«Νεκρές ψυχές, νεκρά παιδιά το κύμα καταπίνει»
Το καλοκαίρι του 2016 ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων και το International Foundation for Greece (IFG διοργάνωσε μια συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής για την στήριξη των προσφύγων.
Το τραγούδι σε στίχους Μάνου Ελευθερίου και μουσική Λαυρέντη Μαχαιρίτσα «Πατρίδες που έγιναν φωτιά» τραγούδησαν οι καλλιτέχνες που συμμετείχαν αφιλοκερδώς στη συναυλία, μεταξύ των οποίων οι Ελευθερία Αρβανιτάκη, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Γιάννης Κότσιρας, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Πάνος Μουζουράκης, Γιώργος Νταλάρας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Γιώργος Περρής, Μάριος Φραγκούλης.
Η συναυλία είχε ως στόχο να ενδυναμώσει την αλληλεγγύη προς όσους ξεριζώθηκαν από την πατρίδα τους.
Οι στίχοι του συγκλονίζουν. Ο Μάνος Ελευθερίου αποτυπώνει το πρόβλημα του προσφυγικού. Το video clip του τραγουδιού επιμελήθηκε η Μαρία Κλάρα Μαχαιρίτσα, κόρη του τραγουδοποιού.
Με στίχους γροθιά στο στομάχι ο Μάνος Ελευθερία αποτυπώνει τη μοίρα των προσφύγων:
«Δεν βρήκαν βράχο να σταθούν, γωνιά να τραγουδήσουν
να μάθουμε πώς τραγουδούν τ’ αηδόνια αν μιλήσουν
νεκρές ψυχές, νεκρά παιδιά το κύμα καταπίνει
άστρα που αστράψαν μια στιγμή χωρίς δικαιοσύνη
Του Πόντου η μοίρα σεργιανά, η προσφυγιά της Σμύρνης
κι έχει το χάρο συντροφιά στα δάση της σελήνης
δεν βρήκαν βράχο να σταθούν, γωνιά να τραγουδήσουν
να μάθουμε πώς τραγουδούν τ’ αηδόνια αν μιλήσουν.
Πατρίδες που έγιναν φωτιά και πέτρα στην καρδιά σου
κυλούν το μαύρο αίμα τους στα μαύρα όνειρά σου
ποιο φως αποχαιρέτησες, ποιες πόρτες, ποιους γειτόνους
ο κόσμος όλος γέμισε φωτιές και δολοφόνους.
Και του σπιτιού σου το κλειδί για ευχαριστώ χαρίζεις
σ’ αυτούς που σου `δωσαν νερό για να `χεις να δακρύζεις
πατρίδες που έγιναν φωτιά και πέτρα στην καρδιά σου
κυλούν το μαύρο αίμα τους στα μαύρα όνειρά σου.
Δεν είναι βραδεμβούργια δεν είναι η ενάτη
ψωμί κι ελευθερία ζητάς κι ένα ζεστό κρεβάτι
από σκαλί σ’ άλλο σκαλί ποια γλώσσα θα μιλήσεις
σ’ άλλον λαό θα κοιμηθείς και σ’ άλλον θα ξυπνήσεις.
Και το αγαπώ πώς θα το πεις που αλλού αλλιώς το λένε
αλλιώς πονούν και συγχωρούν κι όσοι ποτέ δεν κλαίνε
δεν ειν’ τα βραδεμβούργια δεν είναι η ενάτη
ψωμί κι ελευθερία ζητάς κι ένα ζεστό κρεβάτι.
Στον ουρανό θα γράφονται οι λέξεις μία μία
αυτόν που δεν ευλόγησε η παντοδυναμία
υπάρχει μόνο ανταμοιβή σε κείνους που συντρέξαν
σ’ αυτούς που ξέρουν προσφυγιά και σ’ οσους την αντέξαν.
Γιατί ο πρόσφυγας πονά και σέρνει σ’ ένα μπόγο
τα πλούτη του δυο αλλαξιές και του Θεού το λόγο
στον ουρανό θα γράφονται οι λέξεις μία μία
αυτόν που δεν ευλόγησε η παντοδυναμία.
Άγγελοι όλων των Θεών Θεοί του κάθε αγώνα
βοηθήστε εκείνες τις στιγμές που πέφτουν δακρυγόνα
βοηθήστε να `βρουν σπιτικό κι ελεύθεροι να τρέξουν
και τα παιδιά σε μια αυλή ελεύθερα να παίξουν.
Βοηθήστε οι άνθρωποι της γης να βγει ξανά ο ήλιος
ο νέος κόσμος να φανεί και άνθρωπος ο φίλος
βοηθήστε να `βρουν σπιτικό κι ελεύθεροι να τρέξουν
και τα παιδιά σε μια αυλή ελεύθερα να παίξουν.
