Πολλοί είναι οι μαθητές της Γ λυκείου άλλα και των μικρότερων τάξεων που ονειρεύονται την πολυήμερη εκδρομή με το σχολείο τους. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο όλο και περισσότεροι μαθητές να επιλέγουν να πραγματοποιήσουν τις εκδρομές τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο καθώς οι ενδοσχολικές και πανελλήνιες εξετάσεις απέχουν ακόμα αρκετά. Ωστόσο πέρα από το κόστος των εκδρομών που θα πρέπει να επωμιστούν οι γονείς υπάρχουν και μια σειρά από προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται ώστε να πραγματοποιηθεί η πολυπόθητη εκδρομή. Για παράδειγμα ο σύλλογος διδασκόντων θα πρέπει να έχει πάρει απόφαση 1 μήνα πιο πριν για την εκδρομή που θα πραγματοποιηθεί το διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου, ενώ ο συνοδός της εκδρομής δεν μπορεί να είναι ωρομίσθιος εκπαιδευτικός.
Στην εκδρομή μπορούν να πάρουν μέρος και 2 μέλη του συλλόγου γονέων μετά από σχετική απόφαση του συλλόγου κ.α. Επίσης δεν επιτρέπεται να μετακινούνται οι μαθητές πριν από τις 6 π.μ και μετά τις 10 π.μ όταν μετακινούνται οδικώς. Οι προϋποθέσεις αυτές τίθενται από το Υπουργείο Παιδείας και τις παρουσιάζουμε πιο κάτω ώστε να έχουν γνώσει γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές.
Προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση ημερήσιας και πολυήμερης εκδρομής
1. Για την πραγματοποίηση των εκπαιδευτικών εκδρομών (ημερήσιων και πολυήμερων) απαιτούνται:
α. Απόφαση του Συλλόγου των Διδασκόντων Καθηγητών του σχολείου, η οποία λαμβάνεται τουλάχιστον ένα (1) μήνα πριν από την πραγματοποίηση των πολυήμερων εκδρομών κατά το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου και τουλάχιστον σαράντα (40) ημέρες πριν από την πραγματοποίηση των πολυήμερων εκδρομών κατά το χρονικό διάστημα Μαρτίου-Μαΐου, καθώς και δέκα πέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από την πραγματοποίηση των ημερησίων εκδρομών. Στην απόφαση ορίζονται απαραιτήτως:
α.α) Ο αρχηγός της εκδρομής που πρέπει να είναι μόνιμος εκπαιδευτικός.
α.β) Οι συνοδοί καθηγητές, που είναι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, πλην των ωρομισθίων και σε αναλογία, ένας εκπαιδευτικός ανά τριάντα (30) μαθητές. Για τις εκδρομές με προορισμό το εξωτερικό η αναλογία ορίζεται σε έναν (1) εκπαιδευτικό ανά είκοσι (20) μαθητές.
α.γ) Η ημερομηνία αναχώρησης και επιστροφής.
α.δ) Ο τόπος όπου θα πραγματοποιηθεί η εκδρομή.
α.ε) Κάθε άλλη λεπτομέρεια προγραμματισμού της εκδρομής, ώστε να επιτυγχάνεται τόσο ο σκοπός της, που είναι εκπαιδευτικός και μορφωτικός, όσο και η ασφαλής μετακίνηση των μαθητών.
β. Συμμετοχή στην εκδρομή των 3/4 του αριθμού των μαθητών της τάξης ή του σχολείου. Ειδικά για τις πολυήμερες εκδρομές των μαθητών των Τ.Ε.Ε. απαιτείται η συμμετοχή των 3/4 των μαθητών της τάξης ή του τομέα ή της ειδικότητας. Σχολεία με μικρό αριθμό μαθητών στη Γ΄ τάξη είναι δυνατόν να πραγματοποιούν πολυήμερες εκδρομές μετά από σύμπραξη-συνεργασία με άλλα σχολεία και με τη σύμφωνη γνώμη του Διευθυντή Δ.Ε.
