Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κώστας Υφαντής αναλύει στο news.gr τους στόχους της Άγκυρας
Σε προσπάθεια της Τουρκίας να καθίσει Ελλάδα και Κύπρο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αποδίδει τις τελευταίες ενέργειες της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ με την αποστολή το γεωτρύπανου Πορθητής και του ερευνητικού Barbaros, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης Κώστας Υφαντής.
Συνέντευξη στον Μαρίνο Γκασιάμη
Μιλώντας στο news.gr, επισημαίνει πως ο μόνος συνοδοιπόρος της Τουρκίας στην παρούσα φάση είναι η Ρωσία, αλλά πρόκειται μάλλον για ευκαιριακή παρά δομική συνεργασία.
Τονίζει ακόμα πως το σενάριο ενός θερμού επεισοδίου δεν είναι ανάμεσα στις πρώτες επιλογές της Τουρκίας χωρίς ωστόσο να το αποκλείει καθώς η Άγκυρα προκειμένου να αποκτήσει αυτό που θέλει ασκεί μια «πολιτική ισχύος» ή πολιτική των «κανονιοφόρων» όπως ήταν παλαιότερα γνωστή.
Η συνέντευξη ξεκίνησε με την πρώτη ερώτηση να είναι πού αποσκοπεί η Τουρκία με την αποστολή των δύο πλοίων (Πορθητής και Barbaros) στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η απάντηση του καθηγητή ήταν η εξής: «Η Τουρκία σκοπεύει στο να «γκριζάρει» την περιοχή εν της πράγμασι ποια, δηλαδή όχι μόνο με δηλώσεις και στην δημιουργία τετελεσμένων.
Τετελεσμένων εννοώ ότι θα έχει αμφισβητήσει εμπράκτως την Κυπριακή και την Ελληνική κυριαρχία στην περιοχή αλλά πρωτίστως, αλλά τώρα στην συγκεκριμένη περιοχή που είναι το Πορθητής είναι η Κυπριακή υφαλοκρηπίδα, η κυπριακή κυριαρχία.
Οι προεκτάσεις όλων αυτών πολιτικές όσο και νομικές έχουν να κάνουν με το μέλλον της οριοθέτησης των ΑΟΖ Κύπρου, Αιγύπτου, Ελλάδος.
Δηλαδή αυτή την στιγμή η Τουρκία προβάλλει μια μαξιμαλιστική θέση, ολόκληρη την περιοχή ανατολικά της Ρόδου και της Καρπάθου μέχρι και την κυπριακή υφαλοκρηπίδα, αμφισβητεί το δικαίωμα της Κύπρου να έχει ΑΟΖ, ώστε να καθίσουμε, αυτό είναι το λιγότερο βίαιο σενάριο, σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων και να οριοθετηθούν όλα αυτά με βάση κυρίως τις τουρκικές διεκδικήσεις και προτιμήσεις.
Αυτή νομίζω είναι η βασική επιδίωξη της Τουρκίας. Να ακυρώσει τις αιτιάσεις κυριαρχίας και της Κύπρου και της Ελλάδος».
Στο ερώτημα κατά πόσο οι τελευταίες ενέργειες της Τουρκίας εντάσσονται στην πάγια εξωτερική πολιτική της ή είναι αποτέλεσμα σπασμωδικής αντίδρασης στην απομόνωση που υφίσταται ο καθηγητής Κώστας Υφαντής μας επεσήμανε: «Μου δίνεται την ευκαιρία να πω, πως είναι και λόγο μύθος ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική είναι σταθερή.
Προφανώς είναι σταθερή στο ότι αμφισβητεί ότι Κύπρος και Ελλάδα έχουν τα συγκεκριμένα δικαιώματα, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Στις τακτικές όμως που χρησιμοποιεί δεν υπάρχει μια τόσο μεγάλη συνέχεια που νομίζουμε.
