Η ουσία έχει απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες και η χρήση της αποτελεί «κατάφωρη παραβίαση» των διεθνών συνθηκών
Όπως ανακοίνωσαν οι αρχές της Μαλαισίας ο ετεροθαλής (και μάλλον μισητός) αδελφός του ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν, του Κιμ Γιονγκ Ναμ δολοφονήθηκε με μια ουσία που αποτελεί όπλο χημικού πολέμου, τον παράγοντα VX.
Επιμέλεια: Λήδα Δεληγιάννη
Τι είναι όμως ο παράγοντας VX και ποιες είναι οι επιδράσεις του στο ανθρώπινο σώμα
Πρόκειται για ένα νευροτοξικό αέριο, γνωστό και ως O-ethyl S, μια μεθυλοφωσφονοθειοϊκή ένωση.
Και επειδή στους περισσότερους (βασικά σε όσους δεν ασχολούμαστε επαγγελματικά με τη χημεία) το χημικό όνομα δεν λέει τίποτε, είναι ένα άχρωμο υγρό που αποτελεί βάση για απαγορευμένα χημικά όπλα.
Ακόμη και λίγα σταγονίδια του παράγοντα VX μπορούν να προκαλέσουν το απόλυτο νευρολογικό βραχυκύκλωμα στον ανθρώπινο οργανισμό. Επιδρά στους νευροδιαβιβαστές, τις ουσίες αυτές του εγκεφάλου που επιτρέπουν στα νευρικά κύτταρα να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Όποιος εκτεθεί στο χημικό αυτό, υφίσταται χημική δηλητηρίαση που επιδρά στο νευρικό σύστημα. Λίγα λεπτά μετά την έκθεση στο χημικό παθαίνει ακράτεια, σπασμούς και σύντομα σταματά να αναπνέει.
Το χημικό ανακαλύφθηκε το 1952, στη διάρκεια δοκιμών για αποτελεσματικά φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα. Όμως γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι δηλητηριάζει ζώα αλλά και ανθρώπους.
Το 1968, ο αμερικανικός στρατός δοκιμάζοντάς το σκότωσε μονομιάς 6000 πρόβατα.
Στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, οι δυο αντικρουόμενες δυνάμεις (Ρωσία και ΗΠΑ) άρχισαν να αναπτύσσουν διάφορες ανάλογες ουσίες όπως οι παράγοντες VR, VE, κ.ό.κ.
Το 1972 ωστόσο τα Ηνωμένα Έθνη απαγόρευσαν τον παράγοντα ως όπλο μαζικής καταστροφής.
Ωστόσο υπάρχουν υποψίες ότι ο παράγοντας χρησιμοποιήθηκε ως όπλο χημικού πολέμου στον πόλεμο Ιράκ - Ιράν στη δεκαετία του 1980.
Η Συνθήκη για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, που τέθηκε σε ισχύ το 1997, επέβαλε μορατόριουμ στην παραγωγή του για οποιονδήποτε λόγο. Όμως, η Βόρεια Κορέα δεν έχει υπογράψει αυτή τη Συνθήκη.
Εξάλλου, σύμφωνα με το CNN, το 2009 μια ομάδα του ΟΗΕ που ασχολείται με τις Διεθνείς Κρίσεις, ανέφερε σε έκθεσή της ότι η Βόρεια Κορέα διαθέτει χιλιάδες χημικών όπλων, σε απόθεμα 2.500 έως 5.000 τόνων.
Το 2015 το think tank Nuclear Threat Initiative είχε δημοσιεύσει εκτιμήσεις πως η Βόρεια Κορέα ήταν η χώρα που διέθετε το τρίτο μεγαλύτερο απόθεμα χημικών όπλων στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ και τη Ρωσία.
Υπάρχει αντίδοτο στον παράγοντα VX;
Σύμφωνα με μια μελέτη που έχει δημοσιευτεί στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA (2004), κάποιοι άνθρωποι που δηλητηριάστηκαν με τον παράγοντα VX επέζησαν αφού δέχτηκαν άμεση ιατρική αγωγή. Ωστόσο υπέφεραν από σοβαρές παρενέργειες όπως ημικρανίες, προβλήματα μνήμης και μετατραυματικό στρες, για πολλούς μήνες μετά.
Με πληροφορίες από Washington Post, CNN και ΑΠΕ