Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού είναι μια διαδικασία που απαιτεί προετοιμασία και ώριμη σκέψη. Ένας λάθος μπορεί να οδηγήσει τον υποψήφιο σε μια σχολή που πιθανόν να μην επιθυμεί και σύντομα να την εγκαταλείψει. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι ένα ποσοστό των εισαχθέντων στις στρατιωτικές σχολές αποχωρεί γιατί τελικά διαπιστώνει ότι το επάγγελμα του στρατιωτικού δεν ανταποκρίνεται στα «θέλω» τους. Ακολούθως θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποιες συμβουλές – οδηγίες προς τους υποψηφίους πριν πατήσουν το κουμπί της οριστικής υποβολής του μηχανογραφικού.
Διευκρινίσεις προς τους υποψηφίους
Αριθμός σχολών που επιλέγει ο υποψήφιος
Οι υποψήφιοι πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν όλες τις σχολές από δύο επιστημονικά πεδία. Για παράδειγμα υποψήφιος της θεωρητικής με μάθημα επιλογής τη Βιολογία γενικής παιδείας μπορεί να επιλέξει όλες τις σχολές του 1ου και 3ου επιστημονικού πεδίου. Δεν υπάρχει λοιπόν περιορισμός στον αριθμό των σχολών. Σε περίπτωση που ένας μαθητής προσπαθήσει να επιλέξει σχολές από άλλα επιστημονικά πεδία στα οποία δεν έχει το δικαίωμα το σύστημα του ηλεκτρονικού μηχανογραφικού δεν θα το επιτρέψει. Μαθητής της θεωρητικής κατεύθυνσης με μάθημα επιλογής τα μαθηματικά γενικής δεν μπορεί να επιλέξει μόνο το 2ο και 4ο επιστημονικό πεδίο. Θα επιλέξει 1ο και 2ο ή 1ο και 4ο.
Η σειρά προτίμησης και το τμήμα εισαγωγής
Πολλοί μαθητές έχουν την εντύπωση ότι αν έχουν μια σχολή σε υψηλότερη θέση στο μηχανογραφικό από άλλον υποψήφιο ότι θα εισαχθούν αυτοί και όχι ο ανταγωνιστής τους. Αυτό που παίζει ρόλο είναι το σύνολο των μορίων. Αν για παράδειγμα και οι δυο μαθητές έχουν 17000 μόρια και βρίσκονται πάνω από τη βάση εισαγωγής του τμήματος θα εισαχθούν και οι δύο ασχέτως εάν ο ένας υποψήφιος την έχει πρώτη επιλογή και ο άλλος υποψήφιος τρίτη επιλογή. Σε περίπτωση ισοβαθμίας, η σειρά προτίμησης λαμβάνεται υπόψη ως τρίτο κατά σειρά κριτήριο (μετά τον βαθμό πρόσβασης και το άθροισμα της βαθμολογίας των μαθημάτων αυξημένης βαρύτητας) μόνο στις Στρατιωτικές σχολές και όχι στα υπόλοιπα τμήματα.
Τι πρέπει να κάνουν οι μαθητές
Οι μαθητές είναι απαραίτητο να κάνουν μια προεργασία πριν συμπληρώσουν το μηχανογραφικό τους δελτίο ώστε να αποφευχθούν τα λάθη. Καλό είναι να εκτυπώσουν το μηχανογραφικό δελτίο και να διαβάσουν προσεκτικά όλα τα τμήματα του ενός ή και των δύο επιστημονικών πεδίων. Παράλληλα θα πρέπει να σημειώνουν τα τμήματα που τους ενδιαφέρουν ή τους προκαλούν την προσοχή. Ακολούθως είναι απαραίτητο να συλλέξουν πληροφορίες για κάθε τμήμα μέσα από οδηγούς σχολών ώστε να έχουν μια εικόνα για τα επαγγελματικά δικαιώματα, τους χώρους εργασίας άλλα και τα προβλήματα του κάθε επαγγέλματος.
Επίσης μπορούν να επισκεφτούν και τους διαδικτυακούς τόπους των τμημάτων ώστε να έχουν μια εικόνα για τα μαθήματα που θα παρακολουθήσουν και τα μεταπτυχιακά που μπορούν να εκπονήσουν μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Αφού ολοκληρωθεί και η διαδικασία της ενημέρωσης- συλλογής πληροφοριών θα ιεραρχήσουν τα τμήματα από αυτά που ανταποκρίνονται περισσότερο στις προσδοκίες τους σε αυτά που δεν τους ενδιαφέρουν και τόσο.
