Ντέιβιντ Σλέιτερ και Ναρούτο: It's complicated
Όλα ξεκίνησαν στην Κελέβη της Ινδονησίας το 2011. Ο φωτογράφος Ντέιβιντ Σλέιτερ βρίσκεται σε 15ημερο κυνήγι μιας ομάδας πιθήκων, του είδους μακάκα, προσπαθώντας να βγάλει κάποια στιγμιότυπα που θα τον ξελασπώσουν οικονομικά και θα του ανοίξουν νέες επαγγελματικές πόρτες.
Και η απίστευτη... κέντα της τύχης έγινε: ένας μακάκος βρήκε κάποιο από τον εξοπλισμό που είχε αφήσει πίσω ο Ντέιβιντ, πήρε μια φωτογραφική μηχανή και τράβηξε μια selfie που έμελλε να μείνει στην ιστορία! Μάλιστα ο μακάκος που είναι πια γνωστός ως Ναρούτο είχε πάρει και καταπληκτική πόζα και ήταν σαν να χαμογελούσε στο φακό.
Ο Σλέιτερ, μετά από μια διαπραγμάτευση (call it μάχη) με το Ναρούτο, πήρε πίσω τον εξοπλισμό του. Ενθουσιασμένος, δημοσίευσε μετά από λίγο καιρό τη φωτογραφία σε ένα ψηφιακό άλμπουμ.
Κάποιες χιλιάδες λίρες μπήκαν πολύ γρήγορα στο πορτοφόλι του Σλέιτερ. Και έτσι όχι απλά κάλυψε τα έξοδα του ταξιδιού του στην Ινδονησία αλλά άρχισε να βγάζει και λεφτά από τη φωτογραφία για πρώτη φορά στη ζωή του.
Και κάπου εκεί άρχισε η κόλαση του (του Σλέιτερ – ο Ναρούτο ακόμη πλέει στα πελάγη ευτυχίας που πλέουν όσοι έχουν άγνοια).
Η selfie του Ναρούτο δημοσιεύτηκε στην Wikipedia και το μπλογκ Techdirt.
Ο Σλέιτερ διαμαρτυρήθηκε ότι είχε τα δικαιώματα της φωτογραφίας.
Και μια πρωτοφανής δικαστική διαμάχη ξεκίνησε.
Η Wikimedia (που βρίσκεται πίσω από την ιστοσελίδα Wikipedia) ανακοίνωσε: «Ο νόμος είναι πολύ ξεκάθαρος πάνω σε αυτό. Μόνο οι άνθρωποι έχουν πνευματικά δικαιώματα, τα ζώα δεν έχουν. Και παρόλο που η φωτογραφική μηχανή ανήκει στον κ. Σλέιτερ, ο οποίος ήταν στην Ινδονησία, τις φωτογραφίες τράβηξε η μαϊμού, επομένως τα δικαιώματα είναι κοινά».
Ο Σλέιτερ αντέδρασε και πήγε το θέμα στα δικαστήρια.
Περισσότερα από 12.000 ευρώ έφυγαν από τις τσέπες του Σλέιτερ για αυτή τη διαμάχη.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 2015, η οργάνωση PETA (Άνθρωποι για την Ηθική Μεταχείριση των Ζώων) κατέθεσε μήνυση στον Σλέιτερ υποστηρίζοντας ότι ο Ναρούτο είναι ο μόνος νόμιμος ιδιοκτήτης της φωτογραφίας και μάλιστα έπρεπε να πάρει αποζημίωση για παραβίαση copyright για το άλμπουμ (αρχικά ψηφιακό, μετά έντυπο) που περιείχε τη φωτογραφία. Η μήνυση κατατέθηκε στο ομοσπονδιακό δικαστήριο του Σαν Φρανσίσκο.
Μέχρι σήμερα, η φωτογραφία – selfie αναδημοσιεύτηκε περίπου 40.000.000 φορές. Με μια μέση τιμή που αποδίδεται σε φωτογράφους για πνευματικά δικαιώματα από κάθε αναδημοσίευση φωτογραφίας τους, δηλαδή 1 ευρώ περίπου, ο Σλέιτερ θα μπορούσε να έχει βγάλει (ναι καλά κάνατε τον πολλαπλασιασμό): 40.000.000 ευρώ.
Η ιστορική απόφαση για τη selfie του μακάκου
Μετά από δυο χρόνια δικαστικής διαμάχης, με τον Σλέιτερ να έχει κυριολεκτικά χρεοκοπήσει και να έχει κάνει ακόμη και dog walking ως δουλειά (δηλαδή να βγάζει σκύλους βόλτα), σύμφωνα με τα βρετανικά ΜΜΕ, η υπόθεση έκλεισε: Τα δικαιώματα της selfie του πιθήκου, αποδόθηκαν τελικά στον Ντέιβιντ Σλέιτερ.
Όμως, ακόμη και τώρα, ο πολύπαθος φωτογράφος θα δίνει 1 ευρώ για κάθε 4 που εισπράττει (δηλαδή το 25% όλων των μελλοντικών εσόδων του) από τη χρήση ή την πώληση των selfies του Ναρούτο σε οργανώσεις που προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον των μακάκων της Ινδονησίας.
Αυτό που θα μπορούσε να τον κάνει εκατομμυριούχο, τον χρεοκόπησε... το δίδαγμα αυτής της ιστορίας!