Της Χρύσας Τσιώτση*
Ένα νέο ντοκιμαντέρ, "Terms and conditions may apply" δείχνει τα προβλήματα της ιδιωτικής ζωής μας και αποδεικνύει ότι το πρόβλημα της απειλής της ιδιωτικής ζωής είναι πολύ χειρότερο από την απλή κατασκοπεία της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας των ΗΠΑ (NSA. ) Ο σκηνοθέτης αυτού του ντοκιμαντέρ εστιάζει στην αγνοούμενη πραγματικότητα της σύγχρονης ζωής: τίποτα δεν είναι ασφαλές.
Ο σάλος γύρω απ την αποκάλυψη του πληροφοριοδότη E. Σνόουντεν ότι η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας κατασκοπεύει για δήθεν εμπιστευτικές επικοινωνίες, έχει προκαλέσει σχόλια και αντιδράσεις.
Ο Μαρκ Ζούκερμπερκ του Facebook βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ενός κινήματος που ισχυρίζεται ότι η ιδέα της ιδιωτικής ζωής είναι ντεμοντέ!
Το θέμα των υποκλοπών της NSA έχει γίνει θέμα δημοσίου συμφέροντος, για Αμερικανούς πολίτες τουλάχιστον από τον Δεκέμβριο του 2005, όταν οι New York Times ανέφεραν ότι η υπερ-μυστική υπηρεσία (NSA) είχε ξεκινήσει ένα εγχώριο πρόγραμμα ενταλμάτων υποκλοπών δεδομένων και επικοινωνιών ως άμεση συνέπεια του χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, μέχρι τώρα, δεν επρόκειτο για μια ευρέως διαδεδομένη ανησυχία, ίσως γιατί υπάρχει μια τάση στην Αμερική να πιστεύουν ότι οι τροποποιήσεις στη νομοθεσία για την προστασία της προσωπικής ζωής θα πρέπει να γίνονται προκειμένου να υλοποιηθεί η παρεμπόδιση της τρομοκρατίας .
Το “TermsandConditionsmayapply” είναι ένα ντοκιμαντέρ της, 12ης Ιουλίου που προβλήθηκε, στη Νέα Υόρκη και θα προβληθεί και σε άλλες πόλεις μέσα στις επόμενες εβδομάδες και τονίζει την τάση που υπάρχει να παραγκωνίζεται η αξία της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και να συλλέγονται τεράστιες ποσότητες προσωπικών δεδομένων με μόνο σκοπό το κέρδος και όλα αυτά εν αγνοία των πολιτών, τα προσωπικά δεδομένα των οποίων εξαργυρώνονται αδρά από μεγαθήρια, όπως το Facebook και η Google.
Το ντοκιμαντέρ μεταξύ άλλων υποστηρίζει ότι η ταχεία πρόοδος στην τεχνολογία δίνει στα μεγαθήρια όπως Google, Facebook, Amazon την ικανότητα ενός ορυχείου με τεράστιες ποσότητες λεπτομερών προσωπικών δεδομένων με σκοπό το κέρδος (τα οποία μπορούν να μοιραστούν με διάφορους κυβερνητικούς οργανισμούς), αφήνοντας τον μέσο πολίτη ευάλωτο σε έναν κόσμο έμπορων προσωπικών δεδομένων που μάλιστα δρουν και κερδίζουν με πρόφαση την προστασία των πολιτών από την τρομοκρατία και την εν γένει εθνική ασφάλεια των Η.Π.Α.
Το απλό, αλλά και θεμελιώδες ερώτημα σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα είναι το ποιος τελικά διαβάζει τους όρους και τις προϋποθέσεις ενός site; Ελάχιστοι χρήστες το πράττουν. Η πλειοψηφία των χρηστών κλικάρει σχεδόν αυτόματα και αποδέχεται αστραπιαία τους όρους και τις προϋποθέσεις για να μπει γρήγορα σε ένα site. Αποδεικνύεται ότι η μεγάλη ποσότητα όρων και προϋποθέσεων σε ένα site στοχεύει ξεκάθαρα στην εν λευκώ λεηλασία των πιο προσωπικών δεδομένων της ιδιωτικής και επιχειρηματικής ζωής των καταναλωτών από τα μεγαθήρια των Google, Facebook κ.λ.π. με σκοπό το κέρδος.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτόματων κλικ σε όρους και προϋποθέσεις είναι μια βρετανική εταιρεία λιανικών πωλήσεων, η GameStation που κατάφερε να κάνει 7.000 πελάτες να αποδεχθούν τους όρους και τις προϋποθέσεις που δήλωσαν: "Με μια παραγγελία μέσω αυτού του δικτυακού τόπου, συμφωνείτε να μας παραχωρήσετε μια μη μεταβιβάσιμη δυνατότητα να διεκδικήσουμε, τώρα και για πάντα και ολοένα και περισσότερο, την αθάνατη ψυχή σου". Σε αντάλλαγμα, οι πελάτες έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τις ανέσεις μια προφανώς απαραίτητης για αυτούς online υπηρεσίας.
