Μεταπτυχιακά προγράμματα: Κριτήρια και Αντικριτήρια επιλογής

Με την ανεργία να έχει πάρει την ανιούσα και τον ανταγωνισμό για τις λιγοστές θέσεις εργασίας να αυξάνεται καθημερινά κρίνεται περισσότερο από πότε επιτακτική η πραγματοποίηση ενός μεταπτυχιακού. Το μεταπτυχιακό δεν αποτελεί πανάκεια για την αντιμετώπιση της ανεργίας, είναι όμως αναμφισβήτητα ένα προσόν που μπορεί να εκτιμηθεί από τους εργοδότες. Αυτή τη στιγμή υπάρχει πληθώρα μεταπτυχιακών προγραμμάτων όχι μόνο στα ΑΕΙ άλλα και στα ΤΕΙ. Το πιο πάνω γεγονός καθιστά αναγκαία την πραγματοποίηση μιας έρευνας προτού ο κάθε ενδιαφερόμενος προχωρήσει στην επιλογή ενός μεταπτυχιακού προγράμματος στο οποίο θα δαπανήσει κόπο, χρόνο άλλα και χρήμα. Ακολούθως θα παρουσιαστούν αριθμητικά δεδομένα άλλα και τα πρέπει και δεν πρέπει στην επιλογή του μεταπτυχιακού.

Τα µεταπτυχιακά σε αριθµούς (κατά προσέγγιση)

Θεσµοθετήθηκαν µε τον Ν. 2083/1992

480 προγράµµατα προσφέρονται από ελληνικά τριτοβάθµια ιδρύµατα

60.000 άτοµα συµµετέχουν σε προγράµµατα στην Ελλάδα και 25.000 άτοµα φοιτούν σε προγράµµατα του εξωτερικού

93% των αποφοίτων θεωρούν ανεπαρκή τον βασικό τίτλο σπουδών

16% των κατόχων µεταπτυχιακού τίτλου και 24% των αποφοίτων ΑΕΙ/ΤΕΙ παραµένουν άνεργοι πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση

10πλάσιες έως 20πλάσιες είναι οι αιτήσεις σε σχέση µε τις προσφερόµενες θέσεις σε µεταπτυχιακά προγράµµατα

15

30 είναι οι εισακτέοι ανά προκήρυξη θέσεων

Κάθε µεταπτυχιακός φοιτητής έχει δικαίωµα για φοίτηση σε µόνο 1 µεταπτυχιακό ανά περίοδο

1500- 8.000 ευρώ είναι το ετήσιο κόστος φοίτησης στα προγράµµατα που προβλέπουν δίδακτρα

Πηγή: Πανεπιστήμιο Αθηνών

Κριτήρια και Αντικριτήρια

Ενδιαφέροντα είναι τα κριτήρια και αντικριτήρια επιλογής των μεταπτυχιακών που παρουσίασε σε συνέδριο η κα Κυριακού Σύμβουλος Σταδιοδρομίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Αυτά λοιπόν συνοψίζονται στα ακόλουθα:

ΑΝΤΙ-ΚΡΙΤΗΡΙΑ

• Επειδή θα πάει ο κολλητός/ σύντροφος

• Επειδή φαίνεται εύκολο

• «Ένα χαρτί να πάρω…..»

• Επειδή είναι ωραία η πόλη!!!

• Επειδή είναι πιο σύντομο

• «Άκουσα ότι είναι καλό»

• «Μόνο εκεί πρόλαβα να κάνω αίτηση»

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

• Αγορά εργασίας: Θα πρέπει να αναρωτηθεί ο υποψήφιος μεταπτυχιακός φοιτητής αν το μεταπτυχιακό τον διαφοροποιεί από τους ανταγωνιστές του και αν φυσικά του ανοίγει νέες επαγγελματικές δυνατότητες. Σε επόμενο αφιέρωμα θα παρουσιαστούν μεταπτυχιακά που προσφέρουν ακόμα μια διέξοδο. Για παράδειγμα έχει νόημα ένας φιλόλογος να κάνει μεταπτυχιακό στα αρχαία; Τι θα κερδίσει στην αγορά εργασίας; Ένας πτυχιούχους διοίκησης επιχειρήσεων πρέπει να εκπονήσει μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων ή να αναζητήσει έναν άλλο τομέα;

