Αντισυνταγματικές είναι οι παράγραφοι 1, 8 και 9 του Ν3848/2010 που αναφέρονταν σε διορισμούς κατά τη μεταβατική περίοδο με 40% (προϋπηρεσία), 24μηνο και ΑΣΕΠ και 30μηνο σύμφωνα με απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ.
Στη 13η σκέψη γίνεται αναφορά στην προϋπηρεσία που όπως ανέφερε και η απόφαση του Γ' Τμήματος ναι μεν αποτελεί αντικειμενικό κριτήριο, υπάρχει όμως και ένα "αλλά".
Όπως μπορεί να διαβάσει κανείς πιο κάτω η απόκτηση της προϋπηρεσίας ανάγεται σε προσλήψεις αναπληρωτών ή ωρομισθίων, οι οποίες δεν είχαν υπαχθεί στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής και δεν προκύπτει ότι έχουν γίνει με αξιοκρατικές εγγυήσεις.Ωστόσο επιτρέπεται η προσαύξηση της βαθμολογίας διαγωνισμού ΑΣΕΠ λόγω προϋπηρεσίας.
Συγκεκριμένα αναφέρεται στην 13η σκέψη ότι ναι μεν ο διορισμός μόνιμων εκπαιδευτικών από πίνακες αναπληρωτών κατά το άρθρο 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010 αποτελεί επιλογή σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια (κατάταξη σε πίνακα αναπληρωτών με βάση την πραγματική προϋπηρεσία του εκπαιδευτικού), όπως δε έχει κριθεί (Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008), η προϋπηρεσία και η εμπειρία συνιστούν τέτοια κριτήρια η απόκτηση όμως της προϋπηρεσίας αυτής ανάγεται σε προσλήψεις αναπληρωτών ή ωρομισθίων, οι οποίες δεν είχαν υπαχθεί στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής και, ενόψει και των σχετικών διάσπαρτων στη νομοθεσία διατάξεων (όπως αυτές που αφορούν τις μνημονευθείσες στις δέκατη και ενδέκατη σκέψεις περιπτώσεις των άρθρων 6 παρ. 34 του ν. 3027/2002 και 41 παρ. 4 του ν. 3762/2009), δεν προκύπτει ότι έχουν γίνει με αξιοκρατικές εγγυήσεις [σχετ. το 82394/Δ2/27.5.2014 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων προς το Δικαστήριο, στο οποίο διαλαμβάνεται, κατ’ επίκληση του άρθρου 21 του ν. 2190/1994, ότι «αναφορικά με τη σύναψη συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για τις προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών πλήρους ή μειωμένου ωραρίου, είναι σαφές ότι αυτή δεν υπόκειται σε έλεγχο από το Α.Σ.Ε.Π.»].
Η προϋπηρεσία, πάντως, αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού επιτρεπτώς, κατ’ αρχήν (πρβλ. ανωτ. Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008), λαμβάνεται υπόψη προκειμένου να προσαυξηθεί η βαθμολογία σε διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. για το διορισμό σε θέσεις μονίμων εκπαιδευτικών (άρθρο 1 παρ. 7 ν. 2834/2000 και ήδη άρθρο 3 παρ. 1 ν. 3848/2010), ενώ, κατά τα εκτεθέντα σε προηγούμενες σκέψεις, έχει λειτουργήσει ως κριτήριο για την εκ νέου πρόσληψη εκπαιδευτικών ως αναπληρωτών ή ωρομισθίων και την απόκτηση, ως εκ τούτου, περαιτέρω σχετικής προϋπηρεσίας κ.ο.κ.
Ο νομικός σύμβουλος του Συλλόγου Αναπληρωτών Νηπιαγωγών κ. Τζαμτζής Παναγιώτης σχετικά με την υπόθεση και τα ζητήματα που δημιουργούνται αναφέρει τα ακόλουθα:
«Αναφορικά με τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η απόφαση κρίσιμη είναι η 13η σκέψη της. Ειδικότερα στην παράγραφο αυτή αναδεικνύει το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας του 3848/2010 και ειδικότερα του 60-40.
Είναι πλέον άκυροι οι διορισμοί που έγιναν τουλάχιστον με τον 3848/2010, ενώ επιπλέον δημιουργεί νομολογιακό προηγούμενο και για τις προσλήψεις από το 2001 και μετά, οπότε οποίος προσφύγει για τις πριν το 2010 προσλήψεις θα δικαιωθεί.
Ο ΑΣΕΠ είναι ο μόνος τρόπος διορισμού μόνιμων εκπαιδευτικών και αποκλείεται κάθε διορισμός με 24μηνο ή 30μηνο. Η προϋπηρεσία σαν δυνατότητα δεν αποκλείεται και μάλιστα κρίνεται επιτρεπτό για την προσαύξηση της βαθμολογίας σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, αλλά δεν μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμο διορισμό πλέον, χωρίς ΑΣΕΠ.
Έν ολίγοις το υπουργείο θα πρέπει εφαρμόζοντας την σκέψη αυτής της απόφασης να διενεργεί πλέον μόνιμους διορισμούς μόνο μέσω του πίνακα επιτυχόντων του ΑΣΕΠ και άρα καμία ποσόστωση 75-25 ή 60-40 είναι πλέον συνταγματικά ορθή.
Οι συνέπειες για όσους έχουν ήδη διοριστεί με το 40% είναι πλέον ότι ίσως τεθεί θέμα ανάκλησης των διορισμών τους. Κατά πάγια νομολογία, όμως, δεν είναι δυνατή η ανάκληση νόμιμων ευμενών, για τον πολίτη, διοικητικών πράξεων, άρα, εκτός απροόπτου, οι διορισμοί αυτοί δεν θα ανακληθούν. Όσοι όμως είχαν δικαίωμα να διοριστούν από το 2010 και μετά μπορούν να διεκδικήσουν τον διορισμό τους είτε την αποζημίωση τους από το Δημόσιο για τον μη διορισμό τους (με αγωγή)».
Δε γνωρίζουμε σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει το Υπουργείο Παιδείας και πιθανόν νεώτερα σχετικά με τον τρόπο διορισμού των εκπαιδευτικών αναμένεται να υπάρξουν μετά τις συναντήσεις των θεσμικών παραγόντων των εκπαιδευτικών με την πολιτική ηγεσία.
Καλόγηρος Βασίλειος
