Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής αποτελεί σημαντική στιγμή για πολλούς μαθητές. Κάποιοι θα γίνουν ακαδημαϊκοί πολίτες, καθώς θα πετύχουν σε ένα τμήμα της επιλογής τους, ενώ για όσους δεν τα καταφέρουν, ξεκινά μια διαδικασία αναζήτησης των εναλλακτικών, που έχουν.
Η αποτυχία δεν πρέπει να απογοητεύει, καθώς τα ΑΕΙ και ΤΕΙ δεν αποτελούν μονόδρομο και υπάρχουν λύσεις για όλα τα βαλάντια. Ακολούθως, παρουσιάζονται όλες οι δυνατότητες που έχουν οι μαθητές.
1. Μια από τις δημοφιλείς επιλογές είναι οι σπουδές σε ένα δημόσιο ή ιδιωτικό ΙΕΚ.
Το κόστος σπουδών ανά εξάμηνο είναι αρκετά χαμηλό και υπάρχουν ειδικότητες, που καλύπτουν πολλούς επαγγελματικούς τομείς. Είναι σημαντικό οι μαθητές να επιλέξουν ειδικότητες, που έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα και παρέχουν και επαγγελματική άδεια. Επίσης, καλό είναι να γνωρίζουν ότι οι σπουδές προσχολικής αγωγής, νοσηλευτικής, φυσικοθεραπείας κ.α. δεν παρέχουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με όσους αποφοιτήσουν από ένα τμήμα των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Όσοι αποφοιτούν από τα ΙΕΚ, έχουν τον τίτλο του βοηθού νοσηλευτή, βοηθού φυσικοθεραπευτή και - φυσικά - δεν μπορούν να ανοίξουν φυσικοθεραπευτήριο, ή να εξελιχθούν στην ιεραρχία σε ένα νοσοκομείο.
2. Πολλοί είναι οι μαθητές, που διεκδίκησαν μια περιζήτητη σχολή, όπως είναι η νομική, άλλα δεν κατάφεραν να πετύχουν το στόχο τους.
Δεν θα πρέπει, όμως, να απογοητεύονται, καθώς υπάρχουν πολλά κολέγια, που δίνουν τη δυνατότητα με σπουδές στην Ελλάδα να αποκτήσει ο ενδιαφερόμενος το πολυπόθητο πτυχίο. Τα αδειοδοτημένα κολέγια, που συνεργάζονται με πανεπιστήμια του εξωτερικού, παρέχουν τίτλους σπουδών, οι οποίοι εξασφαλίζουν επαγγελματικά δικαιώματα, που είναι αναγνωρισμένα στην Ελλάδα.
Οι τελευταίες νομοθετικές αλλαγές εξισώνουν επαγγελματικά τους αποφοίτους των κολεγίων με τους αποφοίτους των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Αρμόδιος φορέας για την αναγνώριση είναι το ΣΑΕΠ και είναι απαραίτητο οι ενδιαφερόμενοι να εξετάσουν κατά πόσο το κολέγιο, που θα επιλέξουν, πληροί τις προϋποθέσεις, τις οποίες θέτει ο φορέας αναγνώρισης. Προσοχή χρήζει το γεγονός ότι τα πτυχία, που χορηγούν τα κολέγια σε συνεργασία με πανεπιστήμιο του εξωτερικού, δεν παρέχουν ακόμα την ακαδημαϊκή ισοτιμία, για την οποία αρμόδιος φορέας είναι ο ΔΟΑΤΑΠ (Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης).
3. Οι σπουδές στο εξωτερικό αποτελούν μια από τις δημοφιλέστερες επιλογές των μαθητών.
Το πιο πάνω γεγονός αποδεικνύεται και από τα στοιχεία της τελευταίας έκθεσης του ΟΟΣΑ, που φέρνουν την Ελλάδα στην 6η θέση παγκοσμίως, με βάση το ποσοστό των φοιτητών του εξωτερικού. Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία αποτελούν τις παραδοσιακές επιλογές των Ελλήνων μαθητών. Τα τελευταία χρόνια, πολλοί στρέφονται για τις σπουδές τους σε Βουλγαρία και Ρουμανία, ενώ σταθερά ανερχόμενη είναι η Ολλανδία, γεγονός που αποδίδεται στο υψηλό επίπεδο σπουδών, που συνδυάζεται με χαμηλά δίδακτρα. Στο παιχνίδι της διεκδίκησης
Ελλήνων φοιτητών έχουν μπει και τα πανεπιστήμια της γειτονικής Τουρκίας, που έχει θέσει ως στόχο της την προσέλκυση χιλιάδων νέων. Όσοι επιλέξουν πανεπιστήμια του εξωτερικού, είναι απαραίτητο να έρθουν σε επαφή με το ΔΟΑΤΑΠ, προκειμένου να διαπιστώσουν ποια πανεπιστήμια έχουν αναγνωριστεί ως ισότιμα και αντίστοιχα, σε περίπτωση φυσικά, που επιθυμούν να διεκδικήσουν μια θέση στο Δημόσιο ή να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο στην Ελλάδα.
