Του Νίκου Ανδριόπουλου
Πρόσκαιρο φαινόμενο; Απογοήτευσή από το πολιτικό σύστημα ή μήπως μια κατάσταση για την οποία θα έπρεπε όλοι να ανησυχούμε; Η άνοδος της Χρυσής Αυγής τους τελευταίους μήνες - και ειδικά μετά τις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις - είναι γεγονός.
Για πολλούς, η κατάσταση αυτή παραπέμπει στην περίφημη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Την κατάσταση, δηλαδή, που βίωσε η Γερμανία αμέσως μετά τη λήξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και διήρκεσε γύρω στα 15 χρόνια, με την άνοδο του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος και του Χίτλερ στην εξουσία.
Το 1918, η Αυτοκρατορική Γερμανία έχει μόλις βγει από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κατάσταση κάθε άλλο παρά ευνοϊκή μπορεί να χαρακτηριστεί. Ο πρίγκηπας Μαξ της Βάδης έχει παραιτηθεί και η χώρα βυθίζεται μέρα με τη μέρα στο χάος. Οι σοσιαλδημοκράτες, μαζί με κεντρώες και φιλελεύθερες δυνάμεις θα επιχειρήσουν να διαχειριστούν την κατάσταση. Θα δεχθούν όμως λυσσαλέο πόλεμο από τις ακραίες δυνάμεις των ναζιστών, των εθνικιστών αλλά και των κομμουνιστών, όπως περιγράφει στο βιβλίο του "Η ανάπηρη Δημοκρατία 1918-1933", ο ιστορικός Χάινριχ Βίνκλερ.
Τα όσα θα ακολουθήσουν σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, θα στρώσουν το δρόμο για την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία. Ο πληθωρισμός του 1922, η κατάληψη της περιοχής του Ρουρ από τη Γαλλία το 1923, σε συνδυασμό με τις ανοικτές συγκρούσεις με το Κομμουνιστικό Κόμμα, δημιουργούν ένα μείγμα εκρηκτικό, που οι διαδοχικές κυβερνήσεις αδυνατούν να χειριστούν.
Η κρίση του 1929 επέφερε το τελειωτικό πλήγμα. Η συνταγή, που ακολούθησε η πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των οικονομικών παραγόντων, απλά επιδείνωνε την κατάσταση. Περιορισμός των δημοσίων δαπανών, περικοπές μισθών και συντάξεων, ψαλίδι στις κοινωνικές παροχές βύθιζαν όλο και περισσότερο τη γερμανική κοινωνία στη φτώχεια και στην ανέχεια.
Τα ποσοστά της ανεργίας πλέον σκαρφάλωναν ανεξέλεγκτα. Οι άνεργοι Γερμανοί είχαν φτάσει αισίως τα 3 εκατομμύρια. Απογοήτευση, φτώχεια, πείνα, ανέχεια. Το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ δεν θα αφήσει την ευκαιρία να πάει χαμένη. Προπαγάνδα, τρόμος, βία, αίμα και υποσχέσεις, που ύψωναν το πεσμένο ηθικό των γερμανών πολιτών, θα κερδίσουν τόσο τη μεσαία όσο και τη μεγαλοαστική τάξη.
Τα ποσοστά του κόμματος αυξάνουν ραγδαία, όπως και η απογοήτευση των Γερμανών. Από το πενιχρό 2,6%, που είχε λάβει στις βουλευτικές εκλογές της 20ής Μαΐου 1928, κατάφερε να εκτοξευτεί στο 43,9 στις 5 Μαρτίου του 1931. Όπως συμπεραίνει ο Βίνκλερ, η ταπείνωση ενός έθνους έδωσε τότε φτερά στους εθνικοσοσιαλιστές.
Στις 30 Ιανουαρίου 1933, ο Χίντενμπουργκ ανέθεσε στο Χίτλερ την καγκελαρία του Ράιχ, υπογράφοντας την πράξη θανάτου της δημοκρατίας και την επικράτηση των ναζιστών.
Ο καθηγητής ιστορίας και αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο της Κρήτης, Χρήστος Χατζηιωσήφ, αναλύει στο news.gr την περίοδο εκείνη της Γερμανίας με αυτή που βιώνει σήμερα η Ελλάδα, βρίσκοντας αρκετές ομοιότητες, αλλά και διαφορές.
