Ιδρύθηκε από ένα μηχανικό και ένα βιβλιοπώλη
Ο Δεκέμβριος του 2020 είναι ένας πολύ σημαντικός μήνας στην ιστορία της Skoda Auto, καθώς ουσιαστικά συμπληρώνονται 125 χρόνια από την ίδρυσή της.
Μία επέτειος-ορόσημο, με την Τσέχικη μάρκα (ανήκει πλέον στην VW) να είναι ένας από τους πολύ λίγους κατασκευαστές αυτοκινήτων στον κόσμο, με τόσο μεγάλη ιστορία.
Λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 1895, δύο οραματιστές της εποχής και φίλοι, ο μηχανικός Vaclav Laurin και ο βιβλιοπώλης Vaclav Klement, ίδρυσαν ένα εργαστήριο για την κατασκευή και επισκευή ποδηλάτων στη Mlada Boleslav, μία πόλη περίπου 70 χλμ. από την Πράγα. Μερικά χρόνια αργότερα εισήγαγαν και μοτοσυκλέτες και αυτοκίνητα στη γκάμα της εταιρείας, με τα τελευταία να κυκλοφορούν από το 1925 με την επωνυμία Skoda.
Η ατομική κινητικότητα ήταν μία έννοια που αναπτυσσόταν τάχιστα εκείνη την εποχή και οι δύο ιδρυτές διακρίνονταν από το πάθος τους για την ποδηλασία. Ήθελαν να προσφέρουν στους πελάτες τους προσιτά σε τιμή ποδήλατα, κατασκευασμένα από τα καλύτερα διαθέσιμα υλικά. Αρχικά, στο μικρό εργαστήριό τους, τρία άτομα απασχολούνταν με την παραγωγή ποδηλάτων που έπαιρναν κίνηση είτε από το πόδι είτε από το χέρι. Η επιτυχία ήρθε πολύ γρήγορα και ένα χρόνο αργότερα, 21 εργαζόμενοι κατασκεύαζαν πέντε διαφορετικά μοντέλα ποδηλάτων, με το όνομα Slavia. Η γκάμα επεκτάθηκε σύντομα για να συμπεριλάβει ποδήλατα για παιδιά, γυναικεία μοντέλα και ποδήλατα για δύο αναβάτες, δίτροχα με αλυσίδα ή άξονα και τρίκυκλα για τη μεταφορά αγαθών ή ανθρώπων.
Στις 18 Νοεμβρίου 1899, οι Laurin και Klement παρουσίασαν στο κοινό τις δύο πρώτες μοτοσυκλέτες L&K, τα μοντέλα Slavia A και B. Για να τις κάνουν ευκολότερες στη λειτουργία και πιο σταθερές, ο κινητήρας τοποθετήθηκε στην κάτω περιοχή του πλαισίου. Αυτή η τοποθέτηση έγινε αργότερα το διεθνές πρότυπο στην κατασκευή μοτοσυκλετών και θεωρείται ιστορικό επίτευγμα του διαισθητικού μηχανικού Vaclav Laurin.
Και αν ο Laurin είχε την έφεση στη μηχανική, η ταχεία ανάπτυξή της εταιρείας οφείλεται στο όραμα και το επιχειρηματικό ταλέντο του Klement. Κατάφερε να κερδίσει μεγάλες παραγγελίες τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και σε βιομηχανικές χώρες όπως η Γερμανία και η Μεγάλη Βρετανία. Παράλληλα, οι εξαιρετικές ιδιότητες των μηχανοκίνητων δίκυκλων από τη Mlada Boleslav επιβεβαιώθηκαν από την επιτυχία τους σε απαιτητικούς αγώνες της εποχής. Το ντεμπούτο αυτής της παρουσίας έγινε στον αγώνα Παρίσι-Βερολίνο το 1901, όταν ο Narcis Podsedníček ήρθε πρώτος με μεγάλη διαφορά μετά από 1.196 χιλιόμετρα, μία επιτυχία που εγκαθίδρυσε τη φήμη της εταιρείας. Το αποκορύφωμα της εποχής της μοτοσυκλέτας ήταν η νίκη μιας L&K CCR στο ανεπίσημο παγκόσμιο πρωτάθλημα μοτοσυκλετών στο Dourdan, κοντά στο Παρίσι, στις 25 Ιουνίου 1905.