• Στόχοι: Αν κάποιος μπει στη διαδικασία πραγματοποίησης μεταπτυχιακών σπουδών θα πρέπει να έχει στόχους. Δεν κάνω μεταπτυχιακό για να λέω απλά ότι έχω μεταπτυχιακό. Προχωρούμε σε μια επένδυση στη γνώση, γιατί το μεταπτυχιακό είναι επένδυση που ευελπιστούμε να μας αποφέρει κέρδη σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Άρα οπωσδήποτε είναι αναγκαίο να αναρωτηθούμε γιατί θέλουμε να κάνουμε μεταπτυχιακό; Ποιοι οι στόχοι μας; Ποιες οι προσδοκίες μας;

• Πρακτικά κριτήρια: Σε αυτά συγκαταλέγονται η περιοχή, το κόστος και οι τρόποιχρηματοδότησης. Σε περίπτωση που κάποιος εργάζεται ή έχει οικογενειακές υποχρεώσεις θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να πραγματοποιήσει ένα μεταπτυχιακό από απόσταση στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο ή και σε κάποιο αναγνωρισμένο Πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Επίσης καλό είναι να εξετάσει αν στην πόλη όπου διαμένει μόνιμα ή στις όμορες περιοχές πραγματοποιούνται μεταπτυχιακά προγράμματα που πιθανόν να τον ενδιαφέρουν. Φυσικά ακόμα ένα κριτήριο που πρέπει να εξετάσει είναι το κόστος του μεταπτυχιακού και αν μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά. Μάλιστα τη σημερινή εποχή το να δαπανήσει κανείς 4000-6000 ευρώ για ένα μεταπτυχιακό εξ αποστάσεως ίσως είναι πολυτέλεια για πολλούς.

Πότε να εκπονήσω το μεταπτυχιακό;

Ένα σύνηθες ερώτημα που ταλανίζει πολλούς υποψηφίους είναι ο χρόνος πραγματοποίησης των μεταπτυχιακών σπουδών. Προσωπικά θα προτείναμε μετά από 1-2 χρόνια εργασιακής εμπειρίας. Η επιλογή αυτή έχει και θετικά άλλα και αρνητικά, όπως φυσικά και η επιλογή να πραγματοποιήσει μεταπτυχιακό αμέσως μετά την αποφοίτησή του ή πριν οι άνδρες πάνε στρατό. Άλλωστε κάθε νόμισμα έχει δυο όψεις. Στην προκειμένη περίπτωση θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να ζυγίσει τα υπέρ και κατά και να πάρει τη δικιά του, προσωπική απόφαση. Ακολούθως παρουσιάζονται τα συν και τα πλην της εν λόγω απόφασης όπως αναφέρονται και στον οδηγό του Πανεπιστημίου Αθηνών:

• Μετά από 1-2 χρόνια εργασιακής εμπειρίας

Πλεονεκτήματα:

• Πιο ώριμη επιλογή Κατεύθυνσης

• Καλύτερη εστίαση στις σπουδές / Μεγαλύτερη Δέσμευση

• Μεγαλύτερη απορρόφηση γνώσεων

Μειονεκτήματα:

• Ενδεχόμενο εγκατάλειψης της ιδέας μεταπτυχιακού

• Διακοπή μιας ίσως ενδιαφέρουσας και πολλά υποσχόμενης καριέρας

• Πιθανόν ο εργοδότης να δει με επιφυλακτικότητα την πρωτοβουλία του εργαζομένου του

• Δυσκολία συγκερασμού εργασίας, οικογένειας, μεταπτυχιακού

Η πραγματοποίηση ενός μεταπτυχιακού αμέσως μετά την ολοκλήρωση των προπτυχιακών σπουδών έχει και αυτή, όπως αναφέρθηκε, τα θετικά άλλα και τα αρνητικά της.

+ Αποκτά σε νεαρή ηλικία αυξηµένα ακαδηµαϊκά προσόντα.