"Εάν με ρωτούσατε πριν από λίγες μέρες, θα σας απαντούσα κατηγορηματικά ότι η σύγκριση είναι άτοπη. Πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικές κοινωνίες ως προς την οικονομική τους δομή, την ταξική τους συγκρότηση και ως προς το διεθνές περιβάλλον στο οποίο κινούνται", σημειώνει ο κ. Χατζηιωσήφ.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει μια βασική ομοιότητα. Αυτή της ακολουθούμενης κυβερνητικής πολιτικής, "η οποία, μετά από τρία ή και περισσότερα χρόνια, δείχνει ότι είναι αδιέξοδη να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του πληθυσμού. Και αυτό το αδιέξοδό της και η εμμονή σε αυτή την πολιτική την κάνει να φαίνεται παράλογη. Και η αντιμετώπιση μιας παράλογης πολιτικής δυστυχώς γίνεται με παράλογα μέσα. Εδώ υπάρχει μια ομοιότητα και εδώ υπάρχει και ο μεγάλος κίνδυνος".
Επίσης, "η πολιτική οικονομική της Βαϊμάρης, η οποία είχε οδηγήσει σε μεγάλο ποσοστό ανεργίας, σε μία συστολή της οικονομίας, διεξαγόταν όχι μέσα από το γερμανικό κοινοβούλιο, το Ράιχστανγκ, αλλά με νομοθετικά διατάγματα. Και πλησιάζουμε και πάλι στην Ελλάδα σε αυτή την κατάσταση", επισημαίνει.
Το προφίλ του ψηφοφόρου
Ανεξάρτητα με το αν η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα παραπέμπει ή όχι στην "ανάπηρη" Δημοκρατία της Βαϊμάρης, τα πράγματα δείχνουν να έχουν ξεφύγει επικίνδυνα.
Ανεργία, φτώχεια, απελπισία, φόβος, απογοήτευση έχουν φωλιάσει για τα καλά στις καρδιές των Ελλήνων, ανεξαρτήτως ηλικίας. Το υπάρχον πολιτικό σύστημα δείχνει αδύναμο να δώσει λύσεις και οι πολίτες στρέφονται σε ακραίους πολιτικούς χώρους, προκειμένου να καλύψουν αυτό το κενό.
Όπως επισημαίνει στο news.gr η πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κοινωνιολόγων (ΣΕΚ) και σύμβουλος ψυχικής υγείας, Λία Τσαπατσάρη, "όταν διανύουμε μια περίοδο στην ιστορία μιας χώρας, ανομίας, διαφθοράς, με όλα αυτά τα στοιχεία, τα οποία κάνουν έναν άνθρωπο να νιώθει ασφαλής, να έχουν καταλυθεί, ζώντας σε μια Δημοκρατία υπό αίρεση, εκεί πάντα υπάρχει χώρος για τη δράση ακραίων ομάδων, οι οποίες ανήκουν κατά κύριο λόγο στην άκρα Δεξιά".
Οι ομάδες αυτές βγαίνουν επιθετικά, προκειμένου να διεκδικήσουν το δίκιο του κόσμου και καταφέρνουν να βρουν μεγάλη απήχηση στην κοινωνία. Δίχως καμία ουσιώδη πολιτική ατζέντα και επενδύοντας ουσιαστικά στην απογοήτευση και στην απελπισία.
Οι άνθρωποι, που στρέφονται στη Χρυσή Αυγή, δεν αποτελούν ακραία στοιχεία, αλλά ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Πρόκειται για τους λεγόμενους "νοικοκυραίους", οι οποίοι - όντας απογοητευμένοι από τη σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάσταση, αλλά και από το πολιτικό σύστημα - στρέφονται προς την Άκρα Δεξιά ως λύση απελπισίας.
