Επανέρχεται ο θεσμός του σχολικού συμβούλου για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Καίριο ρόλο θα διαδραματίζει και η απόφαση του διευθυντή του εκάστοτε σχολείο, σύμφωνα με το πόρισμα έκτασης 80 σελίδων που παραδόθηκε στον υπουργό Παιδείας, Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο για το θέμα.
Οι εκπαιδευτικοί που δε θα περνούν τις... δοκιμασίες θα περνούν σεμινάριο επιμόρφωσης. Αντίστοιχα, όσοι επιτυγχάνουν υψηλή βαθμολόγηση θα παρουσιάζουν οι ίδιοι τη μέθοδο δουλειάς τους.
Σύμφωνα με το πόρισμα της αξιολόγησης, το οποίο είχε αναλάβει να συντάξει ομάδα επιστημόνων, κάθε εκπαιδευτικός θα πρέπει να αξιολογείται τουλάχιστον ανά διετία ως προς την υπηρεσιακή του συνέπεια και επάρκεια από τον διευθυντή του σχολείου όπου εργάζεται.
Αντίστοιχα, θα αξιολογείται ανά τετραετία από τον Σχολικό Σύμβουλο ώστε να διαπιστώνεται η πορεία της επαγγελματικής του ανάπτυξης όσο και για να διευκολύνονται διαδικασίες του εκπαιδευτικού συστήματος, όπως η επιλογή στελεχών.
Εντός του 80σέλιδου πορίσματος, αναφέρεται ότι η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα μπορούσε να συνδέεται με την επαγγελματική τους εξέλιξη.
Διαβαθμίσεις αξιολόγησης
Οι εκπαιδευτικοί, των οποίων το έργο αξιολογείται ως "επαρκές", είναι προακτέοι.
Οι εκπαιδευτικοί, το έργο των οποίων έχει αξιολογηθεί ως "ελλιπές" σε κάποιο πεδίο, παρακολουθούν ενισχυτικό/διαμορφωτικό πρόγραμμα επιμόρφωσης και η αξιολόγησή τους στο συγκεκριμένο πεδίο επαναλαμβάνεται το επόμενο έτος.
Η αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού ως «πολύ καλό» ή/και «εξαιρετικό» χρησιμοποιείται, εφόσον οι ίδιοι το επιθυμούν, κατά την κρίση της υποψηφιότητάς τους στην κατάληψη θέσης ευθύνης.
Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να προβλεφτεί ότι στο μέλλον θα έχουν δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας για κατάληψη θέσης στελέχους μόνο όσων εκπαιδευτικών το έργο κρίνεται ως "πολύ καλό" ή/και "εξαιρετικό" θα έχουν δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας για κατάληψη θέσης στελέχους.
Η κρίση του έργου των εκπαιδευτικών ως "εξαιρετικού" μπορεί να συνδέεται με τη διάχυση των καλών πρακτικών των σχολείων και την ευρύτερη αναγνώριση των επιτευγμάτων από τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας και της κοινωνίας.
Στις απαντήσεις τους στο σχετικό ερωτηματολόγιο του υπουργείου Παιδείας οι εκπαιδευτικοί ζητούν σε ποσοστό 72,7% να συνδέεται η αξιολόγηση με την βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, σε ποσοστό 23,05% με την μισθολογική εξέλιξη τους και σε ποσοστό 31,47% με την προαγωγή τους.
Ίδρυση νέων Αρχών
Για τον κεντρικό συντονισμό της αξιολόγησης προτείνεται η συγκρότηση Ανεξάρτητης Δημόσιας Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Ε), η οποία ορίζεται ως εποπτική και συντονιστική αρχή του συστήματος αξιολόγησης και διασφάλισης της ποιότητας στη γενική εκπαίδευση.
Η Αρχή αυτή θα συγκροτηθεί κατά τα πρότυπα της αντίστοιχης ΑΔΙΠ που διεξάγει με επιτυχία τα προγράμματα αξιολόγησης στα ελληνικά πανεπιστήμια και ΤΕΙ.
Παράλληλα προτείνεται η Μονάδα Διασφάλισης της Ποιότητας στην Εκπαίδευση (ΜΟ.ΔΙ.Π.Ε) ως ο φορέας υλοποίησης του έργου της Α.ΔΙ.Π.Ε. στο επίπεδο της Περιφερειακής Διεύθυνσης ή της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης με έργο τη διασφάλιση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου στα σχολεία της Περιφέρειας μέσα από τη διαπίστωση της καλής λειτουργίας των διαδικασιών εφαρμογής του συστήματος της αξιολόγησης (αξιοπιστία εκθέσεων, εγκυρότητα δεδομένων, αντικειμενικότητα κρίσεων, αποτελεσματικότητα διαδικασιών, ανατροφοδότηση, αναπροσαρμογή εργαλείων αξιολόγησης, ενστάσεις).
