Επικριτική για την Ελλάδα είναι και η φετινή -ετήσια- έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανά τον πλανήτη.
Στο κείμενο αναφέρονται οι βίαιες συμπεριφορές εναντίον των μεταναστών και οι κακές συνθήκες διαβίωσής τους σε κέντρα κράτησης και σε ελληνικές φυλακές.
Ειδικότερα, οι βίαιες συμπεριφορές περιγράφονται ως μια από τις πιο σημαντικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα. Στην έκθεση υπογραμμίζεται το γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές ασκούν "αποτελεσματικό έλεγχο" στα αρμόδια σώματα ασφαλείας, αν και υπάρχουν καταγγελίες, όπως σημειώνεται, για παραβιάσεις από "ορισμένα μέλη" των υπηρεσιών ασφάλειας.
Παράλληλα, λόγος γίνεται για τη δράση της Χρυσής Αυγής, η οποία εντός της έκθεσης αναφέρεται και ως "νεοναζιστική οργάνωση".
Άλλες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παρατηρούνται στη χώρα μας είναι αντισημιτικές συμπεριφορές και διακρίσεις σε βάρος Ρομά.
Ανάμεσα στα ανθρώπινα δικαιώματα που καταπατούνται θεωρεί το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι βρίσκεται και το δικαίωμα αυτοδιάθεσης της "μακεδονικής" ή "τουρκικής" μειονότητας.
Πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μέσω της έκθεσής του, υπενθυμίζει ότι έκθεση ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ, τον Μάρτιο του 2009, έχει καλέσει την κυβέρνηση να απεμπλακεί από τη διαμάχη εάν υφίσταται ή όχι "μακεδονική" ή "τουρκική" μειονότητα στην Ελλάδα και να εστιασθεί στα θέματα προστασίας δικαιωμάτων αυτο-προσδιορισμού και ελευθερίας έκφρασης, επιτρέποντας την χρήση των όρων "μακεδονικός" ή "τουρκικός" σε σωματεία και οργανώσεις.
Ελευθερία έκφρασης
"Η ελευθερία της έκφρασης στην Ελλάδα είναι θεσμοθετημένη και προστατεύεται", τονίζεται στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, επισημαίνοντας ότι "υπήρξαν εξαιρέσεις" και γίνεται αναφορά σε φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις και σε συμπεριφορές μίσους. Τονίζεται επίσης ότι οι συνθήκες κράτησης σε φυλακές της Ελλάδας δεν ανταποκρίνονται στους διεθνείς κανόνες, ούτε και στους ελληνικούς νόμους.
Συνθήκες κράτησης
Στην εισαγωγή επαναλαμβάνεται ότι παρατηρήθηκαν προβλήματα σε κάποιους τομείς, όπως: κακές συνθήκες κράτησης λαθρομεταναστών, διακρίσεις σε βάρος των Ρομά, εκμετάλλευση ανηλίκων Ρομά, κάποιοι νομικοί περιορισμοί στην ελευθερία έκφρασης, περιορισμοί και διοικητικά εμπόδια σε βάρος μη ορθοδόξων, αδυναμία παροχής επαρκούς προστασίας ασύλου στους πρόσφυγες, παράνομη διακίνηση προσώπων, κατηγορίες για υπερβολική χρήση βίας εναντίον διαδηλωτών, καθώς και κάποια φαινόμενα αντισημιτισμού. Στη φετινή έκθεση επαναλαμβάνεται ακόμη η αναφορά σε «κρούσματα απρόκλητης ρατσιστικής βίας εναντίον μεταναστών και ατόμων που γίνονται αντιληπτοί ως ξένοι».
Η εισαγωγή της έκθεσης για την Ελλάδα κλείνει με την επισήμανση ότι "η κυβέρνηση έλαβε όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη δίωξη και τιμωρία των παραβατών, είτε αυτοί ανήκαν στις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας είτε αλλού στη διοίκηση".
Ακεραιότητα του ατόμου
Στο κεφάλαιο περί σεβασμού της ακεραιότητας του ατόμου, παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός καταγγελιών για κακομεταχείριση μεταναστών σε αστυνομικά τμήματα (35 έναντι 11 το 2012), καθώς επίσης και άλλα περιστατικά βίαιης μεταχείρισης κρατουμένων από αστυνομικούς. Ακόμη, επαναλαμβάνονται οι αναφορές σε άσχημες συνθήκες κράτησης σε φυλακές και κρατητήρια της χώρας που δεν πληρούν τα διεθνή πρότυπα, ιδίως σε ότι αφορά την "απαράδεκτη κατάσταση παρατεταμένου συνωστισμού και άθλιων συνθηκών σε υποστελεχωμένα κέντρα κράτησης μεταναστών".
Συνθήκες στις φυλακές
Συγκεκριμένα, για το συνωστισμό στις φυλακές, σημειώνεται ότι ενώ η συνολική χωρητικότητα είναι 9.886 φυλακισμένοι, ο αριθμός των τελευταίων ανήλθε τον περασμένο Σεπτέμβριο σε 13.139, με αποτέλεσμα να υπάρχει "ανθρωπιστική κρίση, τόσο στο σωφρονιστικό σύστημα, όσο και στα κέντρα υποδοχής μεταναστών".