Έρευνα του πανεπιστήμιου Μακεδονίας, η οποία επιχείρησε να σκιαγραφήσει το προφίλ του μέσου ψηφοφόρου της Χρυσής Αυγής, κατέληξε σε σημαντικά συμπεράσματα. Η Χρυσή Αυγή παρουσιάζει μεγαλύτερη απήχηση στον ανδρικό πληθυσμό, σε νεανικές ηλικίες 35-44, στους αποφοίτους Λυκείου και Τεχνικής εκπαίδευσης, στους ανέργους και στους εμπόρους.
"Είναι πολίτες απογοητευμένοι, απελπισμένοι και κακής ψυχικής κατάστασης", επισημαίνει στο news.gr η κ. Τσαπατσάρη και συμπληρώνει, "όταν ο άνθρωπος είναι φτωχός, άνεργος, απελπισμένος, όταν δεν μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του, ανάλογα με την ψυχοσύνθεσή του, τις καταβολές και τις γνώσεις του, θα στραφεί σε κάποιους χώρους. Είναι και θέμα συνθηκών, κανείς δεν φανταζόταν ότι θα βιώσει αυτή την κρίση και ότι ομάδες εξτρεμιστικές βρίσκονται στο κοινοβούλιο".
Σημαντικό ρόλο για την άνοδο των ποσοστών της Χρυσής Αυγής έπαιξε, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, και η γενικότερη τοποθέτηση των Ελλήνων απέναντι στους μετανάστες. Το μεταναστευτικό αξιολογείται ως ιδιαίτερα σημαντικό στον αξιακό κώδικά των πολιτών. Η πλειονότητά τους θεωρεί ότι η παρουσία των μεταναστών βλάπτει την οικονομία και υποσκάπτει την πολιτισμική ζωή και ταυτότητα της χώρας.
Ραγδαία αύξηση στα περιστατικά ρατσιστικής βίας
Ως αποτέλεσμα, η εγκληματικότητα και οι ρατσιστικές επιθέσεις σε βάρος μεταναστών έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τους τελευταίους μήνες. Πίσω από το μανδύα της εξουσίας, που τους παρέχει η κοινοβουλευτική εξουσία, τα μέλη της Χρυσή Αυγής επιδίδονται σε ένα πογκρόμ ρατσιστικής βίας με θύματα μετανάστες.
Τα στοιχεία, που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, είναι σοκαριστικά. Από τον Ιανουάριο μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2012, καταγράφηκαν 87 περιστατικά ρατσιστικής βίας εναντίον προσφύγων και μεταναστών στο κέντρο της Αθήνας. Τα 83 από αυτά πραγματοποιήθηκαν σε δημόσιους χώρους, όπως για παράδειγμα πλατείες, δρόμους ή Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ).
Την ίδια περίοδο, καταγράφηκαν επίσης δύο περιπτώσεις φθοράς ξένης ιδιοκτησίας και εμπρησμών εναντίον επιχειρήσεων ή κατοικιών αλλοδαπών, όπως ο εμπρησμός κομμωτηρίου Πακιστανού υπηκόου στη Μεταμόρφωση και η επίθεση με αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς σε συγκεκριμένο οίκημα, που διαμένουν Σύροι πρόσφυγες στο Νέο Κόσμο.
Οι δράστες κινούνται συνήθως σε οργανωμένες ομάδες, φορώντας μαύρα ρούχα ή στρατιωτικά παντελόνια και έχουν καλυμμένα τα πρόσωπα τους με κράνη. Αρκετοί μάλιστα από τους καταγγέλλοντες αναγνώρισαν ανάμεσα στους δράστες των επιθέσεων άτομα, που συνδέονται με τη Χρυσή Αυγή, καθώς είτε φορούσαν διακριτικά της οργάνωσης είτε εμφανίζονται συχνά σε εκδηλώσεις της Χρυσής Αυγής στο κέντρο της Αθήνας.
"Η εγκληματικότητα αυξάνει. Οι ρατσιστικές επιθέσεις είναι καθαρά θέμα τακτικής και προσηλυτισμού του κόσμου με το σκεπτικό ότι παίρνουν τις δουλειές μας, οι οποίες όμως δεν υπάρχουν. Μήπως το παρακράτος έχει γίνει κράτος και όλα αυτά εξυπηρετούν πράγματα;", αναρωτιέται η κ. Τσαπατσάρη.