ΤΕΙ και συμπλήρωση μηχανογραφικού
Δεν πρέπει να υποτιμούν οι μαθητές τα ΤΕΙ. Υπάρχουν αξιόλογα τμήματα με θετικές προοπτικές στην αγορά εργασίας. Επίσης μπορεί να μην καταφέρουν να εισαχθούν σε μια σχολή των ΑΕΙ έχουν όμως τη δυνατότητα να ακολουθήσουν το επάγγελμα που αγαπούν και μέσα από τα ΤΕΙ. Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να γίνει νοσηλευτής και από τα ΑΕΙ και από τα ΤΕΙ. Μπορεί να μην καταφέρει να εισαχθεί σε ένα τμήμα νηπιαγωγών μπορεί όμως να εισαχθεί σε ένα τμήμα προσχολικής αγωγής. Διαιτολόγος ή κοινωνικός λειτουργός μπορεί κανείς να γίνει και από τα ΑΕΙ και από τα ΤΕΙ.
Τι δεν πρέπει να κάνουν οι μαθητές
Δεν χρειάζεται οι μαθητές να λειτουργούν με βάση τις περσινές βάσεις και τις εκτιμήσεις για τη διακύμανση των μορίων της κάθε σχολής. Πολλοί μαθητές κάνουν το λάθος και δηλώνουν τις σχολές με κριτήριο τα μόρια τους πιστεύοντας ότι όσο περισσότερα μόρια έχει η σχολή τόσο καλύτερη είναι συγκριτικά με τις άλλες. Ας σκεφτούν ότι υπάρχουν μαθητές που με 18000-19000 μόρια δηλώνουν ως πρώτη τους επιλογή Τμήματα όπως η Θεολογία, ή το τμήμα Κινηματογράφου, τμήματα που έχουν περιορισμένο αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Το κριτήριό τους λοιπόν πρέπει να είναι το κατά πόσο οι σχολές ανταποκρίνονται στις δεξιότητές τους και τα ενδιαφέροντά τους. Είναι μεγάλο λάθος να μην επιλέξουν μια σχολή που πραγματικά την επιθυμούν γιατί έχει χαμηλή βάση εισαγωγής.
Γονείς και επιλογή σχολών
Οι μαθητές είναι καλό να συζητήσουν με την οικογένειά τους τις επιλογές τους. Σε μια περίοδο εργασιακής ανασφάλειας, ανεργίας και έντονων οικονομικών προβλημάτων θα πρέπει να εξεταστεί από την οικογένεια αν μπορεί ο μαθητής να σπουδάσει σε μια σχολή εκτός του τόπου κατοικίας. Τα έξοδα σε αυτή την περίπτωση μπορεί να φθάσουν στα 600-800 ευρώ το μήνα και να μην μπορούν οι γονείς να ανταποκριθούν οικονομικά με αποτέλεσμα να αναγκαστεί ο μαθητής να εγκαταλείψει τις σπουδές του. Επίσης αν οι γονείς έχουν τη δικιά τους υγιή επιχείρηση ή ασκούν ένα προσοδοφόρο ελεύθερο επάγγελμα (οικονομολόγοι, δικηγόροι, γιατροί, φαρμακοποιοί, μηχανικοί κ.α) καλό είναι να συζητήσουν με τα παιδιά τους την περίπτωση να τους διαδεχθούν.
Τέλος ας μη ξεχνάμε ότι έρχονται αλλαγές στις μετεγγραφές και σύμφωνα με τα όσα περιέχονται σε ρύθμιση σχεδίου νόμου όσοι είναι πολύτεκνοι , τρίτεκνοι δεν θα μπορούν αυτομάτως να μεταφέρουν τη θέση εισαγωγής, οπότε το κόστος σπουδών και οι οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας είναι σημαντικός παράγοντας στην επιλογή των σχολών.
H αγάπη για το επάγγελμα ίσως είναι το αντίδοτο για την ανεργία
Τη σημερινή εποχή η ανεργία βρίσκεται στα ύψη. Ακόμα και σχολές που στο παρελθόν ήταν ισχυρές στην αγορά εργασίας αντιμετωπίζουν οι απόφοιτοι τους βιοποριστικά προβλήματα. Γιατροί, δικηγόροι, φαρμακοποιοί, μηχανικοί, αναγκάζονται να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό. Είναι λοιπόν αναγκαίο οι μαθητές να σπουδάσουν αυτό που πραγματικά θέλουν, αυτό που πραγματικά αγαπούν.
Γιατί το λέμε αυτό; Αν κάποιος κάνει αυτό που πραγματικά αγαπά θα βρει τη δύναμη να αγωνιστεί και να συλλέξει τα εφόδια που θα του δώσουν συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνούν οι μαθητές ότι οι νέες συνθήκες στον εργασιακό χώρο απαιτούν να δουλεύει κανείς στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Για να το πετύχει κανείς αυτό είναι αναγκαίο να αγαπά αυτό που κάνει. Παραθέτουμε και κάτι σχετικό για το επάγγελμα που είπε ο Steve Jobs, ιδρυτής της apple:
"Τhe only way to do great work is to love what you do. If you haven't found it yet, keep looking. Don't settle. As with all matters of the heart, you'll know when toy find it."
Steve Jobs
Καλόγηρος Βασίλειος
