Ζερεφός: «Τα πεύκα λόγω του ρετσινιού είναι μπουρλότα έτοιμα να ανάψουν» - Στους 88 πλέον οι νεκροί, 46 οι τραυματίες, 9 σε κρίσιμη κατάσταση
Η Ελλάδα πενθεί, θρηνεί και βιώνει μια από τις μαύρες περιόδους των τελευταίων ετών μετά και το βαρύτατο φόρο αίματος στις φονικές πυρκαγιές που έπληξαν την Ανατολική Αττική.
Στους 88 ανήλθε ο αριθμός των νεκρών από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, καθώς στις 2 τα ξημερώματα κατέληξε στο ΚΑΤ γυναίκα 42 ετών η οποία ήταν διασωληνωμένη και σε κρίσιμη κατάσταση στη ΜΕΘ.
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση του Υπουργείου Υγείας ο αριθμός των εγκαυματιών που παραμένουν σε νοσηλεία είναι 46 ενήλικες, από τους οποίους οι εννέα είναι διασωληνωμένοι και δύο παιδιά τα οποία βρίσκονται σε καλή κατάσταση και αναμένεται να πάρουν εξιτήριο στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Χθες αργά το βράδυ, μια ακόμη είδηση συγκλόνισε τους πάντες: Τα δύο δίδυμα κοριτσάκια που αγνοούνταν μετά την πυρκαγιά στην ανατολική Αττική, είναι νεκρά καθώς οι σοροί τους ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA από τα εγκληματολογικά εργαστήρια της αστυνομίας.
Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, νεκροί είναι και οι παππούδες των 9χρονων κοριτσιών, που επίσης δεν κατάφεραν να ξεφύγουν από τις φλόγες στο Μάτι.
Υπενθυμίζεται ότι για την εξαφάνιση των κοριτσιών είχε ενεργοποιηθεί amber alert και οι προσπάθειες για τον εντοπισμό τους ήταν αγωνιώδεις, ωστόσο το χειρότερο δυνατό σενάριο ήταν τελικά αυτό που επιβεβαιώθηκε.
«Η Πυροσβεστική εισηγήθηκε εκκένωση, αλλά δεν έγινε»
Ο επικεφαλής του κλιμακίου της Πυροσβεστικής που επιχειρούσε στο πεδίο στην ανατολική Αττική εισηγήθηκε στο συντονιστικό όργανο εκκένωση του οικισμού Μάτι, όμως αυτή δεν έγινε ποτέ, είπε στον ΣΚΑΪ ο πρόεδρος των Πυροσβεστών, Δημήτρης Σταθόπουλος.
Τόνισε πως ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας έπρεπε να έχει παραιτηθεί και θα έπρεπε να ζητά συγγνώμη ανά πέντε λεπτά στην συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Πέμπτη και να τον μιμηθεί ο αρχηγός της Πυροσβεστικής.
Αν είχε γίνει εκκένωση θα είχαμε πολύ λιγότερα θύματα, εκτίμησε στο σταθμό μας ο καθηγητής φυσικών καταστροφών Κώστας Συνολάκης.
Η εκκένωση θα ήταν πρακτικά πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί, με δεδομένη την ταχύτητα εξάπλωσης της πυρκαγιάς, είπε στον ΣΚΑΪ ο αντιπεριφερειάρχης Αττικής Πέτρος Φιλίππου.
«Η χώρα πρέπει να θωρακιστεί απέναντι στις πυρκαγιές όπως θωρακίζεται απέναντι στους σεισμούς»
Η χώρα μας πρέπει να θωρακιστεί απέναντι στις πυρκαγιές όπως θωρακίζεται απέναντι στους σεισμούς, λέει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για το γεγονός ότι τις επόμενες δεκαετίες θα έχουμε επιπλέον σαράντα ημέρες δασικών πυρκαγιών. Πρέπει να μελετήσουμε τα φαινόμενα σε βάθος, εξηγεί ακόμη, ενώ εντοπίζει τις αιτίες της καταστροφής στην απουσία οδών διαφυγής, τις πευκοφυτεύσεις και την αντίληψη ότι ένας μεγάλος δρόμος μπορεί να εμποδίσει πάντοτε την εξάπλωση της πυρκαγιάς.
Τι εξήγηση δίνετε για την καταστροφή;
Η καταστροφή ήταν προφανές ότι θα συμβεί όπως θα συμβούν και άλλες καταστροφές εάν δεν αλλάξουμε νοοτροπία.