Είναι απομονωμένη η Τουρκία διπλωματικά στην ευρύτερη περιοχή. Ο μόνος συνομιλητής, δεν θα έφτανα τόσο μακριά να πω σύμμαχος, αλλά εν πάσει προς το παρόν συνοδοιπόρος είναι η Ρωσία. Εγώ θεωρώ πως αυτή η σχέση είναι περισσότερο ευκαιριακή παρά δομική, αλλά επειδή τίποτα δεν αποκλείεται για το μέλλον, άρα θα έλεγα ότι είναι και αποτέλεσμα της συνειδητοποίησης ότι είναι τελείως απομονωμένη διπλωματικά και ότι ο μόνος τρόπος να αντιδράσει είναι με αυτό που λέμε «πολιτική ισχύος».
Η πολιτική της «κανονιοφόρου». Αμφισβητώντας εμπράκτως τα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων χωρών και απειλώντας με θερμό επεισόδιο. Υπονοεί την χρήση βίας αν τυχόν αντιδράσουμε.
Κανένας δεν μπορεί να είναι απόλυτος, αλλά θα έλεγα πως το σενάριο μιας έστω και ολιγόωρης αναμέτρησης είναι μακρινό σενάριο. Τίποτα δεν αποκλείεται για να ανοίξει η πόρτα του φρενοκομείου, αλλά θεωρώ πως στόχος της Τουρκίας είναι να εκμεταλλευτεί την διαφορά, την ανισορροπία ισχύος μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου, να δοκιμάσει τις αντοχές της Ουάσιγκτον. Η ανάλυση νομίζω που κάνουν οι Τούρκοι είναι ότι στο τέλος θα υπάρξει μια αμοιβαία υποχώρηση όλων των πλευρών, πράγμα που εξυπηρετεί την Τουρκία, γιατί από εκεί που δεν είχε τίποτα να περιμένει μπορεί να πάρει τα μισά.
Αλλά δεν νομίζω, χωρίς να αποκλείεται, η τουρκική πλευρά έχει κάνει τα σενάριά της ακόμα και για την ακραία περίπτωση ενός θερμού επεισοδίου για το πώς θα κλιμακώσει, αλλά νομίζω πως δεν επιδιώκει απαραίτητα να φτάσει εκεί. Αυτό που θέλει είναι η υποχώρησή μας να κάτσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, να ξεκινήσει μια διαδικασία πάλι για την επίλυση του Κυπριακού, που αυτή την φορά θα μπει, θα προστεθεί αυτό το κεφάλαιο για την κυπριακή ΑΟΖ την κυπριακή υφαλοκρηπίδα ενώ δεν υπήρχε στην διαπραγμάτευση.
Νομίζω αυτό επιδιώκει πρωτίστως αλλά επαναλαμβάνω χωρίς να αποκλείει ότι εάν τα πράγματα φτάσουν στα άκρα θα προκληθεί ένα επεισόδιο.
Αλλά δεν νομίζω ότι είναι πρώτος της στόχος».
Τέλος θέσαμε το ερώτημα πώς βλέπει η τουρκική κοινή γνώμη αυτή την πολιτική της Τουρκίας, ο καθήγητής μας τόνισε: «Αν λάβουμε υπόψη μας πως το 95% των ΜΜΕ ελέγχονται, δηλαδή αναμεταδίδουν το μήνυμα της κυβέρνησης, αν και υπάρχουν κάποια που προσπαθούν να είναι περισσότερο ουδέτερα αν και δύσκολο.
Η κοινή γνώμη είναι δύο ειδών. Η μεγάλη πλειοψηφία όπως σε όλες τις χώρες άγεται και φέρεται από την κυρίαρχη ρητορική αλλά υπάρχει και ένα μεγάλο κομμάτι πιο κοσμοπολιτών, πιο ανοιχτόμυαλων που ξέρουν το πόσο επιζήμια είναι αυτή η τουρκική πολιτική όχι μόνο τώρα αλλα τα τελευταία δέκα χρόνια και που έχει οδηγήσει την Τουρκία στην απομόνωση».
