Μελέτη που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του υπουργείου Υποδομών και του ΟΑΣΑ αλλάζει το χάρτη των συγκοινωνιών της Αθήνας.
Ανάμεσα στις αλλαγές που προτείνει είναι η συνεργασία μεταξύ ΟΑΣΑ και ΚΤΕΛ προκειμένου να μην επιβαρύνεται το κέντρο της Αθήνας από την είσοδο τόσο των μέσων μαζικής μεταφοράς όσο και όλων των υπεραστικών λεωφορείων.
Η μελέτη του υπουργείου Υποδομών δίνει τις βασικές αρχές που πρέπει να υλοποιηθούν από τον Οργανισμό αλλά και από την νέα Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών (ΡΑΕΜ) που συστήθηκε σε σώμα ώστε να μπει τάξη στο κέντρο της Αθήνας.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, τέσσερις ή πέντε μεγάλοι σταθμοί, του μετρό, οι οποίοι θα έχουν χώρους στάθμευσης και άνετη προσέλευση των επιβατών, αναμένεται να μετατραπούν σε κυκλοφοριακούς κόμβου» και να αλλάξουν τα σημερινά δεδομένα στις δημόσιες συγκοινωνίες.
Γίνεται λόγος για ένταξη των ΚΤΕΛ Αττικής στο σύστημα αστικών συγκοινωνιών, τα οποία θα λειτουργούν συμπληρωματικά με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Βέβαια σε αυτή την περίπτωση ΚΤΕΛ και ΟΑΣΑ θα πρέπει να "μοιραστούν" και την κρατική επιδότηση, αλλά αυτό είναι κάτι που θα πέσει πρώτα συνολικά στο τραπέζι του διαλόγου.
Στόχος, πάντως, είναι η συνεργασία των δύο μέσων ώστε τα λεωφορεία του ΟΑΣΑ να πάψουν να εκτελούν μακρινά δρομολόγια όπως, για παράδειγμα, μέχρι την Αρτέμιδα (Λούτσα) και να περιοριστούν στο στενότερο δίκτυο της Αθήνας.
Τα ΚΤΕΛ, από την πλευρά τους, θα αναλάβουν να εκτελούν όλες τις μακρινές διαδρομές και θα πάψουν να εισέρχονται στο κέντρο της πόλης, χρησιμοποιώντας σταθμούς μετεπιβίβασης του μετρό με βασικό αυτό της Δουκίσσης Πλακεντίας.
Άλλωστε, η δημιουργία του νέου ενοποιημένου σταθμού των ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα θα οδηγήσει σε ανατροπή της κυκλοφορίας σε βασικές οδικές αρτηρίες καθώς θα συνοδεύεται από το "λουκέτο" των σταθμών στον Κηφισό και την οδό Λιοσίων.
Η μεταφορά για τις δραστηριότητες των υπεραστικών λεωφορειακών γραμμών στον σταθμό του Ελαιώνα, θα κάνει ιδιαίτερα εύκολη τη μεταφορά των επιβατών προς το αεροδρόμιο, το λιμάνι και το κέντρο της Αθήνας, αφού θα γίνεται μέσω του μετρό.
Την ίδια στιγμή, τάξη στην άναρχη αγορά των ΚΤΕΛ φαίνεται ότι θα επιχειρήσει να βάλει η νέα Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών (ΡΑΕΜ), η οποία συστάθηκε σε σώμα την προηγούμενη μόλις εβδομάδα και ξεκινά τον έλεγχο της αγοράς σε όλη τη χώρα.
Πρωταρχικός στόχος της είναι η καταγραφή, η έγκριση και ο διαχωρισμών των γραμμών των ΚΤΕΛ προκειμένου να καταρτιστούν τα τεύχη δημοπράτησης και να δημοπρατηθούν οι γραμμές μέσα στο 2015.
Όπως αναφέρεται, τα στελέχη της Επιτροπής καλούνται να ξαναφτιάξουν από την αρχή το σύστημα, να εκτιμήσουν την προσφορά και την ζήτηση στις συγκοινωνίες, να τιμολογήσουν τις υπηρεσίες και να προστατέψουν τον επιβάτη αλλά και το δημόσιο ταμείο.
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του νέου πλαισίου θα παίξουν οι περιφέρειες που θα εισηγούνται στη νέα ρυθμιστική αρχή τον καθορισμό των γραμμών, τη χορήγηση αποκλειστικών δικαιωμάτων, τη χορήγηση αποζημίωσης, ενώ θα μπορούν να αναθέτουν απευθείας μεταφορικό έργο, σε περιπτώσεις που αυτό είναι πολύ μικρό, όπως σε μεμονωμένα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου.
Η ΡΑΕΜ θα έχει επίσης την αρμοδιότητα για την ένταξη των υφιστάμενων γραμμών σε τρεις κατηγορίες με γεωγραφικά αλλά και οικονομικά κριτήρια.
Οι τρεις κατηγορίες θα είναι οι εξής:
1. Άγονες και επιδοτούμενες από το κράτος γραμμές, με αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης, στο πλαίσιο της υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
2. Γραμμές χωρίς κρατική επιδότηση και με αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης. Θα συνδέουν τις δημοτικές ενότητες με τα κέντρα Καλλικρατικών δήμων και στη συνέχεια με τα κέντρα των περιφερειακών ενοτήτων.
3. Πλήρως απελευθερωμένες γραμμές χωρίς δικαίωμα αποκλειστικής εκμετάλλευσης στις οποίες η τιμολογιακή πολιτική θα ορίζεται από τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς. Πρόκειται για διαπεριφερειακές συνδέσεις μεταξύ των αστικών ή περιφερειακών κέντρων καθώς και για συνδέσεις αστικών κέντρων με λιμάνια, αεροδρόμια κ.λπ. εξαιρουμένων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Στις άγονες και στις γραμμές με αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης των δύο πρώτων κατηγοριών η ανάθεση έργου θα γίνεται με διαγωνισμό, ενώ θα μπορεί να γίνει και απευθείας αν η μέση ετήσια αξία της σύμβασης είναι κάτω του 1 εκατ. ευρώ ή αφορά εκτέλεση του μεταφορικού έργου που δεν υπερβαίνει τα 300.000 χιλιόμετρα.
Οι άδειες θα ισχύουν για 10 χρόνια με δυνατότητα παράτασης για άλλα πέντε ενώ θα προβλέπεται πλαφόν στα κόμιστρα.
Παράλληλα, θα καταργηθεί η εσωτερική επιδότηση των ΚΤΕΛ, βάσει της οποίας μετακυλιόταν μέρος του κόστους των άγονων γραμμών στους επιβάτες των κερδοφόρων δρομολογίων.
Οι υφιστάμενοι σταθμοί των ΚΤΕΛ θα ενταχθούν σε ένα ενιαίο σύστημα δημοσίων μεταφορών, το οποίο θα διασφαλίζει την πρόσβαση των μεταφορέων, έναντι καταβολής τέλους χρήσης υποδομής.