Ανατροπές στις φορολογικές δηλώσεις και τον ΦΠΑ
Μεγάλες αλλαγές επιφέρει το σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και μάλιστα περιλαμβάνει νέα συγχώνευση πλήθους Δ.Ο.Υ. καθώς και την πλήρη ηλεκτρονικοποίηση του συνόλου των συναλλαγών των πολιτών και των επιχειρήσεων - αφού δεν θα είναι δυνατή πλέον η προσέλευση τους αυτοπροσώπως στις εφορίες για την εξυπηρέτησή τους. Προβλέπει ακόμη και τη συσχέτιση της συνολικής ακίνητης περιουσίας με το εισόδημα που δηλώνουν οι φορολογούμενοι.
Οι αλλαγές αφορούν τις φορολογικές δηλώσεις, τους φορο-ελέγχους, τις επιστροφές ΦΠΑ και φόρων, τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, τις διασταυρώσεις τραπεζικών και φορολογικών δεδομένων έως τις νέες τεχνικές ελέγχου και τις δηλώσεις φόρου μεταβίβασης. Με το έργο που φέρει τον τίτλο «Εφαρμογή απαιτούμενων οργανωτικών αλλαγών σε παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα της Α.Α.Δ.Ε.» που κατακυρώθηκε πρόσφατα σε ανάδοχο προχωρά σε ριζικές οργανωτικές και λειτουργικές αλλαγές που επηρεάζουν πλήθος τομέων της φορολογίας, όπως το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, το ΦΠΑ και το φόρο μισθωτών υπηρεσιών.
Μάλιστα θα γίνει πλήρης ηλεκτρονικοποίηση της εφορίας προκειμένου να μην την επισκέπτονται ποτέ οι φορολογούμενοι, η ηλεκτρονικοποίηση της φορολογίας Κεφαλαίου, η άντληση πληροφοριών από άλλες πηγές για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η ηλεκτρονική υποστήριξη των νέων τεχνικών ελέγχου.
Το νέο φορολογικό σύστημα θα επιφέρει πλήθος αλλαγών στο TAXIS και στο TAXISnet, ως εξής:
Ανασχεδιασμός εντύπων και διαδικασιών: Θα αλλάξει η μορφή των δηλώσεων που θα πρέπει να υποβάλλονται από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, θα καταργηθούν ή/και θα συγχωνευθούν έντυπα και θα δημιουργηθούν νέα. Οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε ευρύτερο ανασχεδιασμό του TAXIS και του TAXISnet καθώς επηρεάζουν τόσο τις απαιτούμενες ροές εργασιών στο TAXIS όσο και στο user interface για τις ηλεκτρονικές υποβολές μέσω TAXISnet. Ενδεικτικά αναφέρουμε το σχεδιασμό και ανάπτυξη εφαρμογών παραλαβής, εκκαθάρισης της δήλωσης εντύπου Ν, της αίτησης επιστροφής πιστωτικού υπολοίπου μέσω TAXISnet, εφαρμογών των μισθωτηρίων και συμφωνητικών, την αναμόρφωση της διαδικασίας επιστροφών ΦΠΑ, εφαρμογή του νέου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας όπως ηλεκτρονική κοινοποίηση και ο υπολογισμός ημερήσιου τόκου, αυτοματοποίηση διαδικασιών όπως της επιστροφής φόρων, αναμόρφωση της πιστοποίησης και των εξουσιοδοτήσεων στο TAXISnet.
Ανάγκες νέας διαλειτουργικότητας άντλησης πληροφοριών από την πηγή - Θα υλοποιηθούν διασυνδέσεις για:
άντληση πληροφοριών φορολογικού περιεχομένου από την πηγή προκειμένου να είναι εφικτή η υλοποίηση νέων διασταυρώσεων ή/και η κατάργηση προσκόμισης σχετικών βεβαιώσεων από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, προκειμένου να πιστοποιήσουν ποσά που αναφέρονται στις δηλώσεις τους.
Άντληση πληροφοριών για την ολοκλήρωση υπαρχόντων πληροφοριακών συστημάτων με το μητρώο φορολογουμένων, όπως για παράδειγμα διαλειτουργικότητα με το ΥΠΕΣ κατά την απόδοση Α.Φ.Μ.
και την μεταβολή προσωπικών στοιχείων ή δημιουργία νέων μητρώων, όπως μητρώου πλοίων.
Ανάγκες νέας διαλειτουργικότητας για αυτεπάγγελτη έκδοση βεβαιώσεων και πιστοποιητικών: Θα υλοποιηθούν νέα web services για αυτεπάγγελτη έκδοση βεβαιώσεων και πιστοποιητικών από άλλους φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου Δημοσίου Τομέα, προκειμένου να απαλλαγεί ο πολίτης από την απαίτηση προσκόμισης "έντυπων" βεβαιώσεων και πιστοποιητικών. Οι ανάγκες αυτές γίνονται ακόμα πιο επιτακτικές καθώς το σύνολο των φορολογικών και οικονομικών συναλλαγών θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά, λόγω της συγχώνευσης των Δ.Ο.Υ.
