Η σχέση της Ελλάδας με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πριν ασχοληθεί με αυτά η Άγκυρα
Αποφασισμένη να «τρέξει» το θέμα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών είναι η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Σε πρώτη φάση για άμεσα, συζητά με τις ΗΠΑ για την αγορά 3 MQ-9 και με το Ισραήλ για την απόκτηση μέσω leasing 2 Heron. Αυτό που επιζητά όμως η Αθήνα είναι η κατασκευή δικού της.
Γράφει ο Μαρίνος Γκασιάμης
Η αλματώδη εξέλιξη που έχει σε αυτό τον τομέα η Τουρκία αποτέλεσε καταλύτη ώστε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, υπό την νέα του πολιτική ηγεσία, να δώσει συνέχεια σε κάτι το οποίο η Ελλάδα είχε ξεκινήσει πριν στην Άγκυρα ασχοληθούν με το θέμα αλλά λόγω διαφόρων αιτιών... δεν δόθηκε η πρέπουσα προσοχή με αποτέλεσμα η Αθήνα να δει την Τουρκία όχι απλά να την φτάνει αλλά και να την προσπερνά αφήνοντάς την έτη φωτός πίσω.
Δυστυχώς για την Ελλάδα μια προσπάθεια που ξεκίνησε το 1979 και θα μπορούσε να έχει κατατάξει αυτή την στιγμή την χώρα μας ανάμεσα στις πρώτες στον τομέα αυτό αφέθηκε, όπως κάθε τι ανάλογο, και μόλις το 2003 έγινε εφικτή η λειτουργία ενός ελληνικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους και συγκεκριμένα του Πήγασος που φτιάχτηκε από την ΕΑΒ.
Η Πολεμική Αεροπορία γράφει συγκεκριμένα στην ιστοσελίδα της: «Αρχικά, συγκροτήθηκε ως Σμήνος, με απόφαση του ΑΑΣ, τον Ιανουάριο του 2003. Έδρα του Σμήνους ορίστηκε η 131 ΣΜ και ως Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος (ΜΕΑ) χρησιμοποιήθηκε το ΜΕΑ «ΠΗΓΑΣΟΣ Ι».
Τον Μάιο του 2005 άρχισε η προσπάθεια για την κατασκευή του «ΠΗΓΑΣΟΣ ΙΙ», με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου UAV κατηγορίας MALE (Medium Altitude Long Endurance).
Τον Σεπτέμβριο του 2005 ολοκληρώθηκε η τροποποίηση του πρώτου ΜΕΑ και οι πτητικές δοκιμές πιστοποίησης του έγιναν με άριστα αποτελέσματα.
Τον Ιούλιο του 2006 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες τροποποίησης του συνόλου των υφιστάμενων ΜΕΑ, καθώς και των αντίστοιχων Σταθμών Εδάφους (ΣΕΔ).
Από το 2007 το ΣΜΕΑ/Φ λαμβάνει μέρος στις Διακλαδικές Ασκήσεις «Ηνίοχος» και «Δούρειος Ίππος».
Τον Δεκέμβριου του 2008 το Σμήνος οργανώθηκε σε Πολεμική Μοίρα Αεροσκαφών με την ονομασία Μοίρα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (Μ.ΜΕΑ/Φ).
Στις 14 Αυγούστου 2017, η Μ.ΜΕΑ/Φ μεταφέρθηκε από το Α/Απ Ακτίου στην 110 Πτέρυγα Μάχης, στην Αεροπορική Βάση Λάρισας και εγκαταστάθηκε στο χώρο όπου βρισκόταν η 346Μ μέχρι την αναστολή λειτουργίας της. Η Μ.ΜΕΑ/Φ επιχειρεί από τη νέα της θέση καλύπτοντας όλο το εύρος των απαιτήσεων που προκύπτουν από την αποστολή της».