γ. Υποβολή στο Διευθυντή του σχολείου υπεύθυνων δηλώσεων από τους κηδεμόνες των μαθητών, μέσα σε οριζόμενη από το Διευθυντή του σχολείου προθεσμία, με τις οποίες εγκρίνουν τη συμμετοχή των παιδιών τους στην εκδρομή, αφού προηγουμένως έχουν ενημερωθεί εγγράφως για το πρόγραμμα της εκδρομής και τις υποχρεώσεις των μαθητών. Οι ενήλικες μαθητές καταθέτουν οι ίδιοι την υπεύθυνη δήλωση.
δ. Έγκριση από το Διευθυντή της Διεύθυνσης ή τον Προϊστάμενο του Γραφείου Δ.Ε. για τις εντός του νομού εκδρομές και το Νομάρχη της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης για τις υπόλοιπες περιπτώσεις των εκδρομών, που πραγματοποιούνται τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας.
ε. Για να χορηγηθεί η έγκριση της εκδρομής πρέπει να πληρούνται όλες οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις και γι' αυτό κάθε σχολείο υποβάλλει έγκαιρα στα αρμόδια εγκριτικά όργανα τα εξής:
ε.α) Ακριβές αντίγραφο της απόφασης του Συλλόγου των Διδασκόντων Καθηγητών.
ε.β) Βεβαίωση του Διευθυντή του σχολείου ότι καλύπτεται ο προβλεπόμενος αριθμός συμμετοχής των μαθητών βάσει των υπεύθυνων δηλώσεων των κηδεμόνων.
2. Με απόφαση του Συλλόγου των Διδασκόντων Καθηγητών του σχολείου, εφόσον υπάρχουν σοβαροί λόγοι εξαιτίας των οποίων καθίσταται αδύνατη η πραγματοποίησή της εκδρομής στην ημερομηνία που είχε αρχικά αποφασιστεί, είναι δυνατή η πραγματοποίησή της σε άλλη ημερομηνία, αλλά εντός των προβλεπομένων από την παρούσα Υ.Α. χρονικών περιόδων. Στην περίπτωση αυτή ενημερώνεται το αρμόδιο για την έγκριση της εκδρομής όργανο.
3. Με έγκριση του Συλλόγου των Διδασκόντων Καθηγητών του σχολείου είναι δυνατόν να συμμετέχουν στην εκδρομή μέχρι και δύο (2) μέλη του Συλλόγου των Γονέων και Κηδεμόνων, χωρίς σ' αυτή την περίπτωση να μειώνεται ο αριθμός των συνοδών καθηγητών.
Ώρες μετακίνησης μαθητών
Σύμφωνα με το άρθρο 4, παρ. 8 της Υ. Α. 13324/Γ2/7-2-2006 (Φ.Ε.Κ. 206, τ. Β 713-2-2006), οι μετακινήσεις των μαθητών δεν πραγματοποιούνται πριν από τις 6π.μ. και μετά τις 10μ .μ„ όταν η εκδρομή πραγματοποιείται οδικώς. Ο παραπάνω περιορισμός δεν αφορά στις μετακινήσεις που πραγματοποιούνται με αεροπλάνο ή άλλο μεταφορικό μέσο. Για κάθε μετακίνηση όμως μαθητών (όπως από και προς το αεροδρόμιο) που γίνεται οδικώς ισχύουν τα παραπάνω περιοριστικά χρονικά όρια μετακίνησης.
Αριθμός διανυκτερεύσεων
Στις διανυκτερεύσεις των μαθητών ( 4 για τις πενθήμερες , 5 για τις εξαήμερες, 6 για τις επταήμερες στο εξωτερικό ) δε συνυπολογίζονται οι διανυκτερεύσεις κατά τη διάρκεια της μετακίνησης τους με πλοία, στην περίπτωση που αυτά εκτελούν αποκλειστικά και μόνο βραδινά δρομολόγια.
Οργάνωση εκπαιδευτικών εκδρομών
1. Οι εκπαιδευτικές εκδρομές οργανώνονται από το σχολείο υπό την ευθύνη του Διευθυντή.
