Ερευνάται το ενδεχόμενο να υπήρξε παράνομα δεξαμενή με χημικούς διαλύτες σε βαγόνι της εμπορικής αμαξοστοιχίας
Η αιτία της έκρηξης που σημειώθηκε μετά τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου 2023, είναι αυτό που απασχολεί τους συγγενείς των θυμάτων και εκεί επικεντρώνονται και όλες οι έρευνες των εμπειρογνωμόνων που έχουν διοριστεί από αυτούς. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Βασίλη Λαμπρόπουλου στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», ερευνάται αν στην εμπορική αμαξοστοιχία με αριθμό 63503 που συγκρούστηκε με την Intercity 62, υπήρχε δεξαμενή, που περιείχε διαλύτη νόθευσης καυσίμων.
Όπως εκτιμούν οι εμπειρογνώμονες, το βάρος του φορτίου θα έπρεπε να είναι περίπου 3 τόνων και η δεξαμενή πρέπει να είχε τοποθετηθεί πάνω στο πρώτο ανοικτό βαγόνι, το οποίο ήταν το τρίτο κατά σειρά στην εμπορική αμαξοστοιχία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, η δεξαμενή αυτή θα πρέπει να ήταν τοποθετημένη ανάμεσα από τα μεταλλικά ελάσματα που μετέφερε το τρένο από τον σταθμό της Γευγελής στη Βόρεια Μακεδονία και σε ένα προστατευτικό μεταλλικό τοιχίο, ώστε σε ένα απότομο φρενάρισμα της εμπορικής αμαξοστοιχίας, να μην μετακινηθεί.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, αυτή η δεξαμενή με διαλύτες στο συγκεκριμένο σημείο θα μπορούσε να προκαλέσει την πυρόσφαιρα, που ακολούθησε τη σύγκρουση των δύο τρένων. Πρόκειται για μία ερμηνεία, που στηρίζεται στην εξαντλητική ανάλυση ανά δέκατο δευτερολέπτου των πλάνων, από τις τρεις διαφορετικές κάμερες που την καταγράφουν στο βίντεο, όπου φαίνεται με εξαιρετική ακρίβεια, από πού ξεκίνησε η έκρηξη.
Η ερμηνεία προκύπτει κυρίως από τον αποκλεισμό -από σειρά τεχνικών μελετών- του ενδεχομένου, ότι το μανιτάρι οφείλεται στα βραδυφλεγή έλαια σιλικόνης, όπως είχαν υποστηρίξει αρχικά κρατικοί πραγματογνώμονες. Κι αυτό, με το δεδομένο ότι τα ρήγματα στους μετασχηματιστές των τρένων ήταν σχετικά μικρά, ώστε να δικαιολογείται τέτοια «διασπορά» των ελαίων, που προκάλεσαν την έκρηξη. Άλλωστε, σε αυτό τον αποκλεισμό της θεωρίας για έκρηξη των λαδιών του τρένου, φαίνεται να κατατείνει ύστερα από σειρά αναλυτικών πειραμάτων και η κρίσιμη έρευνα καθηγητή της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, που έγινε ύστερα από ανάθεση του εφέτη ανακριτή Λάρισας.
Ειδικοί αναλυτές που μίλησαν στον Βασίλη Λαμπρόπουλο, κατέληξαν στις παραπάνω επισημάνσεις. Μάλιστα, ύστερα από σχετικές αναλυτικές εξετάσεις όλων των δεδομένων, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 5-8 εξ' αυτών των επιβατών που κάθονταν κυρίως στο κυλικείο και σε άλλα σημεία του επιβατικού τρένου, είχαν επιβιώσει από τη σύγκρουση, αλλά κάηκαν ζωντανοί από την έκρηξη και τη φωτιά που ακολούθησε.
Τα κρίσιμα κενά
Επιπλέον, παρ' ότι έχουν ληφθεί καταθέσεις από 6-7 υπαλλήλους του ΟΣΕ και της Hellenic Train στον εμπορευματικό σταθμό Θεσσαλονίκης, όπου αναφέρουν ότι «μετά βεβαιότητας δεν τοποθετήθηκε οποιοδήποτε παράνομο φορτίο στο εμπορικό τρένο», υπάρχει ένα χρονικό κενό στα σχετικά διαδικαστικά έγγραφα, που προκαλεί υποψίες. Ενδεικτικό είναι, ότι ένας 56χρονος υπάλληλος του ΟΣΕ που είχε τον σχετικό έλεγχο, καταθέτοντας στις 25 Οκτωβρίου 2023 και στις 3 Απριλίου 2024 ερωτήθηκε αν «διαπιστώσατε κατά τον έλεγχο να έχει φορτωθεί κάτι άλλο στα βαγόνια πέρα από αυτά που περιγράφονται στις φορτωτικές», ενώ στην κατάθεσή του υποστηρίζει ότι ολοκλήρωσε τον έλεγχο του στις 20:30 εκείνο το μοιραίο βράδυ, προχωρώντας και σε έλεγχο πέδης του τρένου, στα σχετικά παραστατικά του εμπορευματικού σταθμού φαίνεται ο έλεγχος αυτός να έχει γίνει από τις 21:05 έως 21:35.