- ∆εν προλαβαίνει να δοκιµαστεί στον εργασιακό στίβο, να αυτοαξιολογηθεί και να γνωρίσει τις πραγµατικές απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.

Για όσους πάλι σκέφτονται στρατό ή μεταπτυχιακό; Τα υπέρ και τα κατά είναι τα ακόλουθα:

+ Ολοκληρώνει έναν ακαδηµαϊκό κύκλο προτού αναλάβει άλλου είδους υποχρεώσεις και πριν να ενταχθεί στην αγορά εργασίας.

- ∆εν διαθέτει την αναγκαία εµπειρία και ωριµότητα, ώστε να επιλέξει το πρόγραµµα σπουδών που ανταποκρίνεται στις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά του ή/και στις συνθήκες της αγοράς εργασίας.

Χρήσιμες συμβουλές

Πιο κάτω παραθέτουμε μερικές χρήσιμες συμβουλές της Συμβούλου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας κα Κυριακού:

1. ΚΑΝΤΕ Μεταπτυχιακές Σπουδές

2. Εργαστείτε πριν επιλέξετε κατεύθυνση

3. Φροντίστε τις επιδόσεις σας (εάν ακόμη προλαβαίνετε)

4. Κάντε τη ΔΙΚΗ ΣΑΣ έρευνα για το καλύτερο πρόγραμμα και το καλύτερο πανεπιστήμιο

5. Αφιερώστε χρόνο στην προετοιμασία μιας καλής αίτησης

Ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν πριν προχωρήσει ο υποψήφιος στην πραγματοποίηση μεταπτυχιακών σπουδών:

Το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει εκπονήσει έναν πολύ καλό οδηγό για τις μεταπτυχιακές σπουδές. Από το πλήθος των πληροφοριών που παρατίθενται απομονώσαμε μια σειρά από ερωτήσεις που είναι αναγκαίο να απαντηθούν από τον κάθε ενδιαφερόμενο:

ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΩ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ∆ΩΝ:

i. Επειδή η συµµετοχή σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραµµα µπορεί να συντελέσει στην αναβάθµιση των γνώσεων και των δεξιοτήτων µου;

ii. Επειδή ένα µεταπτυχιακό πρόγραµµα µπορεί να προσδώσει νέο χαρακτήρα, κύρος και προοπτική στον βασικό τίτλο σπουδών µου;

iii. Επειδή ένας µεταπτυχιακός τίτλος συνιστά αποτελεσµατικό µέσο για την εξεύρεση ή τη διατήρηση µιας θέσης εργασίας;

iv. Επειδή ένας µεταπτυχιακός τίτλος συνεπάγεται αύξηση µισθού ή/και εργασιακή εξέλιξη;

v. Επειδή ένα µεταπτυχιακό πρόγραµµα µπορεί να αποτελέσει τον προθάλαµο για ακαδηµαϊκή καριέρα;

vi. Επειδή η συµµετοχή σε ένα µεταπτυχιακό πρόγραµµα µπορεί να συµβάλει στην παράταση της φοιτητικής ζωής µου και την αναβολή ένταξής µου στην αγορά εργασίας;

vii. Επειδή η συµµετοχή σε ένα µεταπτυχιακό πρόγραµµα θα µου επιτρέψει να λάβω εκπαιδευτική άδεια και να απαλλαγώ για ένα διάστηµα από τα εργασιακά µου καθήκοντα;

viii. Επειδή η συµµετοχή σε ένα µεταπτυχιακό πρόγραµµα υπαγορεύεται/επιβάλλεται από το περιβάλλον (εργοδότες, οικογένεια, συρµός κ.ά.);

ix. Επειδή υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης ή/και αδυναµία λήψης απόφασης σχετικά µε τις επιλογές σταδιοδροµίας;

x. Επειδή ένα µεταπτυχιακό πρόγραµµα µπορεί να ικανοποιήσει εσωτερικές µου ανάγκες και προσδοκίες;