2. Ειδικά για τις πολυήμερες εκδρομές το σχολείο ζητά περισσότερες από μία κλειστές προσφορές από ταξιδιωτικά γραφεία. Με την προσφορά κατατίθεται από το ταξιδιωτικό γραφείο απαραιτήτως και υπεύθυνη δήλωση ότι διαθέτει ειδικό σήμα λειτουργίας, το οποίο βρίσκεται σε ισχύ.
3. Για την αξιολόγηση των προσφορών και την επιλογή της καλύτερης συγκροτείται με Πράξη του Διευθυντή του σχολείου επιτροπή, η οποία αποτελείται από τον ίδιο, ως πρόεδρο, δύο συνοδούς-εκπαιδευτικούς που ορίζονται από το Σύλλογο των Διδασκόντων Καθηγητών, έναν εκπρόσωπο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, εφόσον λειτουργεί τέτοιος σύλλογος, και από εκπροσώπους του Συμβουλίου ή των Συμβουλίων των μαθητικών κοινοτήτων που θα λάβουν μέρος στην εκδρομή, οι οποίοι εκπροσωπούνται με μία (1) ψήφο.
4. Μετά την αξιολόγηση των προσφορών και την τελική επιλογή το σχολείο συντάσσει ιδιωτικό συμφωνητικό που υπογράφεται από τα συμβαλλόμενα μέρη, στο οποίο περιλαμβάνονται απαραίτητα τα εξής:
α) Αναλυτικό πρόγραμμα της εκδρομής.
β) Όνομα ξενοδοχείου, κατηγορία, αριθμός δωματίων και κλινών και οι παρεχόμενες από αυτό υπηρεσίες.
γ) Ασφάλεια αστικής επαγγελματικής ευθύνης.
δ) Κόστος της εκδρομής ανά μαθητή.
5. Οι Διευθυντές των σχολείων πριν από την πραγματοποίηση της εκδρομής, πρέπει να συνεννοούνται με τις αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες για την εξασφάλιση των προϋποθέσεων αποζημίωσης των συνοδών καθηγητών και του αρχηγού.
6. Μετά τον προγραμματισμό των πολυήμερων εκδρομών το σχολείο με ευθύνη του Διευθυντή συμπληρώνει τον τυποποιημένο πίνακα των στοιχείων της εκδρομής του σχολείου σε ειδική ηλεκτρονική διεύθυνση του ΥΠ.Ε.Π.Θ., προκειμένου να ενημερώνονται οι υπηρεσίες άλλων Υπουργείων, οι Περιφέρειες και οι Νομαρχίες του τόπου προορισμού των εκδρομών, ώστε να λαμβάνεται κάθε αναγκαίο μέτρο για την ασφαλή μετακίνηση των μαθητών και την τήρηση των διατάξεων που καθορίζουν τους όρους λειτουργίας των χώρων διαμονής, εστίασης και ψυχαγωγίας.
7. Οι μετακινήσεις των μαθητών είναι δυνατόν να πραγματοποιούνται με όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι ασφάλειας για καθένα από αυτά.
8. Για την ασφαλή μετακίνηση των μαθητών, η εκκίνηση των εκδρομών θα γίνεται από το χώρο του σχολείου, δεν θα πραγματοποιείται πριν από τις 6 π.μ., ενώ η άφιξη στον τόπο προορισμού ή η επιστροφή στο σχολείο θα πραγματοποιείται το αργότερο μέχρι τις 10 μ.μ., όταν η εκδρομή πραγματοποιείται οδικώς. Σε περίπτωση χρήσης δεύτερου μεταφορικού μέσου, είναι δυνατόν να διαφοροποιηθούν τα παραπάνω προβλεπόμενα χρονικά όρια εκκίνησης-άφιξης με απόφαση του Νομάρχη της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Επίσης κάθε είδους μετακίνηση των μαθητών στον τόπο διαμονής τους κατά τη διάρκεια της πραγματοποίησης των εκδρομών θα γίνεται σε χρόνο σύμφωνο με το εγκεκριμένο πρόγραμμα της εκδρομής.