Μπορεί να τεθεί εκτός νόμου η Χρυσή Αυγή;
Η εκρηκτική άνοδος των ποσοστών της Χρυσής Αυγής, σε συνδυασμό με την κατακόρυφη αύξηση των φαινομένων ρατσιστικής βίας και ακραίων εκδηλώσεων, έχουν θορυβήσει το πολιτικό σύστημα. Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, έθεσε στο τραπέζι την πρόταση να τεθεί εκτός νόμου το ακροδεξιό κόμμα.
Ωστόσο, η πρόταση αυτή κρίνεται ως ανεδαφική.
Όπως επισημαίνει στο news.gr, ο συνταγματολόγος και καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών, Ανδρέας Δημητρόπουλος....
..."Το Σύνταγμα το δικό μας δεν προβλέπει κάτι τέτοιο, όπως λόγου χάρη συμβαίνει στη Γερμανία, όπου δυο φορές έχει τεθεί σε διαδικασία. Μία φορά για το νεοναζιστικό κόμμα και μία για το κομμουνιστικό. Τα κόμματα στην Ελλάδα, προκειμένου να συμμετάσχουν στις εκλογές, καταθέτουν δήλωση στον Άρειο Πάγο και εξασφαλίζουν τη συμμετοχή τους στη διαδικασία. Κάτι σαν δήλωση νομιμοφροσύνης στο Σύνταγμα".
Αυτό, που θα μπορούσε να συμβεί, είναι η ελληνική Βουλή να λάβει μέτρα κατά συγκεκριμένων προσώπων, που επιδεικνύουν ακραία συμπεριφορά. Να αρθεί, δηλαδή, η βουλευτική ασυλία, στα πλαίσια των όσων προβλέπουν οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
Το ροζ "επιχειρείν" και ο Νίκος Μιχαλολιάκος
Την ίδια ώρα, προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα για τα πραγματικά αίτια της εμφάνισης της Χρυσής Αυγής στη χειμαζόμενη ελληνική πολιτική σκηνή από τις... επιχειρηματικές ενασχολήσεις του γενικού γραμματέα της, Νίκου Μιχαλολιάκου. Πρόκειται για ακροδεξιά ναζιστική ιδεολογία, που αναφερόμενη στο Χίτλερ αρκείται μεσοβέζικα να πει ότι "το ρόλο του θα τον κρίνει η ιστορία" ή για ανθρώπους που εξυπηρετούν συμφέροντα, είτε αυτά είναι του συστήματος, είτε τα προσωπικά τους ;
Ο Νίκος Μιχαλολιάκος, πάντως, φέρεται να κάνει χρυσές δουλειές, καθώς, όπως καταγράφεται στο τεύχος 10271 της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, εμφανίζεται ως συνιδιοκτήτης ροζ ξενοδοχείου στο κέντρο της Αθήνας. Πρόκειται για το ξενοδοχείο "New Dream", το οποίο φημίζεται για τις ροζ υπηρεσίες, που προσφέρει στους πελάτες του, μακριά από αδιάκριτα βλέμματα.
Συγκεκριμένα, ως υπεύθυνη διαχείρισης του ξενοδοχείου εμφανίζεται η εταιρεία "ΛΥΔΙΑ-Ξενοδοχειακές και Τουριστικές επιχειρήσεις Α.Ε». Στο ΔΣ της εταιρείας συμμετείχαν, έως και το Μάιο του 2102, ο αδερφός της συζύγου του κ. Μιχαλολιάκου, Αθανάσιος Ζαρούλιας, ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, η σύζυγος του κ. Μιχαλολιάκου και βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Ελένη Ζαρούλια, ως αντιπρόεδρος, και ο ίδιος ο κ. Μιχαλολιάκος ως μέλος.
Ανεξάρτητα από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της οικογένειας Μιχαλολιάκου, πάντως, το ζήτημα παραμένει και καθημερινά οξύνεται. Ο φασισμός ανατέλλει για τα καλά κάτω από την Ακρόπολη στην Ελλάδα του 2012, με συνέπειες επικίνδυνες για τη Δημοκρατία και την ίδια την κοινωνία, η οποία είναι η μοναδική που έχει τη λύση στα ίδια της τα χέρια. Αρκεί να θυμηθεί...