Όμως, ο ίδιος υπάλληλος προκύπτει από άλλο έγγραφο, ότι είχε τελειώσει στις 21:00 τη δουλειά του και συνεπώς είχε φύγει από τον σταθμό, πριν καν έλθουν οι μηχανές του εμπορικού τρένου στο εμπορευματικό. Δηλαδή την ώρα που δηλωνόταν ότι έκανε τον έλεγχο του συρμού, εκείνος φαίνεται να μην ήταν εκεί, δημιουργώντας νέο πλήθος ερωτημάτων.
Τέλος, σύμφωνα με τους ίδιους πραγματογνώμονες, εξαιρετικά περίεργη είναι η καθυστέρηση τριών μηνών στην αναζήτηση των καμερών από την πορεία του εμπορικού τρένου, ώστε να φανεί, αν είχαν φορτωθεί δεξαμενές με ύποπτο φορτίο πάνω τους. Έτσι υπήρχε μία αρχική αλλοίωση των δεδομένων, λόγω των νεότερων εγγραφών στις κάμερες. Το εν λόγω οπτικό υλικό από 14 σταθμούς απ' όπου είχε διέλθει το εμπορικό τρένο χωρίς να σταματήσει, είχε σταλεί σε εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. και στη Μεγάλη Βρετανία για να ανακτηθεί.
«Δεν υπήρχε αλλοίωση στα ηχητικά ντοκουμέντα της μοιραίας βραδιάς»
Όσον αφορά στα ηχητικά ντοκουμέντα που ήρθαν στο φως από τις επικοινωνίες μεταξύ μηχανοδηγών και του σταθμάρχη Λάρισας, το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων του ΕΜΠ καταλήγει, ότι δεν εντόπισε αλλοίωση. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδα «Καθημερινή», που δημοσιεύει μάλιστα και σχετικά αποσπάσματα από το πόρισμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στο πεντασέλιδο έγγραφό του ο αναπληρωτής καθηγητής της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Αθανάσιος Ροντογιάννης, δεν διαπιστώνει παρεμβάσεις στα ηχητικά.
«Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα και το συνδυασμό πληροφοριών από α) τα αρχεία ήχου και β) τις αντίστοιχες εγγραφές του αρχείου CallData, διαπιστώνεται ότι δεν έχει υπάρξει μεταβολή μετά τις 00.07.00 ώρα της 1ης Μαρτίου 2023, ούτε στα περιεχόμενα του φακέλου “…/LARISA/2023-02-28…” του σκληρού δίσκου (αρχεία ήχου), ούτε στο ίδιο το ακουστικό περιεχόμενο των υπό εξέταση αρχείων ήχου που αφορούν τις καταγραφές της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και το διάστημα ώρας από 22.30 έως και 23.55» αναφέρει σύμφωνα με το δημοσίευμα ο αναπληρωτής καθηγητής.
Το πόρισμα του ΕΜΠ για τη γνησιότητα των αρχείων επικοινωνιών μεταξύ του μηχανοδηγού και του σταθμάρχη Λάρισας πριν το δυστύχημα των Τεμπών, προέκυψε μετά από εντολή του εφέτη ειδικού ανακριτή Λάρισας, Σωτήρη Μπακαΐμη, που διερευνά το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, μετά από καταγγελίες και μηνυτήρια αναφορά της οικογένειας του νεκρού μηχανοδηγού της εμπορικής αμαξοστοιχίας, σύμφωνα με τις οποίες από τις καταγεγραμμένες συνομιλίες είχαν αφαιρεθεί 11 λεπτά.
Ο εφέτης ειδικός ανακριτής ανέθεσε την έρευνα το ΕΜΠ με το ερώτημα αν ο σκληρός δίσκος που περιείχε τα ηχητικά αρχεία από τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, είχε υποστεί οποιαδήποτε επέμβαση που θα είχε οδηγήσει στη διαγραφή ή αλλοίωση κάποιου από τα καταγεγραμμένα αρχεία. Σε περίπτωση που διαπιστωνόταν επέμβαση, ζητήθηκε να γίνει προσπάθεια ανάκτησης του υλικού που είχε αφαιρεθεί. Η έρευνα ολοκληρώθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2025, και το πόρισμα της ειδικής πραγματογνωμοσύνης ενσωματώθηκε στη δικογραφία την περασμένη Παρασκευή.
Υπενθυμίζεται, ότι τις επόμενο διάστημα θα εκδοθεί και το πόρισμα του καθηγητή της σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, Δημήτρη Καρώνη, ως προς τα αίτια της έκρηξης και της πυρκαγιάς που ακολούθησαν τη σύγκρουση της εμπορικής αμαξοστοιχίας με το Intercity.