Πόσες φορές δεν έχουμε αναρωτηθεί όλοι μας
Πόσες φορές δεν έχουμε αναρωτηθεί αν ακολουθούμε τελικά την εργασία ή την καριέρα που πραγματικά θα θέλαμε.
Αν η δουλειά που κάνουμε καθημερινά, μας «γεμίζει», τόσο σε ψυχολογικό και δημιουργικό, όσο και σε επίπεδο μισθού και φιλοδοξιών για το μέλλον μας.
«Πρόκειται για ένα ερώτημα, η απάντηση του οποίου πολλές φορές χάνεται ανάμεσα στις απαιτήσεις της καθημερινότητας και της ρουτίνας, καθώς οι επαγγελματικές και προσωπικές υποχρεώσεις δεν επιτρέπουν να θέτουμε συχνά αυτή την ερώτηση στον εαυτό μας», σημειώνει εμφατικά το εκτενές δημοσίευμα του οικονομικού ιστότοπου CNBC, που προσπαθεί να ψηλαφήσει το όλο ζήτημα με βάση ένα νέο σύγγραμμα πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Στο νέο βιβλίο «Τhe Long Game: Ηow to Be a Long-Term Thinker in a Short-Term World» (Το Μακρύ Παιχνίδι: Πώς να γίνετε ένας Μακρόπνοος Διανοητής σε έναν Βραχύχρονο Κόσμο), που δημοσιεύθηκε πριν μερικές ημέρες από το Ηarvard Business Review, η συγγραφέας και καθηγήτρια Ντόρι Κλαρκ, μιλώντας σε συνέντευξή της, προσφέρει μία διαφορετική οπτική ως προς το φλέγον και καίριο αυτό ζήτημα: προτείνει οι περισσότεροι από εμάς να σκεφτούμε πιο βαθιά για το πού ακριβώς βαδίζουμε στα επαγγελματικά μας σχέδια και πλάνα.
«Κάποιοι άνθρωποι βαδίζουν σε μονοπάτια που θα οδηγήσουν σε ανεκπλήρωτους στόχους, με αποτέλεσμα να αισθανθούν αποτυχημένοι αν δεν προχωρήσουν στις σωστές κινήσεις, ενώ πάλι άλλοι σπεύδουν να κάνουν αλλαγές, χωρίς να καταλήξουν στο στόχο που είχαν βάλει», αναφέρει η συγγραφέας του βιβλίου, προσθέτοντας εμφατικά πως υπάρχουν κάποια σημαντικά σημεία στα οποία καλούμαστε να δώσουμε προσοχή, θέτοντας ταυτόχρονα στον εαυτό μας κάποια ερωτήματα:
«Λόγου χάρη», αναφέρει στην συνέντευξή της, «Πολύ συχνά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία κατάσταση που δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, επειδή είναι περίπλοκη. Αναρωτιόμαστε, ας πούμε, «Πώς θα αυξήσω τις πωλήσεις κατά 20% το επόμενο έτος;» ή «Θα πρέπει να μείνω σε αυτή τη δουλειά ή να κάνω κάτι άλλο;». Αντί όμως να κάνουμε μία παύση και να αρχίσουμε να θέτουμε στον εαυτό μας όλες αυτές τις άβολες και δύσκολες ερωτήσεις, συνήθως είναι για εμάς πολύ πιο εύκολο να βάζουμε κάτω το κεφάλι και να συνεχίζουμε να ασχολούμαστε με αυτό που κάνουμε», επισημαίνει, συνεχίζοντας με νόημα:
«Στη σύγχρονη δυτική κοινωνία, η εργασία έχει καταλήξει να δίνει νόημα στη ζωή πολλών ανθρώπων. Αν αρχίσουμε να ανησυχούμε ότι βρισκόμαστε σε λάθος δρόμο ή ότι δεν προοδεύουμε όσο θα θέλαμε, αυτό μπορεί να είναι εξαιρετικά άβολο και να μας προκαλέσει διάφορα προβλήματα».
Η Κλαρκ θεωρεί ότι στην πραγματικότητα όλοι μας έχουμε αρκετά κίνητρα προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους μας, αλλά ενδέχεται να αισθανθούμε άβολα στην περίπτωση που αποδειχθεί εκ των υστέρων ότι οι στόχοι που θέσαμε ήταν λάθος.
