Τι μας κοστίζουν
Έχουμε πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουμε και σχεδόν καθόλου χρόνο – «η ιστορία της ζωής μου», θα σκεφτείτε. Η έλλειψη χρόνου επηρεάζει όλες τις κουλτούρες αλλά κυρίως τη Δυτική, στην οποία ανήκουμε. Ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών θα δηλώσει σε πιθανή έρευνα ότι πάντα θυμούνταν τους εαυτούς τους να τρέχουν να προλάβουν πράγματα και να ανησυχούν για τη διευθέτηση του χρόνου.
Αυτό το ζήτημα δεν προέρχεται από κάποια ανισορροπία ανάμεσα στις ώρες που έχουμε και στις ώρες που χρειαζόμαστε. Είναι αποτέλεσμα κυρίως του πώς σκεφτόμαστε και αξιολογούμε αυτές τις ώρες. Πρόκειται περισσότερο για ένα ψυχολογικό ζήτημα παρά δομικό. Και όταν ξαφνικά έχουμε ελεύθερο χρόνο, είμαστε απροετοίμαστοι για το πώς να τον εκμεταλλευτούμε σωστά. Το πρώτο βήμα για να αποκτήσουμε καλύτερη σχέση με το χρόνο είναι να αναγνωρίσουμε τις παγίδες της καθημερινότητας που μας τον «τρώνε» όπως αναφέρει το enallaktikidrasi.com.
1η παγίδα: Οι περισπασμοί της τεχνολογίας μετατρέπουν τις ώρες μας σε κομφετί
Η τεχνολογία μας γλυτώνει χρόνο, αλλά ταυτόχρονα μας τον στερεί – αυτό ονομάζεται παράδοξο της αυτονομίας. Υιοθετούμε τη χρήση κινητών συσκευών για να αποκτήσουμε αυτονομία, αλλά ειρωνικά καταλήγουμε να τη χάνουμε. Το φαινόμενο του «χρόνου κομφετί» υποδηλώνει όλα εκείνα τα δευτερόλεπτα και τα λεπτά που χάνουμε σε μη παραγωγικές δραστηριότητες. Και οι έρευνες δείχνουν πως το φαινόμενο δεν μας στερεί απλώς χρόνο εργασίας αλλά και ξεκούρασης.
2η παγίδα: Εστιάζουμε υπερβολικά πολύ στα χρήματα
Μια άλλη παγίδα είναι η πολιτισμική μας εμμονή με την εργασία και τα χρήματα. Διδασκόμαστε – λανθασμένα – ότι τα χρήματα και όχι ο χρόνος θα μας φέρουν μεγαλύτερη ευτυχία. Πράγματι, οι έρευνες δείχνουν ότι τα χρήματα μας προστατεύουν από τη θλίψη αλλά δεν μπορούν να αγοράσουν την ευτυχία.
3η παγίδα: Υποτιμάμε την αξία του χρόνου
Λόγω ακριβώς της πολιτισμικής μας εμμονής με τα χρήματα, προσπαθούμε συνεχώς να τα προστατεύσουμε εις βάρος όμως του χρόνου, κάτι που καταλήγει εντελώς αντιπαραγωγικό. Σε μια έρευνα, το 53% των ανθρώπων που είχαν οικονομική άνεση, αλλά ελάχιστο χρόνο – εργαζόμενοι γονείς- είπαν ότι θα προτιμούσαν να έχουν περισσότερα χρήματα παρά χρόνο. Όταν ρωτήθηκαν για το πώς θα ξόδευαν υποθετικά το ποσό των 100 δολαρίων (που είχαν κερδίσει) για να αυξήσουν την ευτυχία τους, μόνο το 2% απάντησε ότι θα τα ξόδευε για να βρει χρόνο.
4η παγίδα: Θεωρούμε ότι αν είμαστε συνεχώς απασχολημένοι, αυξάνουμε το κύρος μας
Τώρα περισσότερο από ποτέ, οι ταυτότητές μας είναι άρρηκτα συνυφασμένες με την εργασία μας. Δεδομένης της σημασίας που δίνουμε στην εργασία, το να δείχνουμε απασχολημένοι και πολυάσχολοι δημιουργεί κύρος. Θέλουμε οι άλλοι να αντιλαμβάνονται ότι εργαζόμαστε περισσότερο απ’ όλους τους άλλους, ακόμα κι αν δεν είμαστε ουσιαστικά παραγωγικοί. Συχνά, αποτελεί παράγοντα εργασιομανίας και πολλές φορές νιώθουμε τύψεις, όταν έχουμε ελεύθερο χρόνο.
5η παγίδα: Αποφεύγουμε με κάθε τρόπο την αδράνεια/απραξία
Ακόμα κι αν ζούσαμε σε έναν τέλεια ισότιμο και δίκαιο κόσμο, και πάλι θα δημιουργούσαμε στρες για το χρόνο που χάνεται, επειδή οι άνθρωποι δεν αντέχουμε την απραξία. Οι επιστήμονες το αποκαλούν αποστροφή της απραξίας και έχουν αποδείξει ότι αυτή μας η τάση οδηγεί στο να κάνουμε παράξενα πράγματα.
Ο Dan Gilbert, καθηγητής ψυχολογίας στο Χάρβαρντ, έκλεισε κάποιους φοιτητές σε μια άδεια αίθουσα και δεν τους έδωσε καμία οδηγία για το τι να κάνουν. Πολλοί προτίμησαν να κάνουν στο εαυτό τους ήπια ηλεκτρικά σοκ παρά να μένουν αδρανείς και μόνοι με τις σκέψεις τους. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι οι εργαζόμενοι γονείς ένιωθαν βαρεμάρα και στρες στον ελεύθερό τους χρόνο, κάτι που δείχνει ότι δεν ξέρουμε καν πώς να χαλαρώνουμε.
6η παγίδα: Νομίζουμε ότι έχουμε περισσότερο χρόνο αύριο απ’ ότι τελικά ισχύει στην πραγματικότητα
Οι περισσότεροι από εμάς είμαστε υπερβολικά αισιόδοξοι για τον μελλοντικό μας χρόνο. Πιστεύουμε λανθασμένα ότι αύριο θα είναι μια μεγαλύτερη σε διάρκεια μέρα. Πρόκειται φυσικά για μια πλάνη. Στατιστικά, ο καλύτερος τρόπος να προβλέψουμε πόσο απασχολημένοι θα είμαστε την επόμενη εβδομάδα είναι να δούμε πόσο απασχολημένοι είμαστε αυτή την εβδομάδα. Αν δεν υπάρξει κάποια βασική διαφορά στην καθημερινότητά μας, δεν έχουμε λόγο να πιστεύουμε ότι τα πράγματα θα αλλάξουν ως δια μαγείας σε λίγες μέρες. Φυσικά, αυτό συνδέεται άμεσα με τη συνήθεια της αναβλητικότητας.
