Η Διεύθυνση Σπουδών Προγραμμάτων και Οργάνωσης Α/θμιας Εκπαίδευσης του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. προκειμένου οι σχολικές μονάδες της Α/θμιας Εκπαίδευσης όλης της Χώρας, να προγραμματίσουν το εκπαιδευτικό τους έργο και τις δράσεις για το σχολικό έτος 2015-2016, απέστειλε εγκύκλιο στην οποία θέτει υπόψη των Στελεχών της Εκπαίδευσης και των Συλλόγων Διδασκόντων, θέματα που αφορούν στην εκπαιδευτική και μαθησιακή διαδικασία.
Ανάμεσα στα θέματα που τίθενται είναι και αυτό του ωραρίου των εκπαιδευτικών και της διδασκαλίας των μαθημάτων. Πιο αναλυτικά αναφέρονται τα ακόλουθα:
Όλοι οι εκπαιδευτικοί, συμπεριλαμβανομένων των διευθυντών και υποδιευθυντών, θα πρέπει να εφαρμόζουν και να τηρούν το προβλεπόμενο, από το άρθρο 9 του Νόμου 2517/1997,(ΦΕΚ 160/1997, τ.Α’), διδακτικό τους ωράριο.
Αυτό σε καμία περίπτωση δεν παραβιάζει τη σχετική διάταξη του νόμου 1566/85 (ΦΕΚ 167/1985, τ.Α’), άρθρο 13, παρ. 8, σύμφωνα με την οποία ο εκπαιδευτικός δεν υποχρεούται να παραμείνει στο σχολείο πέραν των 6 ωρών.
Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων μπορούν να αναλαμβάνουν προγράμματα e-Twinning, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας, Πολιτιστικών και Καλλιτεχνικών θεμάτων σε εξαιρετικές και μόνο περιπτώσεις με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει εκδήλωση ενδιαφέροντος σχετικά από άλλον εκπαιδευτικό και υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες για την σύνταξη του ωρολογίου προγράμματος.
Σε αυτή την περίπτωση θα υπάρχει πλήρως αιτιολογημένη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, στην οποία θα αναφέρονται επακριβώς οι λόγοι που ανατίθεται κάποιο πρόγραμμα στον Δ/ντή. Η απόφαση αυτή θα εγκρίνεται υποχρεωτικά από τον οικείο Σχολικό Σύμβουλο. Επιπλέον μπορούν να αναλαμβάνουν την Πρωινή Ζώνη του ολοήμερου προγράμματος, μόνον εφόσον δεν υπάρχει εκδήλωση ενδιαφέροντος σχετικά από άλλον εκπαιδευτικό και δε δημιουργείται πρόβλημα στη διεύθυνση του Σχολείου.
Επισημαίνεται ότι οι Δ/ντές των σχολικών μονάδων φροντίζουν ώστε όλοι οι εκπαιδευτικοί να καλύπτουν πλήρως το διδακτικό τους ωράριο εντός του προβλεπόμενου 6ώρου (08:00-14:00/10:15- 16:15).
Σε περιπτώσεις που πλεονάζουν διδακτικές ώρες εκπαιδευτικών ΠΕ70, αυτές διατίθενται κατά κύριο λόγο για την κάλυψη αναγκών του ολοήμερου προγράμματος και στη συνέχεια για την κάλυψη αναγκών συστεγαζόμενου ή όμορου σχολείου, μετά από σχετική εισήγηση και απόφαση των αρμόδιων οργάνων.
Η συμπλήρωση του ωραρίου σε προγράμματα ολοήμερου σχολείου δύναται να γίνει και από εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων. Η εφημερία-επιτήρηση των μαθητών πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 13, παρ. 2 του Π.Δ. 201/1998 (ΦΕΚ 161/1998, τ.Α΄), τις με αριθμ. Φ.12/773/77094/Γ1/28-7-2006 (ΦΕΚ 1139/2006, τ.Β΄), Φ.12/520/61575/Γ1/30-5-2011 (ΦΕΚ 1327/2011, τ.Β’) και Φ.353.1/324/105657/Δ1/8-10-2002 (ΦΕΚ 1340/2002, τ.Β΄) Υπουργικές Αποφάσεις και τη με αριθμ. πρωτ. Φ.350/12/59201/Δ1/7-5-2008 εγκύκλιο του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ.
Οι εκπαιδευτικοί που δεν συμπληρώνουν το υποχρεωτικό τους διδακτικό ωράριο μπορούν να απασχολούνται για τη συμπλήρωσή του αναλαμβάνοντας την ενισχυτική διδασκαλία. Η ανωτέρω απασχόληση καθορίζεται με απόφαση του οικείου Περιφερειακού Διευθυντή Π.Ε. και Δ.Ε.
