Από «Το παιδί και το δελφίνι» του 1957, στο «Απέραντο γαλάζιο», «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» και το «Mamma Μia»
Τι κοινό έχουν οι παρακάτω δέκα ξένες κινηματογραφικές ταινίες: «Το παιδί και το δελφίνι» (1957), «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» (1961), «Συνέβη στην Αθήνα» (1962), «Αλέξης Ζορμπάς» (1964), «Οι καβαλάρηδες των ουρανών» (1976), «Για τα μάτια σου μόνο» (1981), «Απέραντο γαλάζιο» (1988), «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» (2001), «Mamma Μia» (2008) και «Έρωτας αλά Ελληνικά» (2009);
Όλες γυρίστηκαν εξ΄ ολοκλήρου - ή κατά ένα σημαντικό μέρος - σε ελληνικό έδαφος! Και είναι ορισμένες μόνο από τις τουλάχιστον 50 ξένες κινηματογραφικές ταινίες που γυρίστηκαν με σκηνικό κάποια ελληνική γωνιά.
Η αμερικανική ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» γυρίστηκε πριν από ακριβώς 60 χρόνια στην Ύδρα και είναι αυτή με την οποία ξεκίνησε ουσιαστικά η κινηματογραφική προβολή της Ελλάδας.
Τόσο αυτή, όσο και πολλές ακόμη ταινίες, όπως η σχετικά πρόσφατη «Mamma Mia» που γυρίστηκε το 2008 σε Σκόπελο (κυρίως) και Σκιάθο έγιναν σημαντικοί πρεσβευτές της Ελλάδας σε θέματα προβολής της και προσέλκυσης ξένων τουριστών και μετέτρεψαν την εικόνα της χώρας σε αναγνωρίσιμο τουριστικό προορισμό.
Από τον κατάλογο αυτών των ταινιών δεν πρέπει να λείπει η ταινία του Jules Dassin «Ποτέ την Κυριακή» (Never on Sunday -1962) που απέσπασε Oscar για τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για τη Μελίνα Μερκούρη, στο Φεστιβάλ Κανών.
Μεγάλη αλλά τυχαία η προβολή και η αύξηση του τουρισμού
Στο ερώτημα: «Μπορεί ο κινηματογράφος να συμβάλλει στο branding των τόπων που αποτελούν κομμάτι των ταινιών;» η απάντηση είναι προφανώς καταφατική.
Σύμφωνα όμως με μελέτη που παρουσίασε πρόσφατα, στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μάρκετινγκ & Branding τόπου, στη Λάρισα, η Σοφία κα , νομικός, υποψήφια διδάκτωρ, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πως τα όποια θετικά αποτελέσματα προέκυψαν από τον λεγόμενο κινηματογραφικό τουρισμό είναι σε αρκετές περιπτώσεις τυχαία και πρόσκαιρα και όχι αποτελέσματα που προέκυψαν από την εφαρμογή συγκεκριμένης πολιτικής με μακροπρόθεσμη διάρκεια.
Χαμός στη Σκόπελο μετά το «Mamma Mia»
Το «Mamma Mia» με τη Μέριλ Στριπ δεν αποτέλεσε κομμάτι κανενός στρατηγικού σχεδίου για το branding της τοποθεσίας. «Παρόλα αυτά οπαδοί της ταινίας σε ολόκληρο τον κόσμο οργάνωσαν ταξίδια στη Σκόπελο προκειμένου να δουν την ομορφιά του τοπίου από κοντά. Ξενοδοχεία και χώροι εστίασης ήταν γεμάτα τα επόμενα χρόνια, ενώ αυξήθηκε η αγορά των ακινήτων» δήλωσε η κυρία Γουργουλιάνη.
Σύμφωνα μάλιστα και με τον Δήμαρχο Σκοπέλου, Χρήστο Βασιλούδη, «μετά το Mamma Mia αυξήθηκαν πολύ οι γάμοι στο νησί. Πολλά νέα ζευγάρια έρχονται εδώ για ενώσουν τις τύχες τους και να περπατήσουν στα μέρη που περπάτησε η Μέριλ Στριπ: στον Αμάραντο, στον Αι Γιάννη, στην Παναγίτσα του Πύργου κ.α. Είναι ζευγάρια από διάφορες χώρες, διαφόρων θρησκευμάτων και έρχονται εδώ για να κάνουν πολιτικό γάμο».
«Έρωτας αλά Ελληνικά», ρομάντζο και ώπα στη σκιά της Ακρόπολης
Αναφερόμενη στην ταινία «Έρωτας αλά Ελληνικά», η κα Γουργουλιάνη είπε ότι αποτέλεσε την πρώτη ταινία μετά από περίπου 40 χρόνια που έλαβε άδεια για γυρίσματα στην Ακρόπολη και - σε αντίθεση με το «Mamma Mia» - η προώθησή της αποτέλεσε κομμάτι του branding της Ελλάδας.
«Η Ελλάδα παρουσιάζεται σαν ένας τόπος γεμάτος κέφι και θετική διάθεση». Υπενθύμισε μάλιστα πως «στόχος της πολιτικής την εποχή εκείνη ήταν να διατηρήσει τη θετική εικόνα που είχε δημιουργηθεί παγκοσμίως από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και να ενισχύσει το τουριστικό ρεύμα».
Το Χόλυγουντ χρήσιμο εργαλείο τουρισμού
Παλαιότερα στοιχεία του Tourism Competitive Intelligence (2012) δείχνουν ότι περίπου 40 εκατομμύρια τουρίστες επιλέγουν τον προορισμό των διακοπών τους επειδή τον είδαν σε κάποια κινηματογραφική ταινία.
Αυτό δείχνει τις προοπτικές ανάπτυξης που έχει ο συγκεκριμένος τομέας – ο κινηματογραφικός τουρισμός - και στη χώρα μας. Όπως όμως τονίζει η κα Γουργουλιάνη , πρέπει να υπάρξει οργανωμένο μάρκετινγκ και να αρθούν σημαντικά εμπόδια, όπως είναι η γραφειοκρατία, το ασαφές νομικό πλαίσιο, η σύγχυση καθηκόντων μεταξύ αρμοδίων υπηρεσιών αλλά και - πολύ σημαντικό- η έλλειψη φορολογικών κινήτρων.
Μάλιστα, μικρότερες χώρες, όπως η Κροατία και η Τσεχία, έχουν πλέον οργανωμένη πολιτική στον τομέα αυτό και κυρίως, έχουν θεσπίσει φορολογικά κίνητρα για αλλοδαπές παραγωγές (πχ επιστροφή 20% του ποσού που δαπανήθηκε στο έδαφος της χώρας).