Δεν έχει αναδρομική ισχύ η απόφαση της Ολομέλειας και δεν αφορά τις οικοδομικές άδειες που μέχρι σήμερα έχουν ήδη εκδοθεί και αποδεδειγμένα έχουν ξεκινήσει εργασίες
Αντισυνταγματικό έκρινε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας τον νέο οικοδομικό κανονισμό στο σκέλος που επιτρέπει επιπλέον τετραγωνικά στη δόμηση και στο ύψος των κτιρίων υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Ωστόσο , οι σύμβουλοι Επικράτειας αποφάνθηκαν πως για λόγους δημοσίου συμφέροντος η απόφαση δεν θα έχει αναδρομική ισχύ και δεν αφορά τις οικοδομικές άδειες που μέχρι σήμερα έχουν ήδη εκδοθεί και αποδεδειγμένα έχουν ξεκινήσει εργασίες υλοποίησης τους. Αντίθετα, στις περιπτώσεις που δεν έχουν ξεκινήσει οι οικοδομικές εργασίες, οι άδειες κηρύσσονται άκυρες. Ο πρόεδρος του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου , Μιχάλης Πικραμμένος με ανακοίνωση του έκανε γνωστά τα αποτελέσματα των διασκέψεων που αφορούσαν σειρά υποθέσεων σχετικά με την έκδοση οικοδομικών αδειών που μπήκαν στο «μικροσκόπιο» της Ολομέλειας για οριστική κρίση, λόγω σπουδαιότητας.
Η Ολομέλεια , σύμφωνα με την ανακοίνωση , έκρινε ότι «το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ (άρθρα 10, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25), με το οποίο θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτηρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, αντίκειται στo άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος». Όπως αναφέρουν στο σκεπτικό τους οι σύμβουλοι Επικρατείας:
«Τούτο, όχι, κατ’ αρχήν, εξαιτίας του περιεχομένου τους, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση, και μάλιστα ουσιώδη, από τους ισχύοντες κατά το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης. Τα παρεχόμενα με τις διατάξεις αυτές κίνητρα πρέπει να έχουν ληφθεί υπ’ όψιν και να έχουν σταθμισθεί οι συνέπειές τους στο οικιστικό περιβάλλον κάθε περιοχής κατά το στάδιο του πολεοδομικού σχεδιασμού, κατόπιν ειδικής επιστημονικής μελέτης που να τεκμηριώνει τις περιεχόμενες στις διατάξεις αυτές ρυθμίσεις σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες και την εν γένει φυσιογνωμία κάθε οικισμού».
Επιπλέον, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι «αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης (δυνάμει του άρθρου 11 παρ. 6 του ΝΟΚ), των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια (άρ. 19 παρ. 2 του ΝΟΚ). Αυτά μπορούν να κατασκευάζονται προσμετρώμενα στον συντελεστή δόμησης. Αντιθέτως, δεν αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των έρκερ και των κλιμακοστασίων». Σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ οι προσβαλλόμενες άδειες πρέπει να ακυρωθούν.
Το Δικαστήριο, όπως σημειώνεται «σταθμίζοντας αφενός τις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης των διοικουμένων και αφετέρου το δημόσιο συμφέρον, έκρινε ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει πριν από την παρούσα ανακοίνωση. Ο περιορισμός των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας δεν καταλαμβάνει εκκρεμείς δίκες».
Η δημοσίευση της απόφασης αναμένεται τον Ιανουάριο 2025 και αφορά χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη την επικράτεια που σε πολλές περιπτώσεις είχαν «παγώσει» τις εργασίες ενόψει της κρίσης του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Μαρία Ζαχαροπούλου