9. Πριν από την αναχώρηση ο Διευθυντής του σχολείου σε συνεργασία με τον αρχηγό της εκδρομής και τους συνοδούς καθηγητές τονίζει στους μαθητές την ανάγκη για τη σχολαστική τήρηση του προγράμματος της εκδρομής και την υποδειγματική συμπεριφορά τους, έτσι ώστε να επιτευχθούν η ασφαλής μετακίνηση, διαμονή και ψυχαγωγία, καθώς και οι εκπαιδευτικοί στόχοι σε όλη τη διάρκεια της εκδρομής.
10. Ο αρχηγός της εκδρομής φροντίζει να αναρτηθεί ευανάγνωστη πινακίδα με την ένδειξη «Σχολική Εκδρομή - (όνομα σχολείου)» σε εμφανή σημεία στο πρόσθιο και οπίσθιο μέρος του οχήματος, η οποία διατηρείται έως το τέλος της εκδρομής.
11. Η τήρηση του προγράμματος της εκδρομής καθώς και η ασφάλεια των μαθητών σε όλη τη διάρκεια της μετακίνησης, από την αναχώρηση μέχρι και την επιστροφή τους αποτελεί ευθύνη του αρχηγού της εκδρομής και των συνοδών εκπαιδευτικών, οι οποίοι επιπλέον οφείλουν να ελέγχουν τα έγγραφα καταλληλότητας του οχήματος και την πρόσφατη θεώρησή τους, την επαγγελματική άδεια οδήγησης του οδηγού του λεωφορείου και το όριο ταχύτητας, καθώς επίσης και να παρεμβαίνουν στις περιπτώσεις εκείνες που κρίνουν ότι η οδήγηση του οχήματος γίνεται επικίνδυνη ή παραβιάζεται το όριο ταχύτητας, ειδοποιώντας σε περίπτωση μη συμμόρφωσης τις αστυνομικές αρχές της περιοχής.
12. Οι χώροι που επιλέγονται για τη διαμονή, εστίαση και ψυχαγωγία των μαθητών πρέπει να διαθέτουν νόμιμη άδεια λειτουργίας και να πληρούν τους όρους ασφάλειας και υγιεινής.
13. Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή ανυπέρβλητης δυσκολίας που ίσως προκύψει κατά τη διάρκεια της εκδρομής, ο αρχηγός απευθύνεται και ζητά τη συνδρομή του Γενικού Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας.
14. Ο τελικός έλεγχος των δαπανηθέντων για την εκδρομή χρημάτων, που προήλθαν από τυχόν πόρους των μαθητικών κοινοτήτων, γίνεται από το Διευθυντή του σχολείου.
15. Μετά το τέλος της εκδρομής ο αρχηγός σε συνεργασία με τους συνοδούς καθηγητές συντάσσει λεπτομερή έκθεση σχετικά με τη διεξαγωγή της, την τήρηση του προγράμματος και το βαθμό επίτευξης των εκπαιδευτικών στόχων αυτής. Επίσης αναφέρει οποιοδήποτε άλλο στοιχείο κρίνει απαραίτητο, καθώς και τυχόν προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των εκδρομών. Η έκθεση υποβάλλεται στο Διευθυντή του σχολείου για ενημέρωση του ιδίου και του Συλλόγου των Διδασκόντων Καθηγητών και κοινοποιείται στο οικείο Γραφείο ή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ο Διευθυντής Δ.Ε. υποβάλλει συγκεντρωτική έκθεση των σχολείων της περιοχής ευθύνης του στον Περιφερειακό Διευθυντή Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ο οποίος με τη σειρά του συντάσσει την τελική έκθεση για τις Διευθύνεις Δ.Ε. της Περιφέρειας του και την υποβάλλει στο αρμόδιο Γραφείο του ΥΠ.Ε.Π.Θ.
16. Στις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την ενημέρωση των σχολείων, τηρείται φάκελος εκδρομών,στον οποίο κατατίθενται από το Διευθυντή κάθε σχολείου:
α) Αντίγραφα των συμβάσεων των σχολείων με τα ταξιδιωτικά γραφεία.
β) Έκθεση, η οποία συντάσσεται από τον αρχηγό της εκδρομής και τους συνοδούς και η οποία αναφέρεται στην τήρηση των συμφωνηθέντων όρων από τα ταξιδιωτικά γραφεία.
Καλόγηρος Βασίλειος