Διδασκαλία μαθημάτων
Οι εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων καλύπτουν το μάθημα της ειδικότητάς τους. Οι ώρες ενός γνωστικού αντικειμένου διδάσκονται από τον ίδιο εκπαιδευτικό και δεν διχοτομούνται. Εξαίρεση αποτελεί η Αισθητική Αγωγή (Μουσική και τα υπόλοιπα αντικείμενα της Αισθητικής Αγωγής).
Στις Α΄ και Β΄ τάξεις, τα μαθήματα διδάσκονται κυρίως από έναν εκπαιδευτικό, εκτός από το μάθημα της Φυσικής Αγωγής, στην περίπτωση που διδάσκεται από εκπαιδευτικό της αντίστοιχης ειδικότητας και της Μουσικής όταν υπάρχει δυνατότητα διάθεσης ωρών.
Η παράμετρος αυτή λαμβάνεται υπόψη στην κατανομή των Α΄ και Β΄ τάξεων, ώστε οι εκπαιδευτικοί που τις αναλαμβάνουν να εξαντλούν το ωράριό τους σε αυτές και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχουν αντικειμενικές δυσχέρειες στη διαμόρφωση των ωρολογίων προγραμμάτων, λόγω της σύνθεσης προσωπικού (έτη υπηρεσίας κ.λ.π.), είναι δυνατή η ανάθεση διδασκαλίας σε άλλον εκπαιδευτικό του μαθήματος της Αισθητικής Αγωγής, το οποίο στην περίπτωση αυτή χωρίζεται σε Μουσική Αγωγή και στα υπόλοιπα αντικείμενα της Αισθητικής Αγωγής. Απαραίτητη κρίνεται και η σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβούλου.
Σχετικά με τη διδασκαλία του μαθήματος της δεύτερης ξένης γλώσσας στο δημοτικό σχολείο, ισχύει η με αριθμ. πρωτ. Φ.52/63/12873/Γ1/6-2-2012, (ΦΕΚ 253/2012, τ.Β’) Υπουργική Απόφαση . Διευκρινιστικές οδηγίες για την εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης σχετικά με τη διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας για το σχολικό έτος 205-2016 σας έχουν αποσταλεί με τη με αριθμ. πρωτ.Φ.52/632/81912/Δ1/22.05.2015) Εγκύκλιο του Y.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ.
Διδασκαλία Μουσικής
H διδασκαλία της Μουσικής, σε εξαιρετικές και μόνο περιπτώσεις και εφόσον δεν υπάρχουν διαθέσιμοι εκπαιδευτικοί της αντίστοιχης ειδικότητας, είναι δυνατόν να γίνει και από εκπαιδευτικούς κλάδου ΠΕ 70. Οι εκπαιδευτικοί ειδικότητας Μουσικής καλύπτουν πρωτίστως το μάθημα Μουσικής στις τάξεις Γ΄, Δ΄, Ε΄ και Στ΄.
Φυσική Αγωγή
Η Φυσική Αγωγή διδάσκεται από εκπαιδευτικούς της αντίστοιχης ειδικότητας. Λόγω της εξειδίκευσης του διδακτικού αντικείμενου να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την κάλυψη των αναγκών του μαθήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. ολιγοθέσια σχολεία) και εφόσον δεν υπάρχουν διαθέσιμοι εκπαιδευτικοί ΠΕ 11, τότε και μόνο τότε είναι δυνατή η διδασκαλία του μαθήματος από εκπαιδευτικούς Π Ε 70.
Μόνο για τα 1347 σχολεία του Ενιαίου Αναμορφωμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος στις τάξεις Α΄ και Β΄ τα μαθήματα της Μουσικής, της Θεατρικής Αγωγής, των Εικαστικών, των Αγγλικών και των Τ.Π.Ε. που είναι υποχρεωτικά, διδάσκονται από τους αντίστοιχους εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων (με τις προϋποθέσεις που θέτει η με αριθμ. Φ.12/620/61531/Γ1/31-5-2010, (ΦΕΚ 804/2010, τ.Β΄) Υπουργική Απόφαση, όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την παράγραφο β1 της με αριθμ. Φ.12/520/61575/Γ1/30-5-2011,(ΦΕΚ 1327/2011,τ.Β΄) Υπουργικής Απόφασης με θέμα: «Τροποποίηση - συμπλήρωση της με αριθμ. Φ.12/773/77094/Γ1/28-7-2006, (ΦΕΚ 1139,τ.Β΄) και της με αριθμ. Φ.12/620/61531/Γ1/31-5-2010, (ΦΕΚ 804,τ.Β΄) Ωρολόγια Προγράμματα Δημοτικών Σχολείων με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα- ΕΑΕΠ».
