Με την ανεργία να πλήττει και τους τρεις τομείς της οικονομίας (πρωτογενή, δευτερογενή, τριτογενή) και τον ανταγωνισμό στην αγορά εργασίας να αυξάνεται διαρκώς καθίσταται αναγκαία η πραγματοποίηση μεταπτυχιακών σπουδών ή η παρακολούθηση προγραμμάτων εξειδίκευσης. Ειδικά στα επαγγέλματα υγείας όπως η εργοθεραπεία, η φυσικοθεραπεία, η λογοθεραπεία κ.α, ο καλά καταρτισμένος επιστήμονας που εφαρμόζει προχωρημένες τεχνικές στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των ασθενών μπορεί να διακριθεί στον επαγγελματικό στίβο. Η θεραπευτική ιππασία είναι μια νέα σχετικά εξειδίκευση που αξίζει της προσοχής των μαθητών που ενδιαφέρονται για παραϊατρικά επαγγέλματα. Ο κ. Νικολάου Ιωάννης αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Ιπποθεραπευτών και Εκπαιδευτών Θεραπευτικής Ιππασίας μας έδωσε μια σειρά από πολύτιμες πληροφορίες για την άγνωστη για πολλούς ιπποθεραπεία.
Τι είναι η ιπποθεραπεία;
Ο κ. Νικολάου μας δήλωσε ότι η θεραπευτική ιππασία είναι η εφαρμογή ιππασίας για άτομα με αναπηρία με βασικό σκοπό την αποκατάσταση (κινητική, κοινωνική, κτλ) του ασθενούς, και τη βελτίωση της υγείας και της ζωής του. Το άλογο στην περίπτωση αυτή γίνεται θεραπευτικό μέσο. Εφαρμόζεται κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως ειδικά εκπαιδευμένα άλογα, ειδικά διαμορφωμένο περιβάλλον, εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, ειδικό εξοπλισμό, κτλ. Όσον αφορά την Ιπποθεραπεία αυτή είναι το πιο εξειδικευμένο κομμάτι της θεραπευτικής ιππασίας. Είναι μια καθαρά θεραπευτική συνεδρία και αφορά τους επιστήμονες της αποκατάστασης (φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, κτλ). Πρόκειται για την μεταφορά μιας συνεδρίας αποκατάστασης, αντί στην αίθουσα στην αρένα και αντί να χρησιμοποιούνται κάποια άλλα θεραπευτικά εργαλεία, χρησιμοποιείται το άλογο. Στην περίπτωση αυτή το μόνο που διαφέρει από μια συμβατική συνεδρία αποκατάστασης, είναι ο χώρος (αρένα) και το μέσο (άλογο). Επίσης τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις (αξιολόγηση, πρωτόκολλο θεραπείας, στόχοι θεραπείας, κτλ), που απαιτούνται και στο θεραπευτήριο.
Επιστημονικός σύλλογος ιπποθεραπευτών
Όσοι ενδιαφέρονται για την ιπποθεραπεία θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα ο επίσημος φορέας (επιστημονικός, επαγγελματικός - συνδικαλιστικός), της Ιπποθεραπείας είναι ο Πανελλήνιος Σύλλογος Ιπποθεραπευτών και Εκπαιδευτών Θεραπευτικής Ιππασίας (ΠΑ.Σ.Ι.Ε.Θ.Ι.), (αναγνωρίστηκε επίσημα το έτος 2007) και είναι ο μόνος κατάλληλος να διασφαλίσει και να ελέγχει τις προϋποθέσεις σωστής εφαρμογής της. Επίσης είναι ο νόμιμος φορέας αναγνώρισης των Ιπποθεραπευτών. Οι θεραπευτές που ασκούν την Ιπποθεραπεία, μας είπε ο κ. Νικολάου, πρέπει να είναι απαραίτητα μέλη του ΠΑ.Σ.Ι.Ε.Θ.Ι. και πιστοποιημένοι από αυτόν ως Ιπποθεραπευτές. Μόνο με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η προστασία του κοινού. Στην Ελλάδα υπάρχουν αυτή τη στιγμή 30 πιστοποιημένοι Εκπαιδευτές Θεραπευτικής Ιππασίας και 51 πιστοποιημένοι Ιπποθεραπευτές (Επίσημα Αρχεία ΠΑ.Σ.Ι.Ε.Θ.Ι.)
Ποιοι ασκούν την ιπποθεραπεία;
Η Ιπποθεραπεία πρέπει να εφαρμόζεται μόνο από εξειδικευμένους επιστήμονες και σε καμία περίπτωση από εθελοντές, μας ανέφερε ο κ. Νικολάου καθώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί η ασφάλεια αλλά και η ποιότητα των συνεδριών. Σε ορισμένες χώρες μάλιστα, όταν η ιπποθεραπεία εφαρμόζεται κάτω από προϋποθέσεις, περιλαμβάνεται στο εθνικό σύστημα υγείας (εδώ και αρκετά χρόνια) και συνταγογραφήται από τα κρατικά ταμεία.