Η ΜΟ.ΔΙ.Π.Ε. δεν έχει οριστεί να "είναι ελεγκτικός ούτε παρεμβατικός μηχανισμός στην αποστολή και τη λειτουργία των εκπαιδευτικών δομών και των σχολικών μονάδων της γενικής εκπαίδευσης της χώρας».
Η αξιολόγηση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου (ΑΠΕΕ) στη σχολική μονάδα γίνεται με τη διαδικασία της αυτoαξιολόγησης. Την ευθύνη εφαρμογής της διαδικασίας αξιολόγησης έχουν ο Διευθυντής και ο Σύλλογος Διδασκόντων του σχολείου.
Στο τέλος κάθε διδακτικού έτους, η σχολική μονάδα καταρτίζει έκθεση αξιολόγησης με ευθύνη του διευθυντή της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με το Σύλλογο Διδασκόντων και τους Σχολικούς Συμβούλους, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις απόψεις των συλλογικών οργάνων του σχολείου. Η έκθεση αυτοαξιολόγησης θα δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του σχολείου και υποβάλλεται στον αρμόδιο Σχολικό Σύμβουλο και στη Μονάδα Διασφάλισης της Ποιότητας στην Εκπαίδευση.
Παράγοντες αξιολόγησης των εκπαιδευτικών
Σύμφωνα με το πόρισμα, ο εκπαιδευτικός αξιολογείται ως προς το διοικητικό έργο, είτε επαγγελματικού, είτε υπηρεσιακού χαρακτήρα, από τον διευθυντή του σχολείου και ως προς το παιδαγωγικό και διδακτικό έργο από τον Σχολικό Σύμβουλο
Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έχει διαπιστωτικό και διαμορφωτικό χαρακτήρα και διακρίνεται σε ετήσια και περιοδική. Η ετήσια έχει διττό χαρακτήρα και διακρίνεται σε έμμεση και άμεση.
Η έμμεση αξιολόγηση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της αξιολόγησης της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας.
Η σύνταξη της ετήσιας έκθεσης του σχολείου βασίζεται στη συνεκτίμηση των τεκμηρίων του σχολείου και στοιχείων από τους ατομικούς φακέλους των εκπαιδευτικών (portfolio) (διδακτικό και παιδαγωγικό έργο, συμμετοχή σε δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, κ.λπ.).
Κάθε εκπαιδευτικός συνεκτιμά και αξιολογεί τους δείκτες του εκπαιδευτικού έργου με βάση τεκμήρια του ατομικού του φακέλου και την προσωπική συμμετοχή του στην οργάνωση και διοίκηση του σχολείου, μαζί με το διδακτικό και παιδαγωγικό έργο, καθώς και τη συμπεριφορά του στη σχολική του ζωή.
Η έκθεση αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας και ο ατομικός φάκελος (portfolio) του εκπαιδευτικού αποτελούν τα βασικά τεκμήρια που λαμβάνονται υπόψη στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού από τον Διευθυντή του σχολείου και τον Σχολικό Σύμβουλο.
Η άμεση αξιολόγηση που γίνεται από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας αφορά στην αξιολόγηση των παραμέτρων του διοικητικού-υπηρεσιακού έργου και της επαγγελματικής συνέπειας του εκπαιδευτικού. Η κρίση γίνεται κατ΄ έτος ή ανά διετία με ατομική έκθεση αξιολόγησης στο τέλος του σχολικού έτους.
Το τελικό αποτέλεσμα της αξιολογικής κρίσης βασίζεται στη συνεκτίμηση των δεδομένων που έχουν παραχθεί καθ' όλη τη διάρκεια της αξιολογικής περιόδου, ήτοι την τετραετία το ανώτερο, ανάλογα με τον προβλεπόμενο χρόνο για τις προαγωγές και την κρίση/επιλογή των στελεχών.
Την ευθύνη για τη σύνταξη της τελικής αξιολογικής έκθεσης του έργου των εκπαιδευτικών έχει ο Σχολικός Σύμβουλος και σε αυτήν χρησιμοποιείται περιγραφική κλίμακα, η οποία χαρακτηρίζει τον τρόπο επιτέλεσης του έργου τους.
Όπως αναφέρεται στο πόρισμα, ο εκπαιδευτικός έχει διαφορετικές ιδιότητες και αντίστοιχους ρόλους: ως μέλος της σχολικής μονάδας, ως εκπαιδευτικός της τάξης και ως επιστημονικός λειτουργός.
