Ο συγκεκριμένος θεσμός εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στην αποσυμφόρηση της ύλης των δικαστηρίων
Ένας άνδρας που συνελήφθη πρόσφατα για εμπλοκή σε κύκλωμα το οποίο διακινούσε λαθραία τσιγάρα στην πλατεία Αριστοτέλους αποτελεί την πρώτη περίπτωση κατηγορούμενου στη Θεσσαλονίκη, όπου βρίσκει εφαρμογή η διαδικασία της ποινικής διαπραγμάτευσης, όπως αυτή προβλέπεται στον νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, κατόπιν αιτήματος του ιδίου να ξεκινήσει η σχετική διαδικασία, ο Πακιστανικής καταγωγής κρατούμενος εμφανίστηκε στον εισαγγελέα Εφετών Θεσσαλονίκης, ενώπιον του οποίου ομολόγησε τις πράξεις του και συμφώνησε να τιμωρηθεί με ποινή κάθειρξης 6 ετών για την λαθρεμπορία (με ανώτερη προβλεπόμενη ποινή τα 7 χρόνια κάθειρξη) και φυλάκισης 30 μηνών για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση.
Η ομολογία του καταγράφηκε στο πρακτικό διαπραγμάτευσης και όπως ορίζεται στο άρθρο 303 (παρ. 6) του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, η υπόθεση εισάγεται, εντός πενθημέρου, με απευθείας κλήση στο Μονομελές Εφετείο επί κακουργημάτων. Το δικαστήριο σε δημόσια συνεδρίαση -η οποία έχει προσδιοριστεί για τις 22 του μήνα- καλείται να κηρύξει ένοχο τον κατηγορούμενο βάσει του πρακτικού διαπραγμάτευσης και των στοιχείων της δικογραφίας, εφαρμόζοντας ποινή που δεν μπορεί να υπερβαίνει την συμφωνηθείσα μεταξύ εισαγγελέα και κατηγορούμενου.
Κατά της απόφασης του δικαστηρίου, την οποία ο κατηγορούμενος καλείται να εκτίσει, δεν προβλέπεται άσκηση έφεσης, παρά μόνο αναίρεσης στον Άρειο Πάγο.
Η διαδικασία της ποινικής διαπραγμάτευσης εισήχθη στο ελληνικό ποινικό σύστημα για όλα τα αδικήματα, εκτός των κακουργημάτων που απειλούνται με ποινή ισόβιας κάθειρξης, όσα συνδέονται με τρομοκρατία και όσα στρέφονται κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Ο συγκεκριμένος θεσμός εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στην αποσυμφόρηση της ύλης των δικαστηρίων ενώ σύμφωνα με νομικούς, καθίσταται «ελκυστικός» και για τον (ένοχο) κατηγορούμενο, αφού του επιτρέπει να μην εκτεθεί σε μια βαριά καταδίκη, ενδεχομένως και βαρύτερη από εκείνη που του αναλογεί.