Ποιο είναι το κόστος μιας συνεδρίας ιπποθεραπείας;
Ο κ. Νικολάου δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο κόστος της κάθε συνεδρίας, η οποία διαρκεί 30 λεπτά, και κυμαίνεται ανάλογα την χώρα. Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής οι ασφαλιστικές εταιρίες πληρώνουν στους γονείς από 50 έως 160 δολάρια για την κάθε συνεδρία (ανάλογα με ποια πολιτεία ανήκουν). Στην Ελλάδα το κόστος της κάθε συνεδρίας ιπποθεραπείας δεν διαφέρει από το κόστος μιας θεραπευτικής συνεδρίας κατ΄ οίκον (κυμαίνεται περίπου μεταξύ των 30 – 40 ευρώ) κόστος ιδιαίτερα χαμηλό αν αναλογιστεί κανείς ότι κατά την διάρκεια της θεραπευτικής συνεδρίας εκτός από το άλογο λαμβάνουν μέρος την ίδια στιγμή και τρεις εξειδικευμένοι θεραπευτές για τον κάθε θεραπευόμενο.
Ασθένειες όπου εφαρμόζεται η ιπποθεραπεία
Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία μερικές από τις ενδείξεις της Ιπποθεραπείας είναι:
Αυτισμός και Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές, ΔΕΠ-Υ, Σύνδρομο Rett, Σύνδρομο Asperger
Εγκεφαλική παράλυση (όλοι οι τύποι)
Ψυχοκινητική καθυστέρηση
Νοητική Υστέρηση
Σύνδρομο Down
Μυική δυστροφία (διάφοροι τύποι)
Δισχιδής ράχη
Βλάβες νωτιαίου μυελού
Σκλήρυνση κατά πλάκας
Εγκεφαλικό επεισόδιο
Τύφλωση
Κώφωση
Δυσκολίες μάθησης
Προβλήματα συμπεριφοράς
Ψυχολογικά ή Ψυχιατρικά προβλήματα
Διάφορα σύνδρομα (Agelman, Okamoto, κτλ)
Επίσης στα θεραπευτικά αποτελέσματα συγκαταλέγονται:
Βελτίωση της στάσης και της ισορροπίας, βελτίωση του νευρομυικού ελέγχου και του μυϊκού τόνου, βελτίωση της βάδισης, του συντονισμού, του προσανατολισμού (χωρικός, χρονικός), βελτίωση της αισθητικοκινητικής λειτουργία, βελτίωση αδρής και λεπτής κινητικότητας, ψυχοκινητική ανάπτυξη, κατάκτηση νέων γνωστικών δεξιοτήτων, καλλιέργεια επικοινωνιακών δεξιοτήτων και κοινωνικοποίηση, βελτίωση λόγου, κτλ.
Πληροφορίες για την Επιστημονική Εταιρία Θεραπευτικής Ιππασίας
Η Επιστημονική Εταιρία Θεραπευτικής Ιππασίας και Ιπποθεραπείας Ελλάδας (Ε.Ε.Θ.Ι.Ι.Ε.), είναι η μεγαλύτερη αλλά και πιο έμπειρη επιστημονική ομάδα Θεραπευτικής Ιππασίας και Ιπποθεραπείας στην Ευρώπη. Εδρεύει στον Ιππικό Όμιλο Βαρυμπόμπης (στον όμιλο όπου ξεκίνησε η θεραπευτική ιππασία στην Ελλάδα) και στον Ιππικό Όμιλο Βορείων Προαστίων. Επίσης έχει πολλά παραρτήματα σε όλη την Ελλάδα (Χανιά, Χαλκίδα, Πρέβεζα, Καλαμάτα, κτλ). Αποτελείται αποκλειστικά από εξειδικευμένους επιστήμονες (ειδικά εκπαιδευμένους φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς, ψυχολόγους, λογοθεραπευτές, ιατρούς, κτλ.), με την επίβλεψη και καθοδήγηση του Διευθυντή της Ε.Ε.Θ.Ι.Ι.Ε., Ιωάννη Νικολάου και του Προισταμένου της Ε.Ε.Θ.Ι.Ι.Ε. Νικόλαου Πολύζου. Τα άλογα της Ε.Ε.Θ.Ι.Ι.Ε. είναι άλογα ειδικά για θεραπευτική ιππασία και κατάλληλα εκπαιδευμένα. Οι θεραπευτές της είναι όλοι εγγεγραμμένα μέλη του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιπποθεραπευτών και Εκπαιδευτών Θεραπευτικής Ιππασίας (ΠΑ.Σ.Ι.Ε.Θ.Ι.), με τον οποίο συνεργάζεται στενά και έχουν όλοι λάβει ειδική εκπαίδευση, έχοντας εμπειρία πολλών ετών πάνω στο αντικείμενο. Συμμετέχει σε Παγκόσμια και Πανευρωπαϊκά συνέδρια με τις δικές της έρευνες. Στην Ελλάδα, μέλη της δίνουν συχνά διαλέξεις σε επιστημονικά συνέδρια. Καταβάλλει μια τεράστια προσπάθεια για την ενημέρωση του κοινού, τι είναι θεραπευτική ιππασία, πως πρέπει να εφαρμόζεται και από ποιους. Διοργανώνει εκδρομές, υψηλά ποιοτικών προδιαγραφών, που περιλαμβάνουν ένα πλήθος από προγράμματα θεραπευτικά παιδαγωγικά και ψυχολογικά. Σπουδαίο βήμα είναι και η από κοινού με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Ιπποθεραπευτών και Εκπαιδευτών Θεραπευτικής Ιππασίας δημιουργία Σχολής Εκπαιδευτών Θεραπευτικής Ιππασίας και Ιπποθεραπευτών, η οποία παρέχει εδώ και αρκετά χρόνια, την κατάλληλη εκπαίδευση και πιστοποίηση, σε όλους τους επιστήμονες της αποκατάστασης, που θέλουν να ασχοληθούν σοβαρά με το χώρο.
Καλόγηρος Βασίλειος
Υπ.Διδάκτωρ Π.Θ
