είναι 77%.
Το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού που είναι άνω των 60 ετών, αναμένεται να εμφανίσει συνεχή αύξηση στο μέλλον, από 26% το 2014 (περίπου 2,9 εκατομμύρια άνθρωποι) σε 32,4% το 2030 και 37,9% το 2050. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα μετατρεπεται ταχέως σε χώρα ηλικιωμένων.
Το ποσοστό φτωχών ηλικιωμένων στην Ελλάδα, το ποσοστό, δηλαδή, των ατόμων άνω των 60 ετών που έχουν εισόδημα μικρότερο του μισού μέσου εισοδήματος της χώρας, υπολογίζεται στο 8,6%. Το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων 55 έως 64 ετών βρίσκεται στο 36,4%, δηλαδή περίπου ένας στους τρεις, ενώ το ποσοστό ανθρώπων άνω των 60 ετών με πτυχίο δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι 41%.
Η "σχετική ευημερία" του Έλληνα ηλικιωμένου, η οποία προκύπτει από το μέσο εισόδημα προς την κατανάλωσή του, ως ποσοστό του μέσου εισοδήματος/κατανάλωση για τον υπόλοιπο πληθυσμό εκτιμάται στο 103%.
Η "σχετική ψυχική/νοητική ευημερία", που αφορά το ποσοστό ατόμων άνω των 50 ετών που νιώθουν ότι η ζωή τους έχει νόημα, σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό ατόμων κάτω των 50 ετών, διαμορφώνεται στο 92,4%.
Άλλοι επιμέρους δείκτες για τους Έλληνες άνω των 50 ετών (μέση και τρίτη ηλικία) δείχνουν ότι το 61% δηλώνουν πως έχουν συγγενείς ή φίλους στους οποίους μπορούν να στηριχθούν σε περίπτωση προβλημάτων (πράγμα που σημαίνει ότι το υπόλοιπο 39% δεν έχει τέτοιο στήριγμα), το 48% νιώθουν ασφαλείς όταν περπατάνε μόνοι τους τη νύχτα (συνεπώς η πλειονότητα 52% νιώθει ανασφάλεια), μόνο το 39% αισθάνονται ικανοποιημένοι από την ελευθερία επιλογών στη ζωή τους, ενώ περίπου οι μισοί (53%) δηλώνουν ικανοποιημένοι από τα μέσα μαζικής μεταφοράς στην περιοχή τους.
Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι η έκθεση αναφέρει ότι η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλότερα από κάθε άλλη ανεπτυγμένη χώρα στον δείκτη και ότι υποχώρησε σημαντικά σε σχέση με το 2013. Από την άλλη, όπως επισημαίνει, η χώρα μας τα πάει καλά στο πεδίο της υγείας (24η), βελτιώνοντας σημαντικά τη θέση της από το 2013.
Επίσης, βρίσκεται ψηλά (28η) στον τομέα της εισοδηματικής ασφάλειας για τους ηλικιωμένους, εμφανίζοντας ένα σχετικά υψηλό επίπεδο κοινωνικών παροχών στην περιοχή της, παρά την μείωση του ΑΕΠ ανά κεφαλή λόγω της κρίσης.