Άλλοι λόγοι

ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΩ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ∆ΩΝ:

i. Πλήρους ή µερικής φοίτησης;

ii. ∆ια ζώσης, εξ αποστάσεως ή µεικτό;

iii. Επιπέδου certificate, diploma, master ή διδακτορικού;

iv. Σε δηµόσιο ή ιδιωτικό ίδρυµα;

v. Με δίδακτρα ή δωρεάν;

vi. Συναφές ή άσχετο προς τις προπτυχιακές σπουδές;

vii. Με αντίκρισµα στην αγορά εργασίας ή µε στόχο να

ικανοποιηθούν προσωπικά ενδιαφέροντα και ανάγκες;

viii. Με θεωρητικό ή πρακτικό προσανατολισµό;

Άλλα διλήµµατα

ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥ∆ΕΣ:

i. Ιστοσελίδες Ιδρυµάτων/Τµηµάτων/Προγραµµάτων

ii. Γραµµατείες Προγραµµάτων

iii. Γραφεία ∆ιασύνδεσης

iv. Εκθέσεις Εκπαίδευσης/Εκδηλώσεις Ενηµέρωσης

v. Υπουργικές Αποφάσεις (Εθνικό Τυπογραφείο)

vi. Οδηγοί/Κανονισµοί Σπουδών

vii. Ειδικές Εκδόσεις

viii. Ειδικές Μελέτες/Έρευνες

ix. Επαγγελµατικές Μονογραφίες/Περιγραφές Επαγγελµάτων

x. Κόµβοι Πληροφόρησης/Ιστοσελίδες/Βάσεις ∆εδοµένων

xi. Πρεσβείες/Μορφωτικά Ιδρύµατα Χωρών (για εξωτερικό)

xii. ΜΜΕ

xiii. ∆ιδάσκοντες Προπτυχιακών Μαθηµάτων

xiv. Σύλλογοι Φοιτητών/Αποφοίτων Προγραµµάτων

xv. Κοινωνικό ∆ίκτυο (συγγενείς, φίλοι, συµφοιτητές)

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

i. Αναγνωρισµένος βασικός τίτλος

(ή τουλάχιστον βεβαίωση περάτωσης σπουδών)

ii. Βαθµός πτυχίου (τουλάχιστον «Λίαν Καλώς»)

iii. Τυχόν προαπαιτούµενα µαθήµατα (κυρίως για πτυχιούχους µη συναφών µε το περιεχόµενο του µεταπτυχιακού τµηµάτων ή/και αποφοίτους ΤΕΙ)

iv. Επίδοση σε πτυχιακή εργασία

v. Γραπτές εξετάσεις σε συναφή γνωστικά αντικείµενα (συνήθως προτείνεται ενδεικτική βιβλιογραφία)

vi. Ξένη γλώσσα µε επάρκεια (βασική ευρωπαϊκή) - Αν δεν υπάρχει πιστοποιητικό, οι υποψήφιοι εξετάζονται και σε ξένη γλώσσα ή προσκοµίζουν συγκεκριµένη βαθµολογία

σε εξετάσεις φορέων πιστοποίησης γλωσσοµάθειας (π.χ. ΚΠγ/TOEIC/TOEFL/ΙELTS/GMAT/GRE)

vii. Συστατικές επιστολές (από καθηγητές µαθηµάτων συναφών µε το αντικείµενο του µεταπτυχιακού ή/και εργοδότες)

viii. Συνέντευξη ενώπιον «Επιτροπής Μεταπτυχιακού/Αξιολόγησης»

ix. Επαγγελµατική εµπειρία/Ερευνητικά ενδιαφέροντα/

Ειδικά προσόντα (αξιολόγηση «χαρτοφυλακίου»)

x. Αναλυτικό βιογραφικό σηµείωµα (αναφορά εργασιών, δηµοσιεύσεων, προϋπηρεσίας κ.ά., που ενισχύουν την υποψηφιότητα)

xi. Αυτοπεριγραφική έκθεση/Προσωπική δήλωση/ Έκθεση κινήτρων/ενδιαφερόντων (ελεύθερο ή δοµηµένο κείµενο)

xii. Ταξιδιωτικά έγγραφα/Άδεια παραµονής/εργασίας (για εξωτερικό)