Το προαναφερθέν ντοκιμαντέρ θέτει το ερώτημα: είναι η προστασία της ιδιωτικής ζωής νεκρή; Και απαντήσεις: αν δεν είναι νεκρή ακόμα, σίγουρα χρειάζεται στήριξη για να εξακολουθεί να ζει. Ο σκηνοθέτης του Ντοκιμαντέρ Κούλεν Χόμπακ, ο οποίος εμφανίζεται στο 80 λεπτών ντοκιμαντέρ, λέει ότι βρήκε την απώλεια της ιδιωτικής ζωής θέμα τόσο ανησυχητικό ώστε ο ίδιος και οι συνάδελφοί του δαπάνησαν $ 150,000 και δύο χρόνια για να παράγουν αυτό το πνευματώδες και διασκεδαστικό ντοκιμαντέρ για ένα συνήθως αγνοούμενο θέμα της πραγματικότητας της σύγχρονης ζωής.
"Στις πρώτες μέρες-δηλαδή δύο ή τρεις χιλιάδες χρόνια πριν, δεν υπήρχε πραγματικό μέσο παρακολούθησης" ανέφερε ο Χόμπακ . "Έτσι, ο φόβος του Θεού που είναι ο παντογνώστης, διατηρούσε πραγματικά τους ανθρώπους υπό έλεγχο ως κοινωνία ... Έχουμε απομακρυνθεί από αυτό, και αντ 'αυτού έχουμε προχωρήσει προς ένα κράτος επιτήρησης που μπορεί να ελέγξει τον πληθυσμό σχετικά με το τι λέει ο κόσμος, κάνει και, τελικά, τι σκέπτεται ".
Η τεχνολογική καινοτομία και η εξάπλωση των κινητών τηλεφώνων, πιστωτικών καρτών μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και άλλων βασικών εργαλείων της σύγχρονης ζωής, δίνουν στις κυβερνήσεις και τις εταιρείες τη δυνατότητα να εξάγουν, να αναλύσουν και αρχειοθετήσουν επ 'αόριστον κάθε προφορική επικοινωνία, κείμενο, όρο αναζήτησης, επίσκεψη σε ιστότοπο και ιστοσελίδα, καθώς και κάθε άλλη ψηφιακή συναλλαγή που ο κάθε πολίτης έχει κάνει ποτέ. Ό, τι έχει ψηφιοποιηθεί δεν είναι πλέον ιδιωτικό και αυτό είναι ανησυχητικό για τον κάθε πολίτη.
Οι κίνδυνοι του Facebook είναι πολλοί, καθώς 1,11 δισ. χρήστες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων 166 εκατομμυρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν την τάση να μπερδεύουν τις συνεχώς εξελισσόμενες προεπιλεγμένες ρυθμίσεις απορρήτου και κατά λάθος να μοιράζονται λεπτομέρειες τις προσωπικής τους ζωής με όλον το πλανήτη.
Ο ιδρυτής και CEO του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπερκ περιλαμβάνεται μεταξύ αυτών που πλουτίζουν από την ιδιωτική ζωή των άλλων, όπως και ο πρόεδρος του Google, Ερικ Σμιντ , ο οποίος , παραπονέθηκε όταν το CNET, η online θυγατρική της CBS, δημοσίευσε αεροφωτογραφίες από την υπερπολυτελή περιουσία του! Ήταν ο Σμιντ, φυσικά, που απέρριψε την προστασία της ιδιωτικής ζωής των ανθρώπων σε μια τηλεοπτική συνέντευξη λέγοντας: "Εάν έχετε κάτι που δεν θέλετε να το μάθει κανείς, ίσως από την αρχή δεν θα έπρεπε να το κάνετε".
Κανείς από τους χρήστες του Διαδικτύου δεν θα πρέπει να αγνοεί την αξία που έχουν τα προσωπικά του δεδομένα και τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή η ανεξέλεγκτη συλλογή αυτών από τα μεγαθήρια του Διαδικτύου, όπως η Google, Facebook κ.λ.π σε διάφορους τομείς της ζωής του, όπως την κοινωνική, επαγγελματική προσωπική πλευρά.
Η προσοχή δε που πρέπει να δίνει ο κάθε χρήστης του Διαδικτύου στους όρους και τις προϋποθέσεις ενός site πρέπει να είναι πολύ μεγάλη, γιατί πρόκειται για συναίνεση στην κατάρτιση μιας online σύμβασης και όπως προσέχουμε κατά την υπογραφή μιας παραδοσιακής σύμβασης, έτσι πρέπει να προσέχουμε και σε μια σύμβαση που ουσιαστικά υπογράφουμε με τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή ενός site.
*Δικηγόρος, με μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στο Δίκαιο του Internet και την τηλεπικοινωνιών (LL.M in Information Technology and Telecommunications Law, University of Strathclyde-Glasgow-U.K)
