Η αμοιβή της κάθε ομάδας
Όταν μιλάμε για Premier League, στο μυαλό των περισσότερων έρχεται αυτόματα το θέαμα και τα συγκλονιστικά φινάλε στην κούρσα του τίτλου. Ίσως και τα προγνωστικά στοιχήματος, μιας και πρόκειται για μια από τις πιο δημοφιλής επιλογές των παικτών. Παράλληλα μιλάμε όμως για -ίσως- το ακριβότερο show του πλανήτη. Δεδομένα της Ευρώπης.
Πρόκειται για μια διοργάνωση στην οποία δαπανούνται δισεκατομμύρια κάθε χρόνο. Και η κουβέντα όταν μπαίνουμε στο δεύτερο μισό της σεζόν, κάθε χρόνο, περιστρέφεται πάντα γύρω από τον πακτωλό εκατομμυρίων που βάζουν οι σύλλογοι στα ταμεία τους. Ακόμα και η τελευταία του βαθμολογικού πίνακα.
Πως λειτουργεί το σύστημα στην Αγγλία; Και οι 20 ομάδες της Premier League λαμβάνουν χρήματα με βάση έναν σταθερό ισόποσο διαμοιρασμό, ένα ποσό που εξαρτάται από τη θέση τους στη βαθμολογία, ένα σταθερό ποσό από εμπορικά έσοδα, καθώς και τα λεγόμενα «facility fees», που υπολογίζονται ανάλογα με το πόσες φορές μεταδόθηκαν οι αγώνες τους ζωντανά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά πόσα χρήματα κερδίζει κάθε θέση στον βαθμολογικό πίνακα;
Πόσο αξίζει κάθε θέση στην Premier League;
Η κατανομή των χρημάτων της κεντρικής διαχείρισης στους συλλόγους της Premier League, ονομάζεται «merit payments». Σε ελεύθερη μετάφραση δηλαδή, ονομάζονται «αξιοκρατικές πληρωμές». Αυτές γίνονται με βάση τη θέση της κάθε ομάδας στη βαθμολογία, από την πρώτη μέχρι την τελευταία.
Για παράδειγμα, το ποσό που έβαλε στα ταμεία της η Μάντσεστερ Σίτι την περασμένη σεζόν για την κατάκτηση του τίτλου, ήταν 73 εκατομμύρια ευρώ. Σε έναν μέσο όρο, κάθε θέση κοστολογείται στα 3,6 εκατομμύρια. Επομένως, οι «σίτιζενς» έλαβαν τα 3,6 εκατ. επί 20, για την κατάληψη της πρώτης θέσης.
Αντίστοιχα, η ουραγός Σέφιλντ Γιουνάιτεντ -που εν τέλει υποβιβάστηκε κιόλας- έλαβε για τη συμμετοχή της στη «μεγάλη» κατηγορία 3,6 εκατομμύρια ευρώ. Έχει αξία να σημειωθεί πως το ποσό αυτό προκύπτει από τη διαίρεση των εσόδων που έχει η λίγκα από τις δραστηριότητες της εντός Αγγλίας και σε διεθνές επίπεδο.
Υπάρχουν άλλα χρηματικά έπαθλα;
Αντέχει ωστόσο ένας σύλλογος να ανταπεξέλθει στις δύο πρώτες κατηγορίες της Αγγλίας έχοντας έσοδα 3,6 εκατομμύρια ευρώ; Προφανώς και όχι! Δεν είναι ωστόσο αυτό το ποσό το μοναδικό κέρδος που έχει ο σύλλογος που υποβιβάζεται από την Premier League στην Championship.
Για να είναι ακόμα πιο δίκαιη η κατανομή των χρημάτων, οι ομάδες στην Αγγλία έχουν ένα ακόμα χρηματικό έπαθλο που τους δίνεται από τη λίγκα. Αυτό είναι τα «facility fees», που ουσιαστικά είναι τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα. Στο τέλος της χρονιάς, το ποσό για κάθε ομάδα, μοιράζεται ανάλογα με τις τηλεοπτικές μεταδόσεις των παιχνιδιών της.
Και στα «facility fees» ακολουθείται ένα σύστημα αξιοκρατίας. Αυτό σημαίνει πως ανάλογα με το πόσο δημοφιλής είναι κάθε σύλλογος, λαμβάνει και το αντίστοιχο ποσό. Άσχετα με τη βαθμολογική του θέση. Εδώ δε, είναι που τα ποσά εκτοξεύονται.
Η πρωταθλήτρια Μάντσεστερ Σίτι -για παράδειγμα- είχε πέρυσι τα περισσότερα τηλεοπτικά ματς και το ποσό που έλαβε στο τέλος του χρόνου για αυτό 206 εκατομμύρια ευρώ για αυτό. Επομένως, συνολικά οι «πολίτες» είχαν έσοδα από τη λίγκα 241 εκατομμύρια. Ποσό που για χώρες στο επίπεδο του ελληνικού πρωταθλήματος μοιάζει... άπιαστο.
Όπως συνέβη και με τα «merit payments», η Σέφιλντ ήταν και στο κομμάτι των τηλεοπτικών η τελευταία της σχετικής λίστας. Αυτό ωστόσο, την έκανε πλουσιότερη κατά 121 εκατομμύρια ευρω.
Πάντως, αξίζει να αναφερθεί πως στο κομμάτι των τηλεοπτικών δεν παίζει πάντα ρόλο και η θέση της ομάδας, όσο το πόσο μεγάλη βάση οπαδών έχει. Κάτι που φαίνεται στα περσινά τηλεοπτικά έσοδα της Μπόρνμουθ -ας πούμε- που ήταν κατά έξι εκατομμύρια μεγαλύτερα από εκείνα της Μπράιτον. Κι ας τερμάτισε η τελευταία μία θέση παραπάνω. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα από την περίπτωση της Έβερτον τη σεζόν 2022-23 όμως δεν υπάρχει. Παρότι έδωσε μάχη για την παραμονή, ήταν τέτοια η υποστήριξη που είχε που εν τέλει είχε το όγδοο υψηλότερο συμβόλαιο της λίγκας. Γεγονός που της εξασφάλισε ένα πολύ σημαντικό ποσό για την «αναδόμηση» του ρόστερ της τον επόμενο χρόνο.
Πόσα χρήματα λαμβάνει εν τέλει ο ουραγός;
Για να απαντήσουμε ωστόσο στο αρχικό ερώτημα, η Σέφιλντ Γιουνάιτεντ την περασμένη σεζόν υποβιβάστηκε, βάζοντας στα ταμεία της ένα ποσό περίπου 125 εκατομμυρίων. Κι αυτό αφορά τα έσοδα της λίγκας και τα τηλεοπτικά της δικαιώματα. Τα σίγουρα έσοδα δηλαδή.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε εξάλλου, πως κάθε σύλλογος διαθέτει και τους «ατομικούς» του χορηγούς. 2-3 «χρυσούς» χορηγούς που τα... σκάνε στην κυριολεξία για διαφήμιση στην φανέλα και τις πινακίδες του γηπέδου και άλλους «μικρότερους» υποστηρικτές που εξασφαλίζουν στις ομάδες όχι απλά τη βιωσιμότητα τους, αλλά τον προϋπολογισμό ενός ολόκληρου κράτους.
Στα παραπάνω, προσθέστε και τα χρήματα που λαμβάνουν οι σύλλογοι από την χρήση των ονομάτων τους σε video games και στοιχηματικές εταιρίες και κάντε τους υπολογισμούς. Τα ποσά ζαλίζουν...