Ενοποίηση TAXIS-TAXISnet
Η Μνημονιακή υποχρέωση για συγχώνευση του πλήθους των Δ.Ο.Υ. καθιστά επιτακτική την ανάγκη πλήρους ηλεκτρονικοποίησης του συνόλου των συναλλαγών των πολιτών και των επιχειρήσεων, καθώς δεν θα είναι δυνατή η προσέλευση τους αυτοπροσώπως στις Δ.Ο.Υ. για την εξυπηρέτησή τους. Μέχρι σήμερα, το TAXIS αποτελεί το back-office φορολογικό σύστημα και έχει το περιβάλλον εξυπηρέτησης του προσωπικού των Δ.Ο.Υ. για τις συναλλαγές των πολιτών και των επιχειρήσεων στις κατά τόπους Δ.Ο.Υ. Το TAXISnet παρέχει μέχρι σήμερα εναλλακτικό κανάλι εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων μέσω διαδικτύου, εναλλακτικό κανάλι που παρέχεται για υποσύνολο των δυνητικών συναλλαγών πολιτών και επιχειρήσεων με τις Δ.Ο.Υ. ενώ παράλληλα βασίζεται σε Βάσεις Δεδομένων και διασυνδέσεις του TAXIS. Με τη συγκεκριμένη δράση, θα ενοποιηθούν ουσιαστικά τα δύο πληροφοριακά συστήματα προκειμένου το σύνολο των συναλλαγών να διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά με ομοιόμορφο τρόπο μέσω του TAXISnet και του Taxis. Ενδεικτικά αναφέρουμε την τροποποίηση και βελτίωση της εφαρμογής των παρακρατούμενων φόρων στο ΤΑΧ^, ώστε να ταυτιστεί με αυτή του TAXISNET.
Αναμόρφωση πληροφοριακών συστημάτων φορολογίας Κεφαλαίου: Στα πλαίσια της αναμόρφωσης της φορολογίας Κεφαλαίου θα υλοποιηθούν νέες εφαρμογές. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
- Ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας έκδοσης του αποδεικτικού καταβολής κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 15{ του ν. 4223/2013
- Δημιουργία εφαρμογής ηλεκτρονικών βιβλίων καταχώρησης μεταγραφής δηλώσεων φόρου δωρεάς, γονικής παροχής, κληρονομιάς και μεταβίβασης ακινήτων
- Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου χρηματικής δωρεάς
- Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων
- Διασταυρώσεις συσχέτισης στοιχείων φυσικών και νομικών προσώπων με Περιουσιολόγιο. Απαιτείται η διασύνδεση των Πληροφοριακών Συστημάτων TAXIS, TAXISnet και Ακίνητης Περιουσίας, προκειμένου να είναι εφικτή η υλοποίηση πλήθους διασταυρώσεων, όπως ενδεικτικά η συσχέτιση της συνολικής ακίνητης περιουσίας βάσει δηλωθέντος εισοδήματος.
Δράσεις που επηρεάζουν το Πληροφοριακό Σύστημα Ελεγκτικών Υπηρεσιών ELENXIS
Επικαιροποίηση ELENXIS βάσει του κάθε φορά ισχύοντος ελεγκτικού νομοθετικού πλαισίου και ισχύοντος οργανογράμματος Ελεγκτικών Υπηρεσιών: Ειδικά ο Ελεγκτικός Τομέας που στην περίπτωση του ELENXIS είναι πενταπλής υπόστασης ακολουθεί και επηρεάζεται από τις νομοθετικές αλλαγές που επηρεάζουν πρωτίστως την κάθε πρωτογενή φορολογική και συναλλακτική οικονομική περιοχή (Φορολογία, ΥΕΔΔΕ, Τελωνεία, Οικονομικό Έγκλημα, και Εσωτερικός Έλεγχος). Οι τομείς (επιμέρους δράσεις) που επηρεάζονται από τις νομοθετικές αλλαγές είναι:
Επερχόμενες αλλαγές στα έντυπα των δηλώσεων π.χ. Εισοδήματος, ΦΠΑ κ.λπ.: Με την ψήφιση του όποιου νέου φορολογικού συστήματος θα υπάρξουν αλλαγές στα έντυπα της φορολογίας ή/και θα προστεθούν νέα έντυπα (όπως αναφέρθηκε στη Δράση 2). Οι αλλαγές αυτές επιφέρουν την ανάγκη αλλαγής των κανόνων που βασίζονται σε διασταυρώσεις κωδικών των Εντύπων ενώ θα επέλθουν αλλαγές και στην Εφαρμογή της Διενέργειας των Ελέγχων καθώς και στην Εφαρμογή της Διαχείρισης των Ελέγχων.
