«Σαφή εικόνα για την πυρκαγιά ουδέποτε απέκτησα καθώς ουδείς με ενημέρωσε»
Το αλαλούμ που επικράτησε την μοιραία ημέρα της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι αναδεικνύεται, για ακόμη μια φορά, μέσα από τις εξηγήσεις αλλά και τις καταθέσεις των ανθρώπων της πυροσβεστικής που φέρονται να πρωταγωνίστησαν, ο καθένας από το πόστο του, στην προσπάθεια κατάσβεσης. Λίγο πριν την μαύρη επέτειο αλλά και το άνοιγμα της αυλαίας των απολογιών των κατηγορούμενων στην υπόθεση μέσα από τις μαρτυρίες έρχεται και πάλι στο προσκήνιο το μπαλάκι ευθυνών για την τραγωδία.
«Ενδεχομένως προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον αρχηγό ανεπιτυχώς»
Ο πρώην αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Βασίλης Ματθαιόπουλος, ο οποίος βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της έρευνας λόγω των καταγγελιών σε βάρος του περί εκβιασμού, στις εξηγήσεις του ενώπιον του εισαγγελέα δήλωσε αναρμόδιος, καθώς τότε υπηρετούσε στη θέση του υπαρχηγού αν και παραδέχτηκε ότι είχε ενημερωθεί για την εξέλιξη της φωτιάς που έπαιρνε διαστάσεις και έμπαινε στα σπίτια. «Άμεσα διαβίβασα τις πληροφορίες στον αρχηγό του πυροσβεστικού σώματος για περαιτέρω ενέργειες, ο οποίος είχε την αρμοδιότητα, για να δίνει εντολές.» είπε συμπληρώνοντας πως δεν είχε επιχειρησιακή αρμοδιότητα.
«Δεν γνωρίζω τον ακριβή λόγο που με ενημέρωσε ο κ. Λαμπρής, ενδεχομένως προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον αρχηγό ανεπιτυχώς και έτσι επικοινώνησε μαζί μου, για να ενημερώσω εγώ τον αρχηγό. Κανονικά θα έπρεπε ο κύριος Λαμπρής να είχε επικοινωνήσει με το ΕΣΚΕ, καθώς και με τον επίγειο συντονιστή της πυρκαγιάς, τον κ. Χιώνη, ο οποίος λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα, που συνιστούσαν απρόοπτη και δυσμενή εξέλιξη, θα έπρεπε να κάνει εισήγηση στους αρμόδιους, ήτοι Δήμαρχο ή Περιφέρεια, προκειμένου να ακολουθήσει η διαδικασία της απομάκρυνσης πολιτών τόσο στην περιοχή του Βουτζά όσο και στις περιοχές που, σύμφωνα με τα δεδομένα εκείνης της στιγμής, κατευθυνόταν η φωτιά, καθώς και της ευρύτερης περιοχής. Περαιτέρω, θα έπρεπε αντίστοιχα να οργανωθούν οι επιπλέον δυνάμεις που ζητούσε ο κ. Χιώνης και αντίστοιχα να εκτελεστούν οι ενέργειες που προβλέπονται από τους άλλους φορείς. Επιπλέον, δήλωσε άγνοια σχετικά με το γιατί υπάρχουν γραμμές στο ΕΣΚΕ, οι οποίες δεν διαθέτουν καταγραφικό σύστημα, ενώ επιφυλάχθηκε να ενημερώσει εγγράφως σχετικά με το θέμα.
«Με βάση τα δεδομένα, η παρουσία του γενικού γραμματέα πολιτικής προστασίας στο ΕΣΚΕ ήταν σημαντική, καθώς έπρεπε να συντονίσει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ακόμη και την πυροσβεστική υπηρεσία. Ειδικότερα, θα μπορούσε να κάνει ενημέρωση των πολιτών με διάφορους τρόπους, έτσι ώστε να δοθούν οδηγίες για μέτρα αυτοπροστασίας των πολιτών και γενικότερα οδηγίες για την διαχείριση του συμβάντος τόσο από τους πολίτες όσο και από τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς. Επίσης, θα μπορούσε να συγκαλέσει νωρίτερα το ΚΣΟΠΠ, το οποίο είναι το αρμόδιο όργανο για την λήψη αναγκαίων μέτρων σύμφωνα με τις διατάξεις.»
