«Το Σύνταγμα δεν περιέχει εγγύηση θεσμού για τα άμισθα υποθηκοφυλακεία, όπως και για τα υποθηκοφυλακεία εν γένει»
Συνταγματική κρίθηκε η κατάργηση των άμισθων υποθηκοφυλακείων και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους στην «Ελληνικό Κτηματολόγιο» από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η Ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, κατά πλειοψηφία, έκρινε (1757/2019) πως δεν προσκρούουν στο Σύνταγμα οι σχετικές ρυθμίσεις του ν.4512/2018 καθώς στο άρθρο 92 προβλέπεται ότι οι συμβολαιογράφοι και οι άμισθοι φύλακες μεταγραφών και υποθηκών είναι μόνιμοι εφόσον υπάρχουν οι σχετικές υπηρεσίες ή θέσεις. Σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας από το επίμαχο άρθρο συνάγεται ότι «το Σύνταγμα δεν περιέχει εγγύηση θεσμού για τα άμισθα υποθηκοφυλακεία, όπως και για τα υποθηκοφυλακεία εν γένει».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, το Σύνταγμα δεν κατοχυρώνει, τα άμισθα υποθηκοφυλακεία ως θεσμό και ως οργανωτικό σχήμα δημόσιας υπηρεσίας υπαγόμενης στην εποπτεία του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και εξαρτημένης από τις δικαστικές αρχές, υπό την έννοια ότι απαγορεύει στο νομοθέτη, ο οποίος διαθέτει ευρεία διακριτική ευχέρεια ως προς τη ρύθμιση της οργάνωσης και στελέχωσης των δημοσίων υπηρεσιών, να επιλέξει άλλο σύστημα καταχώρισης και δημοσιότητας των δικαιωμάτων των πολιτών και του Δημοσίου στην ακίνητη περιουσία, να αναθέσει σε υπηρεσίες οργανωμένες κατά διαφορετικό τρόπο τόσο την τήρηση του νέου αυτού συστήματος, όσο και, μεταβατικά, μέχρι την πλήρη λειτουργία του εν λόγω συστήματος, την τήρηση του συστήματος μεταγραφών και υποθηκών και, συνεπώς, να καταργήσει τα υποθηκοφυλακεία.
Με την ίδια απόφαση της Ολομέλειας κρίθηκε, ακόμη, ότι η ένταξη των υπηρετούντων ως ειδικών άμισθων υποθηκοφυλάκων σε θέσεις Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων ή Προϊσταμένων Υποκαταστημάτων Κτηματολογικών Γραφείων ή Αναπληρωτών Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων ή Υποκαταστημάτων τους δεν αντίκειται στο Σύνταγμα.