Σύμφωνα με τη με αριθμ. Φ.12/879/88413/Γ1/20-7-2010 (ΦΕΚ 1139/2010, τ.Β΄) Υπουργική Απόφαση με θέμα: «Διδασκαλία- πρόγραμμα σπουδών των νέων διδακτικών αντικειμένων που θα εισαχθούν στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία που θα λειτουργήσουν με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ)- επανεξέταση & επικαιροποίηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων και οδηγιών για τα διδακτικά αντικείμενα του ολοήμερου προγράμματος», δίνονται οδηγίες για τα νέα διδακτικά αντικείμενα που εισήχθησαν στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία που θα λειτουργήσουν με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ) καθώς και επανεξέταση και επικαιροποίηση των Αναλυτικών προγραμμάτων και οδηγιών για τα διδακτικά αντικείμενα του ολοήμερου προγράμματος.
Προτείνεται, τα μαθήματα Φυσικής, Μαθηματικών, Μελέτης Περιβάλλοντος και Αγγλικών να διδάσκονται σε συνεχόμενο δίωρο, με τις παρακάτω προϋποθέσεις: Την ίδια μέρα της εβδομάδας μπορούν να διδάσκονται μαθήματα σε δύο το πολύ συνεχόμενα δίωρα με το ίδιο γνωστικό αντικείμενο (λ.χ. ένα δίωρο Γλώσσα και ένα δίωρο Φυσικά). Σε περίπτωση που επιλεγεί ένα συνεχόμενο δίωρο στα Μαθηματικά θα πρέπει αυτό να εντάσσεται στις πρώτες ώρες του Ωρολογίου Προγράμματος.
Σε ένα συνεχόμενο δίωρο θα πρέπει να διδάσκεται μόνο μία διδακτική ενότητα του μαθήματος. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η επιλογή συνεχόμενων δίωρων στα προαναφερθέντα μαθήματα να λειτουργεί σε βάρος της διδακτέας ύλης. Το συνεχόμενο δίωρο των Αγγλικών μπορεί να γίνεται μόνο στις τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄, με την προϋπόθεση ότι το μάθημα θα διδάσκεται με βιωματικές και διαθεματικές δραστηριότητες και με έμφαση στη μέθοδο Project.
Σε ότι αφορά τη δεύτερη ξένη γλώσσα, το συνεχόμενο δίωρο δεν είναι παιδαγωγικά ορθό, διότι αφενός οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο να εμπεδώσουν τη διδασκόμενη ύλη, αφετέρου αυτό αποβαίνει κουραστικό για αυτούς. Εξάλλου στην περίπτωση που το δίωρο της δεύτερης ξένης γλώσσας δεν πραγματοποιηθεί για διάφορους λόγους, παρεμποδίζεται η ομαλή συνέχεια της εκμάθησης της γλώσσας αυτής. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις που η σχολική μονάδα είναι απομονωμένη ή βρίσκεται σε απομακρυσμένη περιοχή και η μετάβαση των εκπαιδευτικών από σχολείο σε σχολείο δεν είναι πάντα εφικτή, προκειμένου να μη διαταράσσεται η ομαλή συνέχεια της διδασκαλίας του, το δίωρο θα μπορούσε να είναι συνεχόμενο.
Θεατρική Αγωγή
Το διδακτικό αντικείμενο της Θεατρικής Αγωγής διδάσκεται στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία με Ε.Α.Ε.Π. καθώς και στο ολοήμερο πρόγραμμα των δημοτικών σχολείων από εκπαιδευτικούς του κλάδου ΠΕ 32 και του κλάδου ΠΕ 18.41.
Σε εξαιρετικές και μόνο περιπτώσεις και εφόσον έχουν εξαντληθεί όλες οι δυνατότητες στελέχωσης των δημοτικών σχολείων από εκπαιδευτικούς των παραπάνω κλάδων, η Θεατρική Αγωγή, σύμφωνα με την με αριθμ. 07/10-2-2014 Πράξη του Δ.Σ του ΙΕΠ, θα μπορούσε να διδάσκεται από εκπαιδευτικούς του κλάδου ΠΕ70, μετά από σχετική εισήγηση του οικείου Σχολικού Συμβούλου και Απόφαση του Περιφερειακού Δ/ντή Εκπαίδευσης, εφόσον δεν παραβιάζεται το εργασιακό και διδακτικό ωράριό τους, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τις εξής περιπτώσεις:
1. Να είναι κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στο γνωστικό αντικείμενο του εν λόγω μαθήματος.
2. Να είναι κάτοχοι πτυχίου τμήματος Θεατρικών Σπουδών ή εναλλακτικά δραματικής σχολής, αναγνωρισμένης από το Υπουργείο Πολιτισμού.
3. Να έχουν παρακολουθήσει επιμορφωτικά σεμινάρια με αντικείμενο τη Θεατρική Αγωγή ή τη δραματική τέχνη, ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας από φορείς αναγνωρισμένους από το Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ.
Αναλυτικά η εγκύκλιος
Καλόγηρος Βασίλειος
