"Πάντα φανταζόμουνα ότι ο Παράδεισος θα είναι ένα είδος βιβλιοθήκης", έλεγε ο Αργεντίνος συγγραφέας Χόρχε Λούις Μπόρχες. Έναν μικρό παράδεισο προσπαθούν να κάνουν την Αθήνα, οι νεαροί αρχιτέκτονες η Ειρήνη Αιμιλία Ιωαννίδου και ο Ελευθέριος Αμπατζής, οι οποίοι στηριζόμενοι στην ιδέα ότι τα βιβλία δεν χαίρονται όταν μαζεύουν σκόνη αλλά θέλουν να κυκλοφορούν και να διαβάζονται από όσα περισσότερα άτομα γίνεται, έχουν βάλει στόχο να γεμίσουν την Αθήνα με υπαίθριες ανταλλακτικές βιβλιοθήκες.
Τα πρώτα βιβλία βρίσκονται ήδη στα ράφια, έτοιμα να διαβαστούν από όσους περισσότερους γίνεται, στην υπαίθρια βιβλιοθήκη στο Κολωνάκι που εγκαινιάστηκε σήμερα στη πλατεία Δεξαμενής, με την φιλαρμονική του δήμου Αθηναίων να συνοδεύει με αγαπημένες κλασσικές μελωδίες την εκδήλωση.
Η Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη, μια ιδέα και πρωτοβουλία των δύο νέων αρχιτεκτόνων, αφού στέριωσε για τα καλά στην Κηφισιά και στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών ( η τρίτη βιβλιοθήκη βρίσκεται σε μόνιμη περιοδεία), ήρθε η στιγμή να βρει μόνιμη «στέγη» και στο κέντρο της Αθήνας.
"Επιτέλους και μία βιβλιοθήκη στην καρδιά της Αθήνας. Το «πείραμα» πέτυχε. Διαφορετικά δεν θα συνεχίζαμε. Όσο περισσότερος κόσμος μαθαίνει τι ακριβώς σημαίνει υπαίθρια ανταλλακτική βιβλιοθήκη και αγκαλιάζει αυτό το εγχείρημα, τόσο οι βιβλιοθήκες επιτελούν τον σκοπό τους", εξηγούν στο Αθηναϊκό Πρακτορείο η Ειρήνη Αιμιλία Ιωαννίδου και ο Ελευθέριος Αμπατζής, που όραμά τους είναι να δημιουργήσουν ένα δίκτυο ανταλλακτικών βιβλιοθηκών σε όλη την Αθήνα, έτσι ώστε η κάθε γειτονιά ν' αποκτήσει τη δική της. "Ιδανικά θα θέλαμε αυτή η ιδέα να εξαπλωθεί και σε όλη την Ελλάδα. Δήμοι και κοινότητες είναι έτοιμοι να τις φιλοξενήσουν, το δύσκολο κομμάτι στις υπάρχουσες συνθήκες είναι να βρεθούν χορηγοί για την κατασκευή τους", υποστηρίζουν.
Από το πρωί πλήθος κόσμου, κάτοικοι της περιοχής και όχι μόνο, γονείς με τα παιδιά τους και πρόσκοποι από το 40ο σύστημα Λυκαβηττού συγκεντρώθηκαν στο σημείο για να πάρουν μέρος στην υπαίθρια μικρή γιορτή που είχε στηθεί για τα αποκαλυπτήρια, κρατώντας μεγάλες σακούλες γεμάτες βιβλία για να τα αφήσουν και να πάρουν άλλα. Έτσι, ξεκίνησε μια άτυπη "βιβλιοδρομία", με τα βιβλία στη θέση της σκυτάλης: ο καθένας μπορεί να προσφέρει ένα βιβλίο ανεξαρτήτως περιεχομένου και θεματολογίας, να το αφήσει εκεί, να πάρει κάποιο άλλο, να το επιστρέψει και ο κύκλος συνεχίζεται.
"Το βιβλίο και η ανάγνωση συνιστούν αναπόσπαστα στοιχεία της παιδείας, της γλώσσας και της κουλτούρας μας, καλλιεργούν την κριτική σκέψη- τόσο απαραίτητη για τη δημοκρατική μας συνείδηση- συμβάλλουν στην κοινωνική αλληλεπίδραση, προσφέρουν την συχνά αναντικατάστατη απόλαυση του κειμένου" ανέφερε η αντιδήμαρχος Αθηναίων Νέλλη Παπαχελά λίγο πριν τα αποκαλυπτήρια.
"Βρισκόμαστε άλλωστε σε μία πλατεία της Αθήνας, με έντονο το αποτύπωμα του πολιτισμού : στο καφενείο της Δεξαμενής σύχναζαν τα νεότερα χρόνια σημαντικοί λογοτέχνες, λόγιοι και καλλιτέχνες : Παπαδιαμάντης, Βλαχογιάννης, Καρκαβίτσας, Βάρναλης, Σικελιανός, Καζαντζάκης κι άλλοι ,πολλοί και σπουδαίοι. Και σήμερα όμως, είναι μια πλατεία ζωντανή, που θα αποδειχθεί πιστεύω το πιο κατάλληλο περιβάλλον για την Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη :ένας όμορφος τόπος συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων", συμπλήρωσε η κ. Παπαχελά.
Η πρώτη Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη ξεκίνησε από την Κηφισιά τον Ιούνιο του 2012: μια σύγχρονη κατασκευή με αναφορές στην παραδοσιακή βιβλιοθήκη, αλλά εντελώς διαφορετική φιλοσοφία. Ο χρήστης δίνει ένα βιβλίο και παίρνει ένα άλλο. Και ο τρόπος είναι απλός. Για να κάνει κάποιος χρήση της βιβλιοθήκης, δεν χρειάζεται ούτε συνδρομή, ούτε εγγραφή σε κάποιο μητρώο. Εκτυπώνει απλώς το αυτοκόλλητο με το λογότυπο «αντάλλαξε το» και το κολλά στο βιβλίο που ανταλλάσει για να το διαφυλάξει από κλοπή. Επιπλέον, η βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή και προσβάσιμη όλο το 24ωρο, όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Όπως και στις άλλες τρεις η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της συμμετοχής, και το απόθεμα βιβλίων μέσω της ανταπόκρισης των επισκεπτών.
Η ιδέα της Ανταλλακτικής Βιβλιοθήκης είναι ενταγμένη πλέον στην πλατφόρμα δικτύωσης του Δήμου Αθηναίων με τις ομάδες πολιτών «Συν-Αθηνά». Η εικόνα της βιβλιοθήκης στη Δεξαμενή διαφέρει από τις προηγούμενες καθώς μια συνάντηση των δύο εμπνευστών με τον καλλιτέχνη Αντώνη Ντόνεφ (εκπροσωπείται από την γκαλερί The Breeder) οδήγησε στην επένδυση των όψεων της νέας βιβλιοθήκης με ψηφιακή εκτύπωση έργου τέχνης του τελευταίου.
Η βιβλιοθήκη της Κηφισιάς όσο και η νέα προθήκη της Δεξαμενής υλοποιήθηκαν με δωρεά της κατασκευαστικής εταιρείας (Σκριμιζέας Α.Ε.), ενώ η Εθνική Βιβλιοθήκη δώρισε σ΄αυτήν της Δεξαμενής 400 τίτλους.