Σε τι αναφέρεστε συγκεκριμένα;
Έχουμε εμποδίσει τις εξόδους διαφυγής σε περιπτώσεις όπως αυτή που αντιμετωπίσαμε προχθές στο Μάτι. Είναι πραγματική αυτοκτονία η ανυπαρξία διόδου προς τη θάλασσα. Επαιτώ, έχουμε υπερεκτιμήσει την ικανότητα ενός δρόμου να εμποδίσει την πυρκαγιά να περάσει από τη μία στην άλλη πλευρά. Αυτό ακριβώς συνέβη στη Λεωφόρο Μαραθώνος. Η κατάσταση δεν εκτιμήθηκε σωστά, η πυρκαγιά πέρασε χωρίς να έχει δοθεί εντολή εκκένωσης. Αλλά το μείζον, επαναλαμβάνω, είναι η μη έξοδος διαφυγής.
Έχει και στο παρελθόν συμβεί ένας δρόμος να μην λειτουργήσει ως φυσικό φράγμα;
Μπορώ να θυμηθώ αμέσως το 2009 στο Ντράφι. Όλοι θεωρούσαν ότι η οδός Αχαιών θα αποτελούσε ένα φράγμα στην εξάπλωση της πυρκαγιάς η οποία ερχόταν τότε από τον Διόνυσο. Αλλά την πυρκαγιά δεν την σταματάει τίποτε όταν φουντώσει. Απλώς πρέπει να είναι έτοιμοι οι κάτοικοι να εκκενώσουν την περιοχή έχοντας σαφείς οδηγίες. Πράγμα δυστυχώς που δεν συμβαίνει στη χώρα μας.
Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις φωτιές;
Έως τώρα οι μηχανικοί εστίασαν στην αντισεισμική προστασία. Και πολύ σωστά αφού η χώρα μας είναι σεισμογενής. Από την άλλη πλευρά όμως είναι και πυρογενής. Οι πυρκαγιές στη χώρα μας, το ξέρουμε πολύ καλά πια, μπορούν να σκοτώσουν. Έγινε δυστυχώς τώρα στην Αττική, όπως έγινε και στην Ηλεία πριν από έντεκα χρόνια και θα επαναληφθεί στο μέλλον εάν δεν λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα.
Είναι οι κλιματικές συνθήκες που κάνουν αναπότρεπτη αυτήν την πραγματικότητα;
Η άνοδος της θερμοκρασίας και η ξηρασία είναι φονικός συνδυασμός. Φέτος βέβαια δεν είχαμε ξηρασία, είχαμε πολλές βροχές. Και συνέβη το εξής: Λόγω της υγρασίας στο έδαφος δεν κάηκαν τα κάτω μέρη των δέντρων, αλλά η φωτιά διαδόθηκε από τα ψηλότερα κλαδιά.
Η ζωή στις δεντρόφυτες περιοχές τι κανόνες επιβάλλει;
Ο καθαρισμός είναι πολύ σημαντικός. Συνήθως οι οικοπεδούχοι που δεν μένουν στην περιοχή δεν καθαρίζουν τα οικόπεδά τους. Οι δήμοι θα πρέπει να τιμωρούν όσους δεν μεριμνούν για τον καθαρισμό από ξερά χόρτα, εύφλεκτα σκουπίδια κλπ. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Το αποτέλεσμα είναι όσοι ζουν στα βουνά της Αττικής να έχουν πάντα τον φόβο να καούν από τη μία ημέρα στην άλλη.
Τα πεύκα κάνουν τον κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερο;
Μου δίνετε την αφορμή για να θίξουμε το φλέγον θέμα των αναδασώσεων. Οι αναδασώσεις γίνονται με πεύκα, τα οποία λόγω του ρετσινιού είναι μπουρλότα έτοιμα να ανάψουν. Οι αναδασώσεις δεν γίνονται με την χλωρίδα που υπήρχε. Στο Πεντελικό Όρος για παράδειγμα μόνο ένα μικρό κομμάτι είχε πεύκα. Και ήταν μάλιστα το κομμάτι προς την πλευρά που υπήρχαν έλη, στον Σχοινιά κλπ. Στο υπόλοιπο όρος δεν υπήρχαν πεύκα, το γράφει ο Δημήτριος Αιγινήτης στον τόμο που εξέδωσε το 1910 «Το κλίμα της Αττικής».
Και τώρα; Στον 21ο αιώνα;
Αρκεί να σας πω ότι έως το τέλος του αιώνα θα έχουμε σαράντα ημέρες επιπλέον δασικές πυρκαγιές. Αλλά ήδη φαντάζει αδιανόητο να νομιμοποιούνται κτίσματα σε εύφλεκτες περιοχές. Έχουμε τεράστιο έλλειμμα στο θέμα της ορθής χωροταξικής κατανομής κατοικιών και δρόμων. Πρέπει να μελετήσουμε σε βάθος τα φαινόμενα, είδαμε τι συνέβη με τις εκρηκτικές ροές ύδατος στη Μάνδρα, είδαμε και τώρα τι συνέβη με την εκρηκτική μεταφορά θερμικής ενέργειας.