Υλοποίηση νέων τρόπων ελέγχου που θα προκύψουν από συμπλήρωση ή αντικατάσταση τρεχουσών διατάξεων ή από ολοκληρωτικά νέες διατάξεις π.χ. Έμμεσες Τεχνικές Ελέγχου για τις Φορολογικές Ελεγκτικές Υπηρεσίες (Φ.Ε.Υ.), διασταυρώσεις τραπεζικών δεδομένων και δεδομένων τρίτων πηγών. Είναι ανάγκη να υλοποιηθούν νέες εφαρμογές που θα υλοποιούν νέους τρόπους ελέγχου και διασταυρώσεις για νέες πηγές δεδομένων στη διάθεση της Ανεξάρτητης Αρχής (ενδεικτικά αναφέρουμε τους νέους τρόπους ελέγχου της νεοσύστατης Υπηρεσίας ΥΕΔΔΕ, τα δεδομένα που ανταλλάσσονται για την αποφυγή της φοροδιαφυγής, νέους τρόπους συναλλαγής π.χ. Ηλεκτρονικά Τιμολόγια, Φορολογική Κάρτα, ηλεκτρονικό εμπόριο και εν γένει πλαστικό χρήμα, έλεγχος γραφείου, έλεγχος Κεφαλαίου).
Περαιτέρω αναδιοργάνωση των ελεγκτικών Υπηρεσιών. Κατά τη διάρκεια της παραγωγικής λειτουργίας του, το ELENXIS υλοποίησε πλήθος οργανωτικών αλλαγών που επέφεραν τα Μνημόνια 1 και 2 (π.χ. την κατάργηση των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων, των Διαπεριφερειακών Ελεγκτών Κέντρων, τις συγχωνεύσεις των Δ.Ο.Υ. και τη δημιουργία νέων ελεγκτικών Υπηρεσιών (π.χ. ΥΕΔΔΕ και Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου). Αναμένεται να επέλθουν και άλλες αλλαγές στη διάρθρωση των Υπηρεσιών. Η όποια αλλαγή στις οργανωτικές δομές επιφέρει αλλαγές στην υλοποίηση της Στόχευσης των Ελέγχων, στην εφαρμογή της Διαχείρισης των Ελέγχων καθώς και απαιτήσεις βελτίωσης - μέσω περαιτέρω ανάπτυξης του υπάρχοντος λογισμικού σε περιβάλλον Oracle Forms/Reports - της εφαρμογής Διαχείρισης Ανθρώπινων Πόρων που πρέπει να προσαρμοστεί στη νέα διάρθρωση των Υπηρεσιών αλλά και να διατηρεί ιστορικά την παλιά διάρθρωση.
Υιοθέτηση δεδομένων άλλων πρωτογενών συστημάτων - Ανάγκες Διαλειτουργικότητας: Στο Data Warehouse του ELENXIS πρέπει να προστεθούν νέες πηγές δεδομένων, για τη διασταύρωση των φορολογικών και τελωνειακών δεδομένων του με δεδομένα οικονομικού ενδιαφέροντος από άλλους Φορείς του Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα. Επιπρόσθετα, οι άμεσες αλλαγές στο TAXIS, στο TAXISNET και στο ICINET καθώς και στα υπόλοιπα Πληροφοριακά Συστήματα και εφαρμογές της Ανεξάρτητης Αρχής θα επιφέρουν προσθήκες και αλλαγές στην υλοποίηση της ενημέρωσης του Data Warehouse του ELENXIS αλλά και αλλαγές στις εφαρμογές της Στόχευσης και της Διενέργειας των Ελέγχων.
Υποστήριξη έκτακτων δράσεων πάταξης της φοροδιαφυγής: Το ELENXIS καλείται να υποστηρίξει τις έκτακτες δράσεις φοροδιαφυγής (βλ. Μνημονιακές Ομάδες ή άλλες που θα προκύψουν στο άμεσο μέλλον). Οι ομάδες αυτές λειτουργούν αρκετές φορές διαφορετικά σε θέματα οργάνωσης και σύνδεσής τους με άλλες οργανωτικές μονάδες στην Ανεξάρτητη Αρχή π.χ. αντιμετωπίζονται ως έκτακτες Ελεγκτικές Υπηρεσίες και αιτούνται αρκετές φορές δικούς τους εξειδικευμένους κανόνες Στόχευσης, νέες ροές διαχείρισης των υποθέσεων και νέους τρόπους διενέργειας ελέγχων.
Υποστήριξη του ΣΔΟΕ για την νέα έμφαση που δίνεται σε ελέγχους: Πνευματικής Ιδιοκτησίας, Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Παράνομες Επιδοτήσεις, Ναρκωτικά και Όπλα. Θα πρέπει να μετατραπούν οι εφαρμογές της Στόχευσης, της Διαχείρισης και της Διενέργειας Ελέγχων προκειμένου να ανταποκριθεί το σύστημα στις νέες επιχειρησιακές ανάγκες του ΣΔΟΕ.