Στα τέλη του 1905, η εταιρεία της Mlada Boleslav παρουσίασε το πρώτο της αυτοκίνητο: το Laurin & Klement Voiturette A. Διέθετε έναν 2κύλινδρο κινητήρα ενός λίτρου και ταξίδευε με ταχύτητες έως και 40 χλμ./ώρα. Και ενώ η γκάμα αυξάνονταν, η L&K ενίσχυσε το κύρος της με το πρώτο 8κύλινδρο όχημα που κατασκευάστηκε ποτέ στην Ευρώπη, το Type FF του 1907. Η L&K έγινε ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων στην Αυστροουγγαρία, εξάγοντας σε πολλές αγορές σε όλες τις ηπείρους, λίγο πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τρεις δεκαετίες μετά την ίδρυση της, το 1925, η Laurin & Klement συγχωνεύτηκε με έναν ισχυρό στρατηγικό εταίρο, τον όμιλο μηχανικής Skoda, με έδρα το Pilsen. Αυτή η αμοιβαία επωφελής συγχώνευση έθεσε τα θεμέλια για τη συνεχή επιτυχία της εταιρείας. Από τότε, το φτερωτό βέλος στο λογότυπο της μάρκας έγινε σύμβολο ταχύτητας και προόδου. Η Skoda Auto μετέτρεψε σύντομα τις εγκαταστάσεις της στη Mlada Boleslav σε αποτελεσματική γραμμή παραγωγής. Η επιτυχία των μοντέλων που ακολούθησαν, Popular Rapid, Favorit & Superb, καθιέρωσε την μάρκα ως τον κορυφαίο κατασκευαστή αυτοκινήτων στην Ανατολική Ευρώπη, από το 1936.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η εταιρεία εθνικοποιήθηκε. Η παραγωγική ικανότητα επεκτάθηκε στα εργοστάσια στο Kvasiny και το Vrchlabí. Η παρουσίαση της θρυλικής πρώτης Octavia το 1959 και η Felicia cabrio που ακολούθησε, έδειξαν την τεχνολογική δυνατότητα της μάρκας. Το 1964 κυκλοφόρησε το πισωκίνητο σεντάν Skoda 1000 MB, το οποίο σύντομα αναγνωρίστηκε ως ένα από τα πιο προηγμένα μοντέλα ενός λίτρου στον κόσμο. Άλλα εμβληματικά μοντέλα στην πορεία ήταν το σπορ κουπέ 110 R του 1970 και το 130 RS, ένα από τα πιο επιτυχημένα αυτοκίνητα αγώνων ράλι στην κατηγορία του από το 1975 και μετά, που έμεινε γνωστό με το ψευδώνυμο «η Porsche της Ανατολής».
Το 1989 ήταν ένα έτος παγκόσμιας πολιτικής αναταραχής. Βασικό μοντέλο της μάρκας εκείνη την εποχή ήταν το Favorit, που είχε παρουσιαστεί το 1987. Σχεδιασμένο με ιταλικές γραμμές, είχε σύγχρονη διάταξη με εγκάρσια τοποθετημένο κινητήρα εμπρός και μπροστινή κίνηση. Η Skoda κίνησε το ενδιαφέρον του Volkswagen Group και στις 16 Απριλίου 1991 έγινε η τέταρτη μάρκα που εντάχθηκε στον Όμιλο. Η ιστορία επαναλήφθηκε και, όπως και το 1925, η συμμετοχή ενός ισχυρού στρατηγικού εταίρου επέτρεψε την περαιτέρω δυναμική ανάπτυξη της μάρκας. Στα χρόνια που ακολούθησαν, το επίπεδο ποιότητας αυξήθηκε, η μάρκα επέκτεινε το χαρτοφυλάκιό της για να συμπεριλάβει μοντέλα υψηλότερης κατηγορίας και, μακροπρόθεσμα, επεκτάθηκε σε άλλα ελκυστικά τμήματα της αγοράς, όπως τα SUV.
Με το plug-in υβριδικό Superb iV και το ηλεκτρικό CitiGoe iV, η μάρκα εισήλθε στην εποχή της ηλεκτροκινητικότητας, το 2019. Η πρεμιέρα το 2020 του Enyaq iV, σηματοδοτεί ένα ακόμη ορόσημο σε αυτό το ταξίδι. Εκτός από τα τρία εργοστάσια στην Τσεχία, σήμερα η Skoda Auto παράγει επίσης στην Κίνα, τη Ρωσία, την Ινδία, τη Σλοβακία και την Ουκρανία και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 100 αγορές παγκοσμίως. Μέσα στον Γερμανικό Group, η Skoda διαχειρίζεται τις δραστηριότητες του Ομίλου και των εμπορικών σημάτων του στη Ρωσία, την Ινδία και τη Βόρεια Αφρική.
Νίκος Τσάδαρης