4. Οι σχολές χορού, καθώς και οι σχολές δραματικής τέχνης, αποτελούν μια επιλογή για τους μαθητές, που είναι καλλιτεχνικές φύσεις.
Υπάρχουν ιδιωτικές και δημόσιες σχολές και - απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή των μαθητών - είναι η κατοχή απολυτηρίου λυκείου και η επιτυχής εξέταση σε μια σειρά μαθημάτων. Περίπου 1000 μαθητές κάθε χρόνο στρέφονται στις εν λόγω σχολές. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι απόφοιτοι έχουν το δικαίωμα να εργαστούν ως καθηγητές σε δημόσια σχολεία.
5. Εργασία ως καθηγητές ξένων γλωσσών και μουσικής.
Δεν είναι απαραίτητο να εισαχθεί κάποιος στο τμήμα αγγλικής γλώσσας ή σε ένα τμήμα μουσικών σπουδών για να εργαστεί ως καθηγητής στην εκπαίδευση. Οι μαθητές, που έχουν proficiency και τα αντιστοίχου επιπέδου πτυχία στις άλλες γλώσσες, μπορούν να καταθέσουν τα δικαιολογητικά τους για την επάρκεια και την άδεια διδασκαλίας. Με αυτό τον τρόπο, θα μπορούν να εργαστούν νόμιμα ή και να ανοίξουν το δικό τους φροντιστήριο.
Όσοι πάλι έχουν αγάπη για τη μουσική, μπορούν - αφού αποφοιτήσουν από ένα ωδείο - να εργαστούν ως καθηγητές μουσικής, τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική εκπαίδευση. Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε ότι για τη δημόσια εκπαίδευση εντάσσονται στον κλάδο ΤΕ16. Παραθέτουμε και σχετικό απόσπασμα εγκυκλίου αναπληρωτών: "Πτυχίο αναγνωρισμένου μη Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της ημεδαπής θεωρημένο από το Υπουργείο Πολιτισμού ή πτυχίο μουσικής ειδικότητας του άρθρου 8, παρ. 5 του Ν.2158/1993 τίτλος του ΥΠΕΠΘ".
Η επιλογή των εναλλακτικών
Οι μαθητές, που δεν θα καταφέρουν να εισαχθούν σε ένα τμήμα της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έχουν αρκετές επιλογές, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς. Το ζητούμενο είναι να εξετάσει ο υποψήφιος όλες τις επιλογές και να αποφασίσει τι είναι αυτό, που τελικά θα ανταποκριθεί στα "θέλω" του. Οι κλίσεις, οι στόχοι, οι αξίες, οι ικανότητες, οι δεξιότητες και οι επιθυμίες είναι παράγοντες, που πρέπει να εξεταστούν από κάθε μαθητή.
Φυσικά, είναι αναγκαίο σε κάθε επιλογή του να λάβει υπόψη του και το οικονομικό μέρος και να συζητήσει με τους γονείς του κατά πόσο μπορούν να τον στηρίξουν οικονομικά στην απόφασή του. Οι προοπτικές και το επαγγελματικό υπόβαθρο των γονέων είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες, που οφείλει ένας νέος να τους συνεκτιμήσει κατά την επιλογή του.
Η αποτυχία μπορεί να μετατραπεί σε επιτυχία, αρκεί να γίνει η κατάλληλη επιλογή. Άλλωστε, η επιτυχημένη επαγγελματική πορεία δεν περνά πάντα μέσα από το πανεπιστήμιο. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον έχει το ίδιο το άτομο, που - όταν ασκεί ένα επάγγελμα που αγαπά - βρίσκει τη δύναμη να υπερκεράσει τις δυσκολίες και να είναι ανταγωνιστικό.
Βασίλειος Καλόγηρος
Υπ. Διδάκτωρ Π.Θ.