*Του Βασίλειου Καλόγηρου
Στα πλαίσια της κοινωνικής του πολιτικής το Υπουργείο Παιδείας έχει δημιουργήσει τρεις ειδικές κατηγορίες υποψηφίων για τις πανελλήνιες εξετάσεις:
1. Την ειδική κατηγορία πολυτέκνων. Σε αυτήν την ειδική κατηγορία χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί υπό προϋποθέσεις οικογένειες με τρία ή και με δύο παιδιά μπορούν να έχουν την πολυτεκνική ιδιότητα. Ακολούθως παραθέτουμε τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί κάποιος πολύτεκνος όπως αυτές αναφέρονται στην ΑΣΠΕ
α. Πολύτεκνοι υπό την έννοια του παρόντος νόμου είναι οι γονείς οι έχοντες τη γονική μέριμνα και επιμέλεια τεσσάρων τουλάχιστον τέκνων από έναν ή περισσότερους γάμους ή νομιμοποιηθέντων ή νομίμως αναγνωρισθέντων ή υιοθετημένων, τα οποία είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό τρίτο (23ο) έτος της ηλικίας τους ή σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες τριτοβάθμιες σχολές πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης και αναγνωρισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας τους. Στα τέκνα αυτά συνυπολογίζονται και αυτά με οποιαδήποτε αναπηρία σε ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω ισοβίως, ανεξαρτήτως ηλικίας και οικογενειακής κατάστασης.
β. Ο γονέας χωρίς σύζυγο, ο οποίος έχει τη γονική μέριμνα και επιμέλεια των τέκνων του και είναι μόνος υπόχρεος σε διατροφή αυτών, θεωρείται πολύτεκνος, εφόσον έχει τρία τέκνα από τον ίδιο ή διαφορετικούς γάμους ή νομιμοποιηθέντα ή νομίμως αναγνωρισθέντα ή υιοθετημένα ή εκτός γάμου γεννηθέντα, τα οποία είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό τρίτο (23ο) έτος της ηλικίας τους ή σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες τριτοβάθμιες σχολές πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης και αναγνωρισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας τους. Στα τέκνα αυτά συνυπολογίζονται και όσα έχουν οποιαδήποτε αναπηρία σε ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, ισοβίως, ανεξαρτήτως ηλικίας.
γ.Αν ο ένας από τους γονείς κατέστη ανάπηρος από οποιαδήποτε αιτία ή ανάπηρος πολέμου σε ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω ισοβίως, αυτός θεωρείται πολύτεκνος, εφόσον έχει τρία τέκνα εκ των υπαγομένων σε μία από τις περιπτώσεις της πρώτης παραγράφου.
δ.Σε περίπτωση θανάτου και των δύο γονέων, τα απορφανισθέντα τέκνα αποτελούν ιδίαν οικογένεια και, αν είναι τουλάχιστον δύο, απολαμβάνουν όλα τα ευεργετήματα των πολυτέκνων και των τέκνων των πολυτέκνων, υπό τους περιορισμούς της πρώτης παραγράφου του παρόντος άρθρου.
Απο τη στιγμή που κάποιος πληροί τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί πολύτεκνος διατηρεί ισόβια την ιδιότητα του πολυτέκνου. Οπότε και οι μαθητές που είναι τέκνα πολύτεκνων οικογενειών δεν έχουν ηλικιακούς περιορισμούς. Δηλαδή από τη στιγμή που οι γονείς τους απέκτησαν την πολυτεκνική ιδιότητα στο παρελθόν όσο μεγάλα ηλικιακά και αν είναι τα αδέρφια τους ή ακόμα και αν έχουν παντρευτεί και έχουν τις δικιές τους οικογένειες οι μαθητές αυτοί διατηρούν την πολυτεκνική ιδιότητα και το δικαίωμα ένταξης στην εν λόγω κατηγορία.
2.Ειδική κατηγορία τριτέκνων. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οικογένειες με τρία ζώντα τέκνα ανεξαρτήτου ορίου ηλικίας. Επίσης εντάσσονται και οικογένειες με περισσότερα των τριών τέκνων που όμως δεν διαθέτουν πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδας, γιατί όταν απέκτησαν το τέταρτο παιδί τους ένα από τα μεγαλύτερα τέκνα είχε ξεπεράσει το όριο των 23 ή και 25 ετών.
3.Κατηγορία κοινωνικών κριτηρίων. Σε αυτήν υπάρχουν αρκετές υποπεριπτώσεις τις οποίες και παρουσιάζουμε.
α. Με αδερφό ή αδερφή που είναι ενεργός φοιτητής πρώτου κύκλου σπουδών και σπουδάζει σε διαφορετική πόλη από την πόλη της μόνιμης κατοικίας των γονέων του. Στο σημείο αυτό να προσθέσουμε ότι η πόλη όπου σπουδάζουν θα πρέπει στην ουσία να είναι εκτός του νομού όπου διαμένουν οι γονείς τους. Επίσης μαθητές που τα αδέρφια τους σπουδάζουν σε στρατιωτικές σχολές, σχολές εμπορικού ναυτικού δεν έχουν το δικαίωμα ένταξης στην ειδική κατηγορία κοινωνικών κριτηρίων.