Ανισότητες δικαιωμάτων
Στο ίδιο κεφάλαιο και στην υποενότητα "Εξαφανίσεις" γίνεται αναφορά στην υπόθεση των παιδιών αλβανικής - αθιγγανικής καταγωγής, που οι ελληνικές Αρχές συνέλαβαν στους δρόμους, 502 από τα οποία στη συνέχεια εξαφανίστηκαν. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, όπως τονίζεται στην έκθεση, ζήτησε τον περασμένο Αύγουστο από το Κοινοβούλιο άδεια για πρόσβαση σε πληροφορίες των δικαστικών Αρχών.
Κοινωνικές ελευθερίες
Στο κεφάλαιο περί σεβασμού των κοινωνικών ελευθεριών, επαναλαμβάνεται ότι υπάρχουν ρυθμίσεις για την ελευθερία έκφρασης και την ανεξαρτησία ΜΜΕ στην Ελλάδα που γίνονται στην πράξη σεβαστές από την κυβέρνηση. Ιδιαίτερα σε σχέση με την ελευθερία του Τύπου, γίνεται αναφορά στο κλείσιμο της ΕΡΤ, με περιγραφή των γεγονότων.
Χρυσή Αυγή
Επιπλέον, σημειώνονται, μεταξύ άλλων, το περιστατικό επίθεσης μελών της Χρυσής Αυγής εναντίον δημοσιογράφων στο Νέο Ηράκλειο, οι συλλήψεις φωτορεπόρτερ κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων στην Αθήνα και η δίωξη σε δημοσιογράφο που δημοσίευσε τη λίστα Λαγκάρντ.
Πρόσφυγες
Στο κεφάλαιο περί ελευθερίας της κίνησης και προστασίας των προσφύγων, γίνεται αναφορά στο νέο σύστημα υπηρεσίας ασύλου που η κυβέρνηση εισήγαγε τον Ιούνιο με καθυστέρηση δύο χρόνων, σύμφωνα με την έκθεση, το οποίο παρουσιάζει μεγάλες βελτιώσεις σε σχέση με το προηγούμενο που ήταν, κατά γενική ομολογία, αναποτελεσματικό.
Διαφάνεια
Στο κεφάλαιο περί διαφθοράς και διαφάνειας, γίνεται εκτενής αναφορά στην ενδημική, όπως τη χαρακτηρίζει η οργάνωση Transparency International, διαφθορά στην Ελλάδα, η οποία δεν περιορίζεται στο δημόσιο τομέα. Ωστόσο, σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της οργάνωσης αυτής, η Ελλάδα έχει ανέβει 14 θέσεις, ενώ έχουν ληφθεί μέτρα αντιμετώπισής της.
Αντισημιτισμός
Στο κεφάλαιο των διακρίσεων παραμένει τμήμα περί αντισημιτισμού, με αναφορές σε μεμονωμένες περιπτώσεις εκφράσεων αντισημιτισμού. Ωστόσο, προστίθενται μέτρα που έλαβαν διάφοροι φορείς (Δήμος της Αθήνας, Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία) ενάντια σε «ρατσιστικές πράξεις» της Χρυσής Αυγής και συμπαθούντων αυτή.
Μειονότητες και διάλεκτοι
Στο κεφάλαιο για τις εθνικές και εθνοτικές μειονότητες επαναλαμβάνονται, όπως και στην περσινή έκθεση, οι αναφορές σε Έλληνες πολίτες που αυτο-προσδιορίζονται ως Τούρκοι, Πομάκοι, Βλάχοι, Ρομά, Αρβανίτες ή Μακεδόνες, ορισμένοι εκ των οποίων θεωρούν πως πρέπει να αναγνωριστούν ως "μειονότητες" ή "γλωσσικές μειονότητες", αλλά η κυβέρνηση αναγνωρίζει ως μειονότητα μόνο τη μουσουλμανική.
Επίσης, γίνονται αναφορές και στο ότι η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει την σλαβική διάλεκτο στην Βορειοδυτική Ελλάδα ως "μακεδονική", ότι αξιωματούχοι και δικαστήρια δεν επιτρέπουν σε σλαβικές ομάδες να αυτοπροσδιορίζονται ως "Μακεδόνες" και ότι έκθεση ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ, τον Μάρτιο 2009, έχει καλέσει την κυβέρνηση να απεμπλακεί από τη διαμάχη εάν υφίσταται ή όχι "μακεδονική" ή "τουρκική" μειονότητα στην Ελλάδα και να εστιασθεί στα θέματα προστασίας δικαιωμάτων αυτο-προσδιορισμού και ελευθερίας έκφρασης, επιτρέποντας την χρήση των όρων "μακεδονικός" ή "τουρκικός" σε σωματεία και οργανώσεις.
Επικριτική η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και για την Τουρκία
Όσον αφορά την Τουρκία, η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι και φέτος έντονα επικριτική σε αρκετούς τομείς παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γίνεται λόγος για παράνομες συλλήψεις και φυλακίσεις, για βασανισμούς δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών και ακτιβιστών.
Για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, γίνεται αναφορά και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο για τις θρησκευτικές ελευθερίες.
