Κάποιοι άνθρωποι κοιμούνται λιγότερο και κάποιοι άλλοι περισσότερο
Κατά μέσο όρο, οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάζονται κάπου μεταξύ επτά και εννέα ωρών ύπνου κάθε βράδυ. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να ακολουθούμε όλοι. Εξάλλου υπάρχουν άνθρωποι που χρειάζονται λίγο περισσότερο ή λίγο λιγότερο ύπνο.
Οι άνθρωποι που δεν κοιμούνται όπως ο μέσος όρος εμπίπτουν σε τρεις κύριες κατηγορίες:
Εκείνοι που χρειάζονται λιγότερες από 7 ώρες ύπνου
Αυτοί οι γενετικά προικισμένοι άνθρωποι, δεν χρειάζονται τόσο πολύ ύπνο όσο ο μέσος άνθρωπος. Τα αυξημένα επίπεδα μιας ορμόνης τους επιτρέπει να αισθάνονται ότι έχουν ενέργεια με μόλις πέντε έως έξι ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
Εάν όμως δεν ανήκετε στην παραπάνω κατηγορία τότε το να κοιμάστε λιγότερο από 7 ώρες πιθανότατα σημαίνει ότι θα νιώθετε συνέχεια κουρασμένοι. Επίσης με την πάροδο του χρόνου, ο κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις, καρκίνο και διαβήτη τύπου 2 μπορεί να αυξηθεί.
Άτομα που χρειάζονται περισσότερες από 9 ώρες ύπνου
Λόγω της γενετικής τους σύνθεσης, οι λεγόμενοι «Natural Long Sleepers» χρειάζονται συνήθως 10, 11 ή 12 ώρες για να νιώσουν ανανεωμένοι. Η γενετική τους κάνει επίσης να αισθάνονται κουρασμένοι πιο γρήγορα από άλλους ανθρώπους.
Επίσης σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα παιδιά, οι έφηβοι και πολλοί νεαροί ενήλικες, που χρειάζονται περισσότερο ύπνο ώστε το σώμα τους να συνεχίσει να αναπτύσσεται.
Εκείνοι που χρειάζονται 13+ ώρες ύπνου
Μερικοί άνθρωποι κοιμούνται 14, 17, 24 ή περισσότερες ώρες με πολύ μικρή διακοπή και εξακολουθούν να ξυπνούν νιώθοντας κουρασμένοι. Αν διαπιστώσετε ότι είστε ένας από αυτούς, μπορεί να είναι ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά με την ποιότητα του ύπνου σας, όχι απαραίτητα με την ποσότητα. Για παράδειγμα, οι διαταραχές ύπνου, όπως η υπνική άπνοια και η χρόνια αϋπνία, μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο σας.
Μια ποικιλία παθήσεων υγείας - συμπεριλαμβανομένης της επιληψίας, της νόσου του Πάρκινσον και της κατάθλιψης - μπορεί επίσης να οδηγήσει σε υπερυπνία, η οποία είναι η αδυναμία να μείνετε ξύπνιοι.
Η ναρκοληψία, μια άλλη πάθηση υπερυπνίας, σας κάνει να νιώθετε κουρασμένοι όλη την ώρα, με αποτέλεσμα να αποκοιμιέστε σε ακατάλληλες και επικίνδυνες ώρες, όπως όταν βρίσκεστε σε ραντεβού ή οδηγείτε. Αυτές οι διαταραχές απαιτούν ιατρική θεραπεία.
Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε οτιδήποτε από τα παραπάνω, θα ήταν καλό να το αναφέρετε στον γιατρό σας.
Τι συμβαίνει όταν κοιμάστε πολύ;
Τα σώματά μας έχουν ένα καθορισμένο σημείο ύπνου - που αναφέρεται ως «ομοιόσταση». Εάν κοιμηθείτε πολύ λίγο ένα βράδυ, τότε το σώμα σας θα ανταποκριθεί αναζητώντας περισσότερο ύπνο το επόμενο. Εναλλακτικά, μπορεί να έχετε παρατηρήσει ότι εάν κοιμάστε περισσότερο από ό,τι συνήθως, για παράδειγμα τα Σαββατοκύριακα, πιθανότατα δεν θα μπορείτε να κοιμηθείτε εύκολα τα επόμενα βράδια.