Η πρώτη επαφή της Ελλάδας με τα μη επανδρωμένα ήταν όπως προαναφέραμε το 1979…
Η ανάπτυξή του ξεκίνησε το 1979 σε συνεργασία με το Κ.Ε.Τ.Α. της Πολεμικής Αεροπορίας και η πρώτη του πτήση έλαβε χώρα το 1982. Ο κατεξοχήν ρόλος του Πήγασος τόσο στην αρχική έκδοση όσο και στην δεύτερη είναι η παρακολούθηση και η συλλογή πληροφοριών. Οι προσδοκίες για επιθετική δράση του με χρήση όπλων περιορίζονται από το μικρό ωφέλιμο φορτίο.
Project παρόμοιο ήταν το «Τελαμών» από την Ε.Α.Β.. Αυτό θα ήταν, ένα πολύ εξελιγμένο αεριωθούμενο μη-επανδρωμένο όχημα, το οποίο σχεδιάστηκε σε συνεργασία με την Northrop και βασιζόταν στο αερόχημα Chuckar III της τελευταίας. Παρουσιάστηκε στην έκθεση Defendory του 1986 και είχε μέγιστη ταχύτητα 924 χμ/ώρα και αυτονομία 740 χμ. Το κόστος του θεωρήθηκε υπερβολικό από τους υπεύθυνους της Πολεμικής Αεροπορίας και έτσι δεν δόθηκε συνέχεια…
Άλλη περίπτωση ήταν του μη επανδρωμένου μάχιμου αεροσκάφους (UCAV) nEUROn. Οι πρώτες συζητήσεις για το πρόγραμμα nEUROn ξεκίνησαν το 2003 κατά την διάρκεια της Διεθνούς Αεροπορικής Έκθεσης στο Παρίσι μετά από πρόταση του Γαλλικού Υπουργείου Άμυνας, ενώ η υλοποίησή του ξεκίνησε το 2005 μετά από απόφαση για συμμετοχή και χρηματοδότηση από τις χώρες Γαλλία, Ιταλία, Σουηδία, Ισπανία, Ελλάδα και Ελβετία.
Με τη γαλλική εταιρεία Dassault Aviation ως επικεφαλής, το Πρόγραμμα βασίσθηκε στην αξιοποίηση της τεχνογνωσίας και εμπειρίας των εταιρειών Alenia Aermacchi (Ιταλία), ΕΑΒ (Ελλάδα), EADS-CASA (Ισπανία), Saab (Σουηδία), και RUAG (Ελβετία).
Η Πολεμική Αεροπορία σχεδίαζε, προ κρίσης, να αποκτήσει 150 από αυτά. Στις αρχές του 2019 το συγκεκριμένο UCAV είχε κάνει περίπου 120 δοκιμαστικές πτήσεις και είναι άγνωστο αν η Ελλάδα συνεχίζει να ενδιαφέρεται. Σε κάθε περίπτωση θα είναι επιχειρησιακό αν όλα πάνε καλά, μετά το 2025...
Για να επιστρέψουμε όμως στο παρόν, σύμφωνα με τα όσα είπε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας χθες στους στρατιωτικούς συντάκτες, η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε αυτό το κομμάτι. Σε αυτό το πλαίσιο θα συσταθεί και ενδιάμεσος φορέας για την αυτόνομη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων μέσω του ΕΣΠΑ, που αφορούν στην καινοτομία και την έρευνα επ΄ωφελεία της εθνικής άμυνας και ασφάλειας.
Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας θέλει να αξιοποιήσει κάθε πιθανό πόρο και μιας και στο ερχόμενο ΕΣΠΑ μετά το 2020 θα υπάρχουν και κονδυλια για την ασφάλεια και άμυνας, προετοιμάζεται ώστε όταν έρθει η ώρα να είναι έτοιμα όλα.
Στόχος, είναι μέσα στο 2020 να υπάρχει ο οδικός χάρτης που θα οδηγήσει στην δημιουργία γραμμής παραγωγής για ένα νέο ελληνικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος, σε συνεργασία με πανεπιστήμια και κυρίως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
