Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου πραγματοποίησε διαδικτυακή ψηφοφορία σχετικά με τα δικαιώματα, τα οποία θα πρέπει να απολαμβάνουν οι ανήλικοι στο διαδίκτυο υπό την αιγίδα της Επιτρόπου για τα ψηφιακά ζητήματα, Neelie Kroes.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο από 23/10/2012 έως 15/01/2013 στο πλαίσιο των δράσεων για την "Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου" η οποία εορτάστηκε σε 100 χώρες παγκοσμίως. Αποδέκτες της έρευνας αυτής ήταν παιδιά και έφηβοι, γονείς, και εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων. H θεματική του φετινού εορτασμού της "Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου" ήταν "Τα Δικαιώματα και οι υποχρεώσεις μας online", με το σύνθημα: "Σύνδεση με σύνεση! (Connect with respect!)".
Πρώτο στη λίστα των 10 κορυφαίων διαδικτυακών δικαιωμάτων βρίσκεται η προστασία της ιδιωτικότητάς τους με 83.8%, ενώ ακολουθεί το δικαίωμα ελέγχου στα δεδομένα που δημοσιεύουν (58,2%). Τρίτο κατά σειρά είναι να μην παρενοχλούνται από επιτήδειους στο Διαδίκτυο (57,8%), Επίσης σημαντικό δικαίωμα για τους ανηλίκους στο Διαδίκτυο είναι η δυνατότητα και το δικαίωμα να αναφέρουν ενοχλητικές συμπεριφορές στους διαχειριστές των εκάστοτε ιστοχώρων (52,8%). Στην 5η θέση βρίσκουμε το δικαίωμα να μαθαίνουν πώς να προστατεύονται στο Διαδίκτυο (50,1%).
Το δικαίωμα στο ποιοτικό περιεχόμενο στο Διαδίκτυο και η αποφυγή επιβλαβούς ή ενοχλητικού περιεχομένου έρχεται στην 6η θέση (40%), ενώ το δικαίωμα των ανηλίκων να μπορούν να παίζουν και να συζητούν με τους φίλους τους καταλαμβάνει την 7η θέση (38,6%). Στην 8η και 9η θέση αντίστοιχα βρίσκονται το δικαίωμα των ανηλίκων να βοηθούν τους φίλους τους να πλοηγούνται με ασφάλεια (25,9%), και να μπορούν να μιλούν σε κάποιον που εμπιστεύονται για το τι τους έχει ενοχλήσει στο Διαδίκτυο (24%).
Αξιοσημείωτο είναι ότι το τελευταίο δικαίωμα στη λίστα με ποσοστό μόλις 15,5%, είναι το δικαίωμα των ανηλίκων να μπορούν να δημιουργούν οι ίδιοι περιεχόμενο στο Διαδίκτυο. Αυτό το ποσοστό δείχνει ότι οι νέοι είτε δε γνωρίζουν πώς να δημιουργούν περιεχόμενο, είτε προτιμούν να διασκεδάζουν από τους ιστοχώρους στο Διαδίκτυο, παρά να είναι οι ίδιοι δημιουργοί περιεχομένου.
Παράλληλα, εν όψει του φετινού, εορτασμού για την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου, η Δράση Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου ενημερώνει και παρουσιάζει προτάσεις προσέγγισης συχνών προβλημάτων σε σχέση με τη χρήση του Διαδικτύου, που θα βοηθήσουν τους γονείς και τους κηδεμόνες ανήλικων παιδιών να διδάξουν τα παιδιά τους ώστε να έχουν μια υπεύθυνη και συνετή διαδικτυακή συμπεριφορά.
Κάθε περίπτωση περιγράφει:
- ένα σύντομο πρόβλημα που περιλαμβάνει ένα γονέα και έναν ανήλικο σε μια συγκεκριμένη περίπτωση χρήσης του Διαδικτύου. Κάθε πρόβλημα αναδεικνύει συγκεκριμένες ανάγκες και συναισθήματα που υπάρχουν πίσω από τη χρήση του Διαδικτύου από τους ανηλίκους.
- μια πρόταση προσέγγισης του προβλήματος αναδεικνύοντας τρόπους με τους οποίους ένας γονέας μπορεί να αντιμετωπίσει μια αντίστοιχη κατάσταση από εκπαιδευτικής άποψης, και που αποκαλούμε "εκπαιδευτικό μονοπάτι".
- μια ερμηνεία της περίπτωσης που περιγράφει το πρόβλημα, με έμφαση στο ρόλο που διαδραματίζουν τα άτομα που εμπλέκονται και τις συνέπειες που ενδεχομένως προκύπτουν.
Ο οδηγός απευθύνεται στους γονείς και τους κηδεμόνες ανηλίκων που:
- επιθυμούν να κατανοήσουν καλύτερα τους λόγους που τα παιδιά τους δαπανούν τόσες πολλές ώρες στο Διαδίκτυο, καθώς και το ρόλο που παίζει η τεχνολογία στη ζωή τους.
- δεν είναι αρκετά εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο όσο τα παιδιά τους και μένουν στο να απαγορεύουν ή να περιορίζουν τη χρήση αυτής της τεχνολογίας ενώ πρέπει να εξοικειωθούν με τον ψηφιακό κόσμο και να κατανοήσουν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των παιδιών που δαπανούν όλο και περισσότερο από τον χρόνο τους στο Διαδίκτυο
- γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες, αλλά θεωρούν ότι τα παιδιά τους είναι ώριμα να χειριστούν μόνα τους το Διαδίκτυο και κατ’ αυτόν τον τρόπο παραμελούν την ανάγκη των παιδιών για καθοδήγηση.
- θεωρούν ότι οι νέες τεχνολογίες είναι πιθανώς βλαβερές για τα παιδιά τους που δυστυχώς συχνά τα οδηγούν στην απομόνωση και την εξάρτηση.
Ο κάθε γονέας και κηδεμόνας καλείται να ερμηνεύσει βάσει των δικών του βιωμάτων, τις διάφορες περιπτώσεις και να τις προσαρμόσει αναλόγως, δημιουργώντας το δικό του "εκπαιδευτικό μονοπάτι" που θα ακολουθήσει για τα παιδιά του. Ένας προτεινόμενος τρόπος αξιοποίησης των "εκπαιδευτικών μονοπατιών" είναι η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών με άλλους γονείς, ή η αντιμετώπισή τους ως "ιδέες" που θα βοηθήσουν τους γονείς να προβληματιστούν με θετικό τρόπο στην καθοδήγηση των παιδιών τους και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από τη συνεχή και αλόγιστη χρήση του Διαδικτύου.
*Η Χρύσα Τσιώτση είναι δικηγόρος, με μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στο Δίκαιο του Internet και την τηλεπικοινωνιών (LL.M in Information Technology and Telecommunications Law, University of Strathclyde-Glasgow-U.K).