Γι’ αυτό το λόγο, σύμφωνα με την ίδια, το πρώτο ερώτημα που πρέπει πραγματικά να αναλυθεί είναι εάν ο στόχος που έχουμε θέσει είναι εγγενής ή εξωγενής, δηλαδή αν προέρχεται από εσωτερική μας ανάγκη ή από εξωτερικές πιέσεις (οικογενειακές ή κοινωνικές).
Η Κλαρκ μας βάζει όλους μας να απαντήσουμε σιωπηλά και από μέσα μας στο κρίσιμο ερώτημα: «Επιδιώκω αυτό το στόχο επειδή είναι κάτι που έχει σημασία για εμένα ή απλά ακολουθώ αυτά που ορίζει η κοινωνία;»
«Αν μπορεί να απαντήσει κάποιος σε αυτό το ερώτημα, τότε θα ανακαλύψει πριν είναι αργά αν ο στόχος που έχει θέσει είναι ο σωστός», σημειώνει η ίδια, που στην συνέχεια καταρρίπτει μια πολύ δημοφιλή θεωρία περί επαγγελματικού προσανατολισμού.
«Η κοινωνία πρεσβεύει ότι ο καθένας πρέπει να βρει αυτό που πραγματικά αγαπάει. Ωστόσο, αυτή η λογική μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες επιλογές. Είναι πολύ πιο εύκολο να έχει κάποιος το περιθώριο να ανακαλύψει μόνος του τι του αρέσει και σε τι είναι καλός, αν απαντήσει στην εξής ερώτηση: «Τι μου φαίνεται ενδιαφέρον;» Νομίζω ότι, συνολικά, πρέπει να παίρνουμε τα πράγματα και τις καταστάσεις όσο γίνεται πιο χαλαρά, για όσο τουλάχιστον χρονικό διάστημα βρισκόμαστε στη φάση της ανακάλυψης της ιδανικής, για εμάς, εργασίας», καταλήγει με νόημα.
Καριέρα: Μια συνισταμένη πολλών παραγόντων
Όπως σημειώνουν πάντως οι ερευνητές που μελετούν τον επαγγελματικό προσανατολισμό, η επιλογή του επαγγέλματος που θα ακολουθήσουμε εξαρτάται από ένα μπουκέτο πολλών διαφορετικών παραγόντων. Η επαγγελματική κλίση του καθενός από εμάς είναι, ασφαλώς, ένας βασικότατος παράγοντας, αλλά δεν είναι μόνο αυτή η κλίση κομβικής σημασίας, καθώς, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, εξίσου σημαντική είναι η επίδραση των ίδιων των γονιών απέναντι στο παιδί.
Φυσικά, κατόπιν, στην δύσκολη αυτή εξίσωση εισέρχονται και άλλο παράμετροι, όπως, λόγου χάρη, η δυνατότητα εύρεσης μιας θέσης εργασίας στον επαγγελματικό τομέα που θα επιλέξουμε. Υπάρχουν, ειδικά στην Ελλάδα, πλείστα όσα παραδείγματα ανθρώπων που παραδέχονται ότι σπούδασαν ένα αντικείμενο, θεωρώντας ότι δεν θα έχουν εργασιακό πρόβλημα στη συνέχεια, και μετά διαπίστωσαν μετά λύπης τους ότι η αγορά εργασίας είναι κορεσμένη από την ειδικότητα αυτή.
Εξίσου σημαντική ως παράμετρος επιλογής μιας εργασίας είναι και ο μισθός καθώς δεν κάνουμε μια συγκεκριμένη δουλειά μόνο επειδή μας αρέσει, αλλά και για λόγους επιβίωσης και βιοπορισμού. Αυτό σημαίνει ότι όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, θα πρέπει να εξετάζουμε όλες τις πιθανές απολαβές και, ας πούμε, να μην επιλέγουμε επαγγέλματα υπέρκορα ως προς το μισθολογικό τους καθεστώς.
Τέλος, οι ερευνητές σημειώνουν ότι εξίσου σημαντικός είναι ο τόπος εργασίας, δηλαδή ένα μέρος όπου η μετακίνηση προς και από εκεί δεν θα στερεί από τον εργαζόμενο την πνευματική και ψυχολογική του διαύγεια και, τέλος πάντων, δεν θα τον κάνει να νιώθει χειρότερα.