«Σαφή εικόνα για την πυρκαγιά ουδέποτε απέκτησα καθώς ουδείς με ενημέρωσε»
Ο τότε αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρης Τερζούδης στις εξηγήσεις του ενώπιον του εισαγγελέα, στις 15 Ιανουαρίου 2019, αποποιήθηκε την ευθύνη της επιχείρησης κατάσβεσης. «Η φυσική παρουσία του αρχηγού του πυροσβεστικού σώματος στο ΕΣΚΕ δεν δημιουργεί ευθύνη και αρμοδιότητα σχετικά με τις επιχειρήσεις αλλά σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις η αρμοδιότητα και η ευθύνη σε επιχειρησιακό επίπεδο ανήκει στα θεσμικά όργανα» ανέφερε χαρακτηριστικά και υποστήριξε ότι δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με ακρίβεια πόσοι, ποιοι και πότε επιχείρησαν στο έργο της κατάσβεσης. «Είναι στοιχεία που ελέγχει άλλη υπηρεσία και προκύπτουν από τις αναφορές του επικεφαλής κάθε οχήματος μέσω ασυρμάτου οι οποίες καταγράφονται στο ως άνω κέντρο. Θεσμικά δεν είμαι αρμόδιος να κάνω σχετικό έλεγχο» είπε στην ανωμοτί κατάθεση του και «έδειξε» προς τον υπαρχηγό λέγοντας: «Η επιχειρησιακή αρμοδιότητα και ευθύνη του υπαρχηγού επιχειρήσεων προκύπτει από πλήθος στοιχείων και κυρίως από το θεσμικό πλαίσιο».
Ο πρώην αρχηγός αναφέρθηκε στην δυσλειτουργία του αναλογικού συστήματος επικοινωνιών και υπογραμμίζοντας ότι από το υλικό της δικογραφίας φαίνεται πως όλοι σχεδόν χρησιμοποιούσαν τα κινητά τηλέφωνα τους. «Σε αυτόν το λόγο πιστεύω ότι οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η ελλιπής ενημέρωση μου. Σαφή εικόνα για την πυρκαγιά ουδέποτε απέκτησα καθώς ουδείς με ενημέρωσε για την ως άνω εικόνα και ιδίως φέρω τον υπαρχηγό επιχειρήσεων και τον διοικητή του ΕΣΚΕ ως είχαν υποχρέωση» εξηγεί.
Ερώτηση: Την ίδια εικόνα για την πυρκαγιά είχε γενικότερα ως όργανο το ΕΣΚΕ και τα στελέχη του;
Απάντηση : Από το αποδεικτικό υλικό της δικογραφίας προκύπτει σύμφωνα με την εκτίμηση μου ότι λαμβάνοντας υπόψη το ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι επικοινωνούσαν απευθείας με τον υπαρχηγό επιχειρήσεων και το διοικητή του ΕΣΚΕ , η εικόνα που είχαν οι ανωτέρω ήταν διαφορετική από την εικόνα που είχα εγώ και ο λόγος είναι ότι ουδέποτε μου μετέφεραν την ακριβή εικόνα. Επισημαίνω ότι οι ανωτέρω παρευρίσκοντο αμφότεροι συνεχώς στο γραφείο του διοικητή του ΕΣΚΕ όπου είχαν ασύρματη επικοινωνία και για τα επίγεια και για τα εναέρια μέσα που σημαίνει ότι άκουγαν σε πραγματικό χρόνο ότι ελέγετο, διεμείβετο στο πεδίο του συμβάντος και αντίθετοι τυχόν ισχυρισμοί περί ελλιπούς ενημέρωσης των δεν ευσταθούν.
Αναφερόμενος δε στην φωτιά στα διυλιστήρια εξήγησε πως εξέτρεψαν ένα ελικόπτερο το οποίο έκανε βολές στον περίβολο όταν ενημερώθηκαν για την έκταση της φωτιάς στην περιοχή.