β.Υποψήφιοι που είναι ορφανοί από τον έναν ή και από τους δύο γονείς ή τέκνα άγαμης μητέρας με ένα ή δύο μη αναγνωρισθέντα τέκνα
γ.Μαθητές με γονείς ή τέκνα ή αδέλφια ή συζύγους, που είναι τυφλοί ή κωφάλαλοι ή νεφροπαθείς, που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, ή πάσχουν από μυϊκή δυστροφία Duchenne ή ανήκουν στην κατηγορία ατόμων ειδικών αναγκών επειδή έχουν κινητικά προβλήματα οφειλόμενα σε αναπηρία άνω του 67% (δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσοστό 67%). Στην κατηγορία αυτή χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Το Υπουργείο με την εγκύκλιό του οριοθετεί τις παθήσεις με αποτέλεσμα υποψήφιοι που έχουν γονείς ή αδέρφια με αναπηρία 67% και άνω από άλλες παθήσεις να μην έχουν το δικαίωμα ένταξης στην εν λόγω κατηγορία.
δ.Υποψήφιοι που είναι τέκνα των θυμάτων της τρομοκρατίας, που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 του Ν. 1897/1990 (ΦΕΚ 120 Α΄)
ε.Μαθητές που είναι πολύδυμα τέκνα (δίδυμα κλπ.), εφόσον συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΓΕΛ ή των ΕΠΑΛ για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση το ίδιο έτος. Σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται ουσιαστικά οι δίδυμοι, τρίδυμοι κλπ. Πρέπει να αναφερθεί ότι εάν δυο αδέρφια δίνουν μαζί πανελλήνιες ο ένας για πρώτη φορά και ο άλλος για δεύτερη φορά δεν εντάσσονται στην κατηγορία των πολύδυμων τέκνων. Στην εγκύκλιο αναφέρεται ρητά ότι τα παιδιά θα πρέπει να έχουν γεννηθεί την ίδια ημερομηνία.
Αξίζει να τονιστεί ότι αν ένας υποψήφιος πληροί τις προϋποθέσεις ένταξης σε δύο ή και περισσότερες ειδικές κατηγορίες επιλέγει υποχρεωτικά μία από αυτές. Αν για παράδειγμα ένας υποψήφιος είναι μέλος τρίτεκνης οικογένειας και παράλληλα έχει αδελφό που σπουδάζει σε άλλη πόλη θα πρέπει να αποφασίσει αν θα ενταχθεί στην ειδική κατηγορία τριτέκων ή κοινωνικών κριτηρίων.
Πως γίνεται η επιλογή των μαθητών των ειδικών κατηγοριών;
Κάθε υποψήφιος που ανήκει σε μία απο τις ειδικές κατηγορίες που παρουσιάστηκαν εξετάζεται για κάθε σχολή που έχει δηλώσει μία προς μία με βάση τα συνολικά του μόρια. Σε περίπτωση που με τα μόρια που συγκέντρωσε δεν κατάφερε να εισαχθεί τότε εξετάζεται,αν είναι πολύτεκνος,για τις θέσεις των πολυτέκνων και αντίστοιχα για τους υποψηφίους των άλλων κατηγοριών. Δηλαδή οι μαθητές που ανήκουν σε μια ειδική κατηγορία έχουν για κάθε σχολή ή τμήμα δύο ευκαιρίες για να εισαχθούν. Παρουσιάζεται ακολούθως ένα παράδειγμα για να γίνει κατανοητή η διαδικασία σε μαθητές και γονείς.
Πολύτεκνος υποψήφιος της θετικής κατεύθυνσης συγκεντρώνει στις πανελλήνιες εξετάσεις 18578 μόρια. Ο υποψήφιος αυτός είχε ως πρώτη του επιλογή την Ιατρική Αθηνών. Ο τελευταίος όμως υποψήφιος που κατάφερε να εισαχθεί στην Ιατρική Αθήνας είχε 19170 μόρια. Ο μαθητής αυτός χάνει την πρώτη του ευκαιρία, να εισαχθεί δηλαδή με τη γενική σειρά. Έχει όμως, όπως προαναφέρθηκε, άλλη μια ευκαιρία. Ακολούθως διεκδικεί μία από τις 15 περίπου θέσεις που προσφέρονται για την κατηγορία των πολυτέκνων. Με τα 18578 μόρια ο εν λόγω υποψήφιος πετυχαίνει την εισαγωγή του, με βάση τα περσινά δεδομένα, στην Ιατρική Αθηνών καθώς η βάση για τους πολύτεκνους διαμορφώθηκε στα 18578 μόρια. Στην περίπτωση που δεν κατάφερνε να εισαχθεί στην Ιατρική Αθηνών ως πολύτεκνος η πιο πάνω διαδικασία θα επαναλαμβανόταν για κάθε σχολή που δήλωσε στο μηχανογραφικό του.
Οι υποψήφιοι λοιπόν των ειδικών κατηγοριών έχουν ένα κέρδος σε μόρια που όμως δεν είναι σταθετό κάθε έτος και δεν μπορεί να το οριοθετήσει κανείς καθώς εξαρτάται από παράγοντες όπως είναι ο αριθμός των πολυτέκνων που θα δηλώσουν τη σχολή, η βαθμολογική τους επίδοση κλπ.Χαρακτηριστικά όμως αναφέρουμε ότι για το προηγούμενο έτος για την ιατρική Αθηνών οι πολύτεκνοι εισαχθέντες χρειάστηκαν 592 λιγότερα μόρια από τους υποψηφίους της γενικής σειράς, οι τρίτεκνοι είχαν βάση εισαγωγής κατα 87 μόρια μικρότερη της γενικής σειράς και οι μαθητές της κατηγορίας κοινωνικών κριτηρίων κατά 72 μόρια.
*Ο Βασίλειος Καλόγηρος είναι υποψήφιος διδάκτωρ του ΑΠΘ
