Το Βερολίνο δεν δείχνει να πείθεται μόνο με λόγια
Οι φωτογραφίες που δείχνουν τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ να επισκέπτεται τον περασμένο Νοέμβριο τον τούρκο ομόλογό του Μελβούτ Τσαβούσογλου στην εκλογική του περιφέρεια στην Αττάλεια είχαν σκοπό να στείλουν μήνυμα αποκλιμάκωσης στις σχέσεις Γερμανίας-Τουρκίας. Σήμερα ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών ανταποδίδει το ταξίδι του Ζ. Γκάμπριελ και τον επισκέπτεται στην εκλογική του περιφέρεια, στην πόλη Γκόσλαρ. Στόχος του τούρκου υπουργού είναι να βελτιώσει τις τεταμένες διμερείς σχέσεις. Σε άρθρο του στον γερμανικό Τύπο χθες ο Μελβούτ Τσαβούσογλου έκανε μάλιστα λόγο για «νέα αρχή» στις γερμανοτουρκικές σχέσεις. Υπενθυμίζει στο αναγνωριστικό κοινό ότι η απαρχή της έντασης μεταξύ των δύο χωρών ήταν η ψηφοφορία στη γερμανική βουλή για τη γενοκτονία των Αρμενίων και στη συνέχεια, όπως ισχυρίζεται, η απουσία στήριξης της Άγκυρας από το Βερολίνο στην απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το καλοκαίρι του 2016.
Στη γερμανική πλευρά οι «εκκαθαρίσεις» που δρομολόγησε ο Ταγίπ Ερντογάν μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις. Σχέδια του Ερντογάν καθώς και υψηλόβαθμων στελεχών του ΑΚΡ για εμφανίσεις στη Γερμανία στο προοίμιο του δημοψηφίσματος για την συνταγματική μεταρρύθμιση τον Απρίλιο του 2017 βρήκαν αντίθετους τόσο τους πολιτικούς, όσο και τους πολίτες. Οργισμένοι ο Ταγίπ Ερντογάν αλλά και ο Μελβούτ Τσαβούσογλου συνέκριναν τότε τους γερμανούς πολιτικούς με τους ναζί. Η κρίση στις διμερείς σχέσεις κορυφώθηκε όταν οι τουρκικές αρχές άρχισαν να συλλαμβάνουν ολοένα και περισσότερους γερμανούς υπηκόους στην Τουρκία. Ανάμεσά τους και ο ανταποκριτής της εφημερίδας Die Welt Ντενίζ Γιουτζέλ, ο οποίος κρατείται σχεδόν ένα χρόνο χωρίς να έχει συσταθεί σε βάρος του κατηγορητήριο.
Η υπόθεση Γιουτζέλ διχάζει ακόμα Βερολίνο και Άγκυρα
Παράλληλα ωστόσο, η Άγκυρα καταβάλλει προσπάθειες για να βελτιώσει τις διμερείς σχέσεις. Οι αρχές της χώρας προχώρησαν στην απελευθέρωση αρκετών γερμανών πολιτών, όπως του ακτιβιστή Πέτερ Στόιτνερ. Και στην περίπτωση του Ντενίζ Γιουτζέλ ωστόσο η Άγκυρα αποφεύγει πλέον χαρακτηρισμούς όπως του προέδρου Ερντογάν, ο οποίος αποκαλούσε μέχρι πρόσφατα τον δημοσιογράφο «γερμανό πράκτορα» και «τρομοκράτη». Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν δηλώνει πλέον δημόσια ότι η Τουρκία επιδιώκει «καλές σχέσεις με την ΕΕ και τις χώρες-μέλη». Δεν είναι τυχαίο ότι χθες ο τούρκος πρόεδρος συναντήθηκε στο Παρίσι με τον γάλλο πρόεδρο Εμ. Μακρόν και ας μιλούσε μόλις πριν από μερικούς μήνες για «συμμαχία σταυροφόρων» απευθυνόμενος στην ΕΕ.
Γιατί όμως η Άγκυρα επιδιώκει μια βελτίωση των σχέσεων με την ΕΕ και την Γερμανία; Ο πρόεδρος των γερμανών Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ θεωρεί ότι οι λόγοι είναι οικονομικοί: «Η Τουρκία χρειάζεται γερμανούς τουρίστες και γερμανικές επενδύσεις». Τα στατιστικά στοιχεία ωστόσο δείχνουν ότι το 2017 η τουρκική οικονομία κατέγραψε ανάπτυξη μεγαλύτερη από 11%. Ίσως όμως τελικά ο ίδιος ο Τ. Ερντογάν να δίνει την απάντηση: «Θα πρέπει να περιορίσουμε τον αριθμό των εχθρών μας κα να αυξήσουμε τον αριθμό των φίλων μας». Και είναι αλήθεια ότι η Άγκυρα τα έχει βάλει αυτή τη περίοδο, εκτός από τη Γερμανία, με τις ΗΠΑ αρκετές αραβικές χώρες και πρόσφατα με το Ισραήλ. Ακόμα και με τη Μόσχα οι διαφορές παραμένουν.
Παρά την κατάσταση «απομόνωσης», στην οποία βρίσκεται διπλωματικά η Τουρκία, ο τούρκος υπουργός Μελβούτ Τσαβούσογλου δεν θέλει να ερμηνευθεί η προσπάθεια επαναπροσέγγισης με τη Γερμανία ως αδυναμία. Για αυτό και δήλωνε στο dpa: «Αν η Γερμανία κάνει ένα βήμα προς την πλευρά μας, εμείς θα κάνουμε δύο. Δεν πρόκειται για αδυναμία, το κάνουμε με τη καρδιά μας. Αν όμως η Γερμανία απειλήσει την Τουρκία, η Τουρκία θα αντεπιτεθεί».
Πηγή: DW