«Όταν φτάσαμε τα πρώτα σπίτια ήταν ήδη καμένα»
Τον Αύγουστο του 2018 στην κατάθεση του ο συντονιστής των εναέριων μέσων Ευστράτιος Αναστασόπουλος μίλησε για αντίξοες συνθήκες. Ανέφερε ότι μαζί με τον συνάδελφο του κ. Λαμπρή ήταν εκείνοι που διαπίστωσαν ότι είχε μπει στον περίβολο των διυλιστηρίων η φωτιά.
«Γύρω στις 5 ήρθε σε επικοινωνία ο κ. Λαμπρής με τον υπαρχηγό κ. Ματθαίοπούλο για να δώσει αναφορά και εκείνη τη στιγμή παίρνουμε την πληροφορία «φύγετε από κει γιατί έχει φωτιά στην Νταού Πεντέλης». Εκεί ο άνεμος ήταν δυνατός και μας έσπρωχνε φτάσαμε γρήγορα περί τις 5.15 με 5.20 πάνω από το Νταού.
Το δυτικό μέρος από το μοναστήρι ήταν καμένο. Και η φωτιά ήταν μεταξύ Νταού και Λυρείου» κατέθεσε και συνέχισε λέγοντας πώς στις 5.35 έφυγαν για ανεφοδιασμό στο αεροδρόμιο Ελευσίνας
Ερώτηση: Δώσατε την εικόνα του μετώπου της πυρκαγιάς της πορείας και της έντασης της στο ΕΣΚΕ ;
Απάντηση: Έδωσε ο κύριος Λαμπρής
«Ο χρόνος ήταν πάρα πολύ μικρός που είχαμε στη διάθεσή μας, πάνω από το σημείο, δεν μπορούσε να γίνει εκτίμηση για χρήση ή όχι περισσότερων εναέριων μέσων, όμως σε παρόμοιες περιπτώσεις το συντονιστικό κέντρο του ΕΣΚΕ στέλνει εναέρια μέσα σύμφωνα πάντα με την εκτίμηση του επικεφαλής των πυροσβεστικών δυνάμεων, γιατί εκείνος έχει την συνολική εικόνα επιγείων και να εναέριων μέσων. Εμείς την δώσαμε την εικόνα, ότι η φωτιά είναι σε εξέλιξη, κινείται προς το Βουτζά» τόνισε ο μάρτυρας και συμπλήρωσε ότι ο κ. Λαμπρής ενημέρωσε τον κύριο Ματθαιόπουλο αλλά και τον κ. Παναγιωτόπουλο για την εικόνα της φωτιάς . Ο μάρτυρας υποστήριξε πως υπήρχε πρόβλημα στην απογείωση λόγω των ανέμων. «Δεν ξέρω αν ο πύργος στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας είχε βγάλει απαγορευτικό εμείς απογειωθήκαμε με δική μας ευθύνη. Όμως, όταν φτάσαμε τα πρώτα σπίτια ήταν ήδη καμένα» ανέφερε ενώ τόνισε ότι
θεωρητικά μπορούσε να εκτιμηθεί πως η πορεία της φωτιάς ήταν προς τη θάλασσα. Ωστόσο, διευκρίνισε πως πολλές φορές επειδή οι πυρκαγιές είναι δυναμικά φαινόμενα και δημιουργούν από μόνες τους δικό τους μικροκλίμα ενδέχεται να υπάρχει τοπικά αλλαγή διεύθυνσης ανέμου άρα ως εκ τούτου και αλλαγή κατεύθυνσης πυρκαγιάς. «Εκ των υστέρων στη συγκεκριμένη περίπτωση αποδεικνύεται ότι δεν είχαμε καμία αλλαγή όμως αυτό δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί γιατί σε πολλές άλλες περιπτώσεις δασικών πυρκαγιών έχουμε αλλαγή κατεύθυνσης πυρκαγιάς» είπε.
«Η διεύθυνση εξάπλωσης της πυρκαγιάς σύμφωνα με το εμπνέονταν άνεμο ήταν ανατολική, ο χρόνος όμως εξέλιξης της δεν θα μπορούσε να προβληθεί, λόγω των καιρικών συνθηκών, της επικρατούσας βλάστησης και της τοπογραφίας» κατέληξε.