Όλο και περισσότεροι φοιτητές, λόγω της οικονομικής κρίσης και της αδυναμίας των οικογενειών τους να τους βοηθήσουν οικονομικά, αναζητούν τρόπους για να καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στα έξοδα των σπουδών τους. Οι υποτροφίες που προσφέρουν διάφορά κληροδοτήματα και ιδρύματα προσφέρουν “ανάσα” σε χιλιάδες φοιτητές.
Εκτός όμως από τις πιο πάνω υποτροφίες, υπάρχουν και αυτές που ονομάζονται ανταποδοτικές και είναι λιγότερο γνωστές στους φοιτητές.
Οι ανταποδοτικές υποτροφίες χορηγούνται τόσο σε προπτυχιακούς όσο και σε μεταπτυχιακούς φοιτητές. Στην ουσία οι φοιτητές που επιλέγονται παρέχουν υπηρεσίες στο πανεπιστήμιο, όπως σε βιβλιοθήκες, εργαστήρια, σπουδαστήρια κλπ, και αμείβονται γι’ αυτές. Η αντιμισθία για τις ανταποδοτικές υποτροφίες που προσέφερε το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ανέρχονταν στο ποσό των 8 ευρώ ανά ώρα (περιλαμβάνεται και ο φόρος που θα παρακρατηθεί), και με ώρες παρουσίας που δεν υπερέβαιναν σε καμία περίπτωση τις σαράντα (40) μηνιαίως και συνολικά για έξι μήνες. Με βάση τα πιο πάνω ένας φοιτητής μπορούσε να λάβει 320 ευρώ το μήνα για διάστημα 6 μηνών.
Το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο είχε θέσει τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- για τους/τις προπτυχιακούς/ές φοιτητές/τριες, οι υποψήφιοι/ες να φοιτούν στο Ε΄εξάμηνο σπουδών (για Σχολές/Τμήματα 4ετούς φοίτησης), στο Ε΄ή Ζ΄εξάμηνο σπουδών (για Σχολές/Τμήματα 5ετούς φοίτησης) και στο Ε΄, Ζ΄ή Θ΄εξάμηνο σπουδών (για Σχολές 6ετούς φοίτησης).
- για τους/τις μεταπτυχιακούς/ές φοιτητές/τριες, οι υποψήφιοι/ες να βρίσκονται σε κανονική διάρκεια φοίτησης.
Τα κριτήρια επιλογής, κατά προτεραιότητα, για τα οποία κατατίθενται και τα αντίστοιχα δικαιολογητικά είναι:
1. Η εξαιρετική επίδοση (ορίζεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της Σχολής ή του Τμήματος και σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών κάθε Σχολής/Τμήματος).
2. Το οικογενειακό & ατομικό εισόδημα του τελευταίου οικονομικού έτους, για όλους τους/τις υποψηφίους/ες να μην υπερβαίνει το ποσό των 45.000 €, για όσους/όσες προέρχονται από οικογένειες τριτέκνων ή πολυτέκνων ή έχουν αδελφό/ή φοιτητή/τρια σε άλλη πόλη να μην υπερβαίνει το ποσό των 50.000 € και πρόσθετα το προσωπικό εισόδημα των υποψηφίων για το οικονομικό έτος 2013 να μην υπερβαίνει το ποσό των 5.000 €.
3. Κοινωνικοί και οικογενειακοί λόγοι που θα αξιολογούνται από τα όργανα της Σχολής/του Τμήματος και θα τεκμηριώνονται από αντίστοιχα δικαιολογητικά.
4. Ο/Η υποψήφιος/α οφείλει να μη λαμβάνει συγχρόνως υποτροφία από άλλη πηγή, ούτε να συμμετέχει σε άλλα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό του Α.Π.Θ.
Εκτός φυσικά από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα προσφέρουν ανταποδοτικές υποτροφίες. Στο τμήμα Σχεδιασμού Ξύλου και Επίπλου του ΤΕΙ Θεσσαλίας, η γενική συνέλευση του τμήματος αποφάσισε πρόσφατα την προκήρυξη 2 θέσεων για απασχόληση φοιτητών σε εργαστήρια (ανταποδοτικές υποτροφίες). Από τα βασικότερα κριτήρια επιλογής των υποτρόφων ήταν η βαθμολογία στα μαθήματά τους.
Μείωση διδάκτρων σε μεταπτυχιακά μέσω ανταποδοτικού επικουρικού έργου
Σε κάποια μεταπτυχιακά προγράμματα προσφέρεται η δυνατότητα σε ορισμένους φοιτητές να διεκδικήσουν μια θέση ανταποδοτικής υποτροφίας, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο τα δίδακτρα του μεταπτυχιακού τους. Όσοι επιλεχθούν προσφέρουν επικουρικό έργο με ανταμοιβή τη μείωση των διδάκτρων τους.
Για παράδειγμα, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα ”Επιστήμη των Υπολογιστών” του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ισχύει η δυνατότητα φοίτησης με καταβολή μόνο του ημίσεως των διδάκτρων έναντι προσφοράς εκ μέρους του φοιτητή επικουρικού ανταποδοτικού έργου. Οι φοιτητές που θα προσφέρουν στο τμήμα Πληροφορικής ανταποδοτικό έργο αντί για 4.000 ευρώ, θα καταβάλλουν δίδακτρα 2.000 ευρώ.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές είναι απαραίτητο να ενημερώνονται από τις ιστοσελίδες των τμημάτων τους, τα γραφεία διασύνδεσης των ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, καθώς και από τις γραμματείες των τμημάτων τους.
Καλόγηρος Βασίλειος