Την μεγαλύτερη πυκνότητα σε χελώνες παγκοσμίως έχει έκταση του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού- Λουδία- Αλιάκμονα, σύμφωνα με μετρήσεις που κάνει τα τελευταία 30 χρόνια ο Βρετανός ερπετολόγος Άντριαν Χέιλι (Adrian Hailey), ο οποίος αποκαλύπτει ότι σε έκταση 1700 στρεμμάτων ζουν περίπου 2000 χερσαίες χελώνες!
Ο καθηγητής του πανεπιστημίου των Δυτικών Ινδιών επισκέφθηκε για πρώτη φορά ως φοιτητής την περιοχή το 1979 και έκτοτε μεταβαίνει σε τακτά χρονικά διαστήματα για να μελετήσει τις γραικοχελώνες (Testudo graeca) και τις μεσογειακές χελώνες (Testudo hermani) που ζουν στις Αλυκές Κίτρους, μέσα στο Εθνικό Πάρκο Αξιού.
"Οι χελώνες είναι ένα καλό μοντέλο για να μελετήσεις ζώα που ζουν πολλά χρόνια. Είναι και οι ελέφαντες βέβαια, αλλά είναι δύσκολο να τους προσεγγίσεις για να... μελετηθούν" εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, χαριτολογώντας, ο κ.Χέιλι, ο οποίος, αυτές τις μέρες, βρίσκεται καθημερινά στο πεδίο μελέτης από νωρίς το πρωί, ψάχνοντας για χελώνες. Ιδιαίτερα μεθοδικός στην έρευνά του, κρατάει σημειωματάρια με όλες τις χελώνες που έχει "μαρκάρει" τα τελευταία χρόνια και φτάνουν συνολικά τις 6591!
"Αυτή τη χελώνα" λέει, δείχνοντας ένα σχετικά μικρό σε μέγεθος ζώο και αφού έχει συμβουλευθεί τη σχετική αρίθμηση στις σημειώσεις του, "την είχα μαρκάρει το 1980. Ήταν το νούμερο 275 και τότε ήταν 5 ετών. Χάρηκα πολύ που την ξαναβρήκα τώρα, ήταν να σαν να είδα έναν... παλιόφιλο!". Όπως διαπίστωσε, μάλιστα, μετρώντας τις χαρακιές στο καβούκι του, ο... παλιόφιλός του είχε μεγαλώσει όλα αυτά τα χρόνια μόλις 4 χιλιοστά και ήταν σε καλή κατάσταση, όπως άλλωστε όλες οι χελώνες που συνάντησε στη φετινή του εξόρμηση.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, επειδή στις εξορμήσεις του ξανασυναντά πολλές φορές χελώνες που έχει "μαρκάρει", συμπεραίνει πως η μεσογειακή χελώνα μπορεί να ζήσει έως και 50-60 χρόνια. "Συγκεκριμένα, ξαναβρήκα 29 χελώνες που είχα σημαδέψει στο παρελθόν" αναφέρει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η περιοχή είναι ιδανική για το είδος καθώς η όχληση είναι μηδενική.
"Οι μόνοι τους εχθροί είναι οι αλεπούδες και οι ασβοί που τρώνε τα αυγά τους, τα οποία εναποθέτουν σε ρηχές τρύπες που σκάβουν στο έδαφος" εξηγεί
Σημειώνεται ότι τους χειμερινούς μήνες, οι χελώνες πέφτουν σε χειμέρια νάρκη και μετά το τέλος Φεβρουαρίου ξεπροβάλλουν από την κρυψώνα τους και ζευγαρώνουν. Από τον Μάιο ως τον Ιούλιο, η θηλυκή γεννάει 1-12 αυγά σε τρύπες που σκάβει σε μαλακό χώμα και τα χελωνάκια βγαίνουν από το αυγό ύστερα από 2,5 μήνες περίπου, με τον ερχομό των βροχών.
Το ασφαλές αυτό καταφύγιο των χελωνών απειλήθηκε μόνο από τη μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε τη δεκαετία του 1980, εξαιτίας της οποίας χάθηκε το 40% του πληθυσμού. Ωστόσο, όμως, σύμφωνα τον κ.Χέιλι, ο πληθυσμός τους έχει πλέον ανακάμψει και κυμαίνεται περίπου στα 2000 ζώα, δημιουργώντας ένα περιβάλλον με την μεγαλύτερη πυκνότητα του είδους παγκοσμίως.
Στην προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος της χελώνας, ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Αξιού προτρέπει, από την πλευρά του, τους οδηγούς που βρίσκονται κατά τους θερινούς μήνες στην περιοχή των Αλυκών Κίτρους, να κινούνται προσεκτικά και σε χαμηλές ταχύτητες.
Υπενθυμίζει δε, ότι όλες οι χελώνες προστατεύονται από την ελληνική και τη διεθνή νομοθεσία, η οποία απαγορεύει τη συλλογή τους από τη φύση, την κατοχή τους σε αιχμαλωσία, την πώληση, την εκμετάλλευση, την κακοποίηση ή θανάτωσή τους.