Ο υπερβολικός ύπνος βλάπτει την υγεία σας;
Παρά όλα τα τρομακτικά πρωτοσέλιδα που διαδίδουν ότι ο πολύς ύπνος κάνει κακό, το πιο πιθανό είναι να δημιουργεί ελάχιστα έως καθόλου προβλήματα υγείας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι εάν κοιμάστε πολύ μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενός χρόνιου προβλήματος υγείας και όχι η αιτία.
Επίσης πολλές φορές το πρόβλημα είναι αμφίδρομο, που σημαίνει ότι το πρόβλημα υγείας διαταράσσει τον ύπνο, γεγονός που επιδεινώνει το ίδιο το πρόβλημα, το οποίο οδηγεί σε επιδείνωση του ύπνου...και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.
Αυτά τα προβλήματα υγείας περιλαμβάνουν:
- Διαταραχές ύπνου όπως η υπνική άπνοια (όπου η αναπνοή σταματά επανειλημμένα κατά τη διάρκεια του ύπνου) και η ναρκοληψία (η οποία χαρακτηρίζεται από σοβαρή υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και κρίσεις ύπνου)
- Διαβήτης
- Υποθυρεοειδισμός
- Κατάθλιψη
- Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
- Καρδιοπάθειες
Όπως αναφέραμε και πιο πάνω, αυτές τις καταστάσεις δεν τις προκαλεί ο υπερβολικός ύπνος. Για παράδειγμα, στην υπνική άπνοια ξυπνάτε επανειλημμένα για σύντομες στιγμές, κατά τη διάρκεια της νύχτας, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερυπνία (υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας) καθώς και σε έντονη επιθυμία να παραμείνετε στο κρεβάτι περισσότερο από οκτώ ώρες ή να κοιμάστε το απόγευμα.
Εάν όμως κοιμάστε περισσότερο από 10 ώρες και νιώθετε ενεργητικοί και με διαύγεια κατά τη διάρκεια της ημέρας, αυτό είναι υπέροχο. Απολαύστε τον ύπνο σας άφοβα. Το πιθανότερο είναι ότι δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για τίποτα.
Από την άλλη πλευρά, εάν περνάτε τις μέρες σας λαχταρώντας για λίγο ύπνο, ενώ ταυτόχρονα νιώθετε κουρασμένοι, έχετε θολό μυαλό και είστε μέσα στα νεύρα, τότε μπορεί να υπάρχει ένα υποκείμενο ζήτημα που αξίζει να διερευνήσετε με τον γιατρό σας.
4 συνήθειες που βελτιώνουν την ποιότητα του ύπνου
Αν σας ενδιαφέρει να κοιμάστε πιο ξεκούραστα, σκεφτείτε να διαμορφώσετε οποιαδήποτε από τις παρακάτω συνήθειες.
Δημιουργήστε ένα χαλαρωτικό περιβάλλον. Όταν το περιβάλλον στο οποίο κοιμάστε σας κάνει να νιώθετε ασφάλεια και άνεση, είναι πιο εύκολο για τον εγκέφαλό σας να χαλαρώσει, επιτρέποντάς σας να κοιμάστε πιο βαθιά.
Κλείστε το φως. Ο κιρκάδιος ρυθμός σας ανταποκρίνεται στις αλλαγές του φωτός. Για τους περισσότερους ανθρώπους, όσο πιο σκοτεινό είναι το δωμάτιο, τόσο καλύτερα κοιμούνται. Εάν δεν μπορείτε να κάνετε το δωμάτιό σας τόσο σκοτεινό όσο χρειάζεται, σκεφτείτε να φορέσετε μια μάσκα ύπνου που καλύπτει τα μάτια σας και εμποδίζει το φως.
Ρυθμίστε τη θερμοκρασία. Εκτός από το φως, ο κιρκάδιος ρυθμός σας ανταποκρίνεται επίσης και στις αλλαγές της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα να νυστάζετε καθώς το σώμα σας κρυώνει. Για παράδειγμα το να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο ή ντους πριν τον ύπνο μπορεί να ξεγελάσει το σώμα σας ότι είναι ώρα για ύπνο καθώς κρυώνει. Μια άλλη τακτική είναι να μην κοιμάστε σε πολύ ζεστό δωμάτιο.