Το σύστημα σήμανσης είναι προαιρετικό
Νέα διάταξη που εισάγει ένα προαιρετικό σύστημα σήμανσης για τρόφιμα με στόχο τη μείωση της παχυσαρκίας, υπέγραψαν οι υπουργοί Υγείας, Γεωργίας και Οικονομικών της Γαλλίας, προκαλώντας αναταραχές στη βιομηχανία τροφίμων. Μετά το βρετανικό σύστημα ένδειξης των τροφίμων βάσει της χρωματικής διάκρισης των φανών οδικής κυκλοφορίας, η Γαλλία προχώρησε στο δικό της σύστημα αξιολόγησης. Συγκεκριμένα, η βαθμολογία Nutri δίνει μια βαθμολογία για κάθε τρόφιμο σε μια κλίμακα που ξεκινάει από ένα σκούρο πράσινο Α (άριστη κατάσταση) και καταλήγει σε ένα κόκκινο Ε (κάκιστη κατάσταση), σηματοδοτώντας με τον τρόπο αυτό την επικράτηση κακών και καλών θρεπτικών ουσιών στο προϊόν.
Η πρωτοβουλία επιδιώκει να παρέχει στους καταναλωτές όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι διατροφικές αξίες και η τιμή ή η γεύση αναφέρουν οι υπουργοί. Επιπλέον, το ποσοστό παχυσαρκίας στη Γαλλία (17% στους ενήλικες) αποτελεί ένδειξη κοινωνικής ανισότητας (24% των παιδιών των οποίων οι γονείς δεν τελείωσαν το γυμνάσιο είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, σε σύγκριση με το 9% των παιδιών με γονείς που κατέχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης).
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, τα συστήματα σήμανσης με χρωματική κωδικοποίηση μπορούν να μειώσουν την θερμιδική πρόσληψη κατά 4% και να ωθήσουν το 18% των ανθρώπων να προβούν σε μια πιο υγιεινή επιλογή. Μετά από διάφορα πειράματα που πραγματοποίησε η χώρα στα σούπερ μάρκετ, διαπιστώθηκε ότι ο δείκτης Nutri έχει ισχυρότερες επιπτώσεις στη συμπεριφορά των καταναλωτών, ιδίως εκείνων που διαθέτουν χαμηλότερο εισόδημα.
Το σύστημα σήμανσης είναι αποκλειστικά εθελοντικό. Μέχρι στιγμής, έξι εταιρείες υπέγραψαν και θα συμπεριλάβουν το Nutri-Score στην όψη όλων των επώνυμων προϊόντων τους (Auchan, Intermarché, Leclerc, Fleury Michon, Mc Cain, Danone). Ωστόσο, το υπουργείο κάλεσε κι άλλους συμμετέχοντες να ενταχθούν στο σύστημα αυτό, για να εξασφαλίσουν τη «μέγιστη διάδοσή του».
Ενιαία αγορά
Ο κανονισμός της ΕΕ για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τα τρόφιμα απαιτεί την αναγραφή της μέσης διατροφικής αξίας στο πίσω μέρος της συσκευασίας, μέτρο το οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία, θεωρούν ανεπαρκές. Η Γαλλία ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το σχέδιο μέτρου της στις 24 Απριλίου 2017 και έλαβε το πράσινο φως από την Κομισιόν, ευελπιστώντας να προωθήσει το σχέδιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Από την πλευρά της, η Ισπανία αμφισβήτησε τη νομιμότητα του κειμένου, διότι θα υποχρέωνε τους εξαγωγείς να διαθέτουν συγκεκριμένη συσκευασία για τη Γαλλία και ως εκ τούτου θα εξασφάλιζαν ανταγωνισμό.
Εκπρόσωπος Τύπου της FoodDrink Europe δήλωσε στη EURACTIV: «Είμαστε απογοητευμένοι που οι γαλλικές αρχές προτίμησαν να προχωρήσουν σε αυτή την εθνική σύσταση, αντί να συζητήσουν για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση που θα στοχεύει στην αντιμετώπιση των φαινομένων» αναφορικά με τη συσκευασία σήμανσης τροφίμων. Εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τους φραγμούς στο εμπόριο εντός της ενιαίας αγοράς της ΕΕ που μπορεί να προκαλέσει αυτή η εθνική πρωτοβουλία. Ανυπομονούμε να μάθουμε περισσότερα για τις σκέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επί του θέματος».
Η «Evolved Nutritional Labelling Initiative» (ENL), μια κοινοπραξία που συνενώνει έξι από τους μεγαλύτερους κολοσσούς τροφίμων και ποτών (Coca-Cola, Mars, Mondelez International, Nestlé, PepsiCo και Unilever), επέκρινε την μονομερή απόφαση της Γαλλίας.
«Η πρωτοβουλία ENL συνεργάζεται με ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες για την ανάπτυξη ενός ουσιαστικού σχεδίου σήμανσης τροφίμων, το οποίο μπορεί να διαδοθεί εύκολα σε όλη την Ευρώπη, είναι συνεπές με τους κανονισμούς της ΕΕ και είναι πλήρως διαφανές προς τους καταναλωτές», δήλωσε στη EURACTIV ο Francesco Tramontin της Mondelez International.
Ωστόσο, οι οργανώσεις καταναλωτών χαιρετίζουν την κίνηση, η οποία, όπως ισχυρίζονται, θα ενισχύσει τη δυναμική για ένα απλοποιημένο σύστημα σε επίπεδο ΕΕ. «Η σημερινή γαλλική κίνηση είναι μια ακόμη απόδειξη ότι τα χρώματα βοηθούν τους καταναλωτές να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές τροφίμων, όπως έχει δείξει και το σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η νομοθεσία της ΕΕ για τη σήμανση τροφίμων επιτρέπει τέτοιες εθνικές πρωτοβουλίες, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην ενημέρωση των μελλοντικών συζητήσεων για ένα απλουστευμένο σύστημα διατροφικής σήμανσης σε ολόκληρη την ΕΕ», τόνισε η αρμόδια για την πολιτική τροφίμων στο BEUC, Camille Perrin.