Σάλο προκάλεσε στην εσωτερική πολιτική σκηνή οι δηλώσεις του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Ξυδάκη για επιστροφή στη δραχμή ενώ η διαπραγμάτευση της Ελλάδας με τους δανειστές βρίσκεται σε ιδιαίτερα κρίσιμη φάση και στο εξωτερικό ακούγεται πάλι το σενάριο του Grexit.
Οι δηλώσεις του κ. Ξυδάκη προκάλεσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση αλλά και άδειασμα από τους κομματικούς συντρόφους του.
«Δεν πρέπει να υπάρχουν ταμπού όταν κουβεντιάζουμε για τη μοίρα του λαού. Πρέπει να φτιάχνουμε σενάρια, να βλέπουμε την ιστορική εμπειρία.
[…] «Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που δεν υπάρχουν άλλες αντοχές, όχι πολιτικές, αλλά φυσικές αντοχές ενός πληθυσμού... Εγώ νομίζω ότι θα πρέπει να γίνει μια συζήτηση επί της ουσίας πολιτική και εθνική που δεν έχει γίνει τα τελευταία επτά χρόνια. Και φυσικά πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση από τη Βουλή. Δεν μπορεί να συζητάνε οι άνθρωποι στα καφενεία ή στα σπίτια τους και να μην γίνεται στη Βουλή. Τα περασμένα χρόνια δαιμονοποιήθηκε η οποιαδήποτε κουβέντα, εγώ είχα πει μια κουβέντα με ιστορικό βάθος: "και επί δραχμής, η Ελλάδα μεγαλούργησε"».
«Είχαμε δραχμή και πριν το ευρώ… Το 1910, το 1912, 1930, το 1960 κάτι έκανε μια χώρα, υπήρχε 200 χρόνια πριν μπούμε στο ευρώ, κάπως ζούσαμε, ζούσαμε και σε άλλες περιόδους. Εγώ τη βάζω ιστορικά τη συζήτηση αυτή», είπε ο κ. Ξυδάκης χθες σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ.
Λίγο αργότερα βλέποντας το σάλο που προκάλεσαν οι δηλώσεις του επανήλθε.
«Το νόημα είναι, αυτό που λέω εδώ και αρκετό καιρό: πρέπει να μάθουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά λόγω της κρίσης για να αντιμετωπίσουμε την κρίση, για να μπορέσουμε να ανοίξουμε το δρόμο για το μέλλον. Δεν πρέπει να έχουμε ταμπού, δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε την ίδια την πνευματική έρευνα και την πνευματική συζήτηση. Και πρέπει να έχουμε στα μάτια μας μπροστά τις νεότερες γενιές.
Πώς θα πάμε καλύτερα με μικρότερα βάρη με επιτέλους μια στάλα αισιοδοξίας και ελπίδας στο μέλλον. Αυτό είναι κι όλα τα υπόλοιπα, μπορεί να δει ο καθένας ότι θέλει, αλλά είναι διαφορετικό και το ύφος και η φόρμα και οι λέξεις και το νόημα.
Ερωτηθείς για το εάν εκ των υστέρων και μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν θεωρεί «λάθος» το χρονικό σημείο το οποίο επέλεξε για να κάνει τις επίμαχες δηλώσεις, είπε ότι «μπορείς ας πούμε σαν πολιτικός, σαν δημόσιος άνθρωπος, σαν πολίτης, στα δύσκολα να κρύβεσαι και να μη μιλάς, όμως νομίζω ότι κάθε στιγμή πρέπει να έχουμε την παρρησία και να πληρώνουμε το κόστος, να μιλάμε στους συμπολίτες μας ανοιχτά με ειλικρίνεια και να αφουγκραζόμαστε τις αγωνίες του».
«Κάθε στιγμή είναι δύσκολη κι ειδικά αυτή η επταετία. Επτά χρόνια είναι ένα τεράστιο σπιράλ με πόνο για τον ελληνικό λαό. Πρέπει να έχουμε το κουράγιο, να θέτουμε ερωτήματα, να απαντάμε στις προκλήσεις των καιρών και να σκεφτόμαστε», πρόσθεσε.
Μέσα στην ημέρα προσπάθησε να ανασκευάσει όσα είχε πει.
«Αν εγώ ή ο Φίλης χρησιμοποιούμαστε σαν λαγοί τότε είναι υποτιμητικό πρώτιστα για τον κυνηγό που τους έβαλε να τρέξουν. Έδωσα ένα παράδειγμα αυτολοιδορούμενος, το οποίο έχει παρεξηγηθεί. Αυτό που είπα είναι αν μπορούμε να συζητήσουμε σοβαρά για μία εθνική στρατηγική μετά από 7 χρόνια πόνου. Δεν μίλησα για αλλαγή νομίσματος. Τίθεται ένα πολύ σοβαρό θέμα για ανάλυση και συζήτηση για το αν θα δεχτούμε ή θα απορρίψουμε κάτι αλλά η χώρα δυστυχώς διακατέχεται από μία μεγάλη νευρικότητα η οποία άλλοτε βγαίνει με έναν ευχάριστο αυτοσαρκασμό και άλλοτε πρέπει να αντιμετωπίζεται με την δέουσα σοβαρότητα», τόνισε ο κ. Ξυδάκης
«Ωραία η πλάκα για την Ελληνική NASA. Ωστόσο εγώ δεν μίλησα ποτέ για την δραχμή. Έδωσα ένα ατυχές παράδειγμα αυτολοιδορούμενος για μία παλαιότερη δήλωσή μου 1,5 χρόνο πριν».
Ο κ. Ξυδάκης συνέχισε αναφέροντας πως «είμαι υπέρ της παραμονής της χώρας στη ευρωζώνη. Σε μία Ευρώπη και έναν κόσμο που αλλάζει, δείτε το Brexit ή την εκλογή Τραμπ, πρέπει πάντα να συζητάμε. Η γεωπολιτική μας εκπλήσσει καθημερινά και λόγω της θέσης μας θα πρέπει να σκεφτόμαστε με ανοικτούς ορίζοντες, απροκατάλυπτοι και ανεξίθρησκοι».
Τελειώνοντας σημείωσε με νόημα «είμαστε όλοι σε πυρετό. Αν φτάσουμε από το σημείο του έξυπνου τρολαρίσματος στον κανιβαλισμό τότε έχουμε χάσει. Πρέπει να συζητήσουμε το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας μέσα στο πρόγραμμα αλλά και μετά το πέρας αυτού το 2018».
Μεγάλες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Οργισμένη ήταν η αντίδραση της Ντόρας Μπακογιάννη για τη δήλωση - πρόταση του Νίκου Ξυδάκη. «Δεν αξίζει στον ελληνικό λαό να έχει κάνει τέτοιες θυσίες με πόνο και προσπάθεια, για να φτάσουμε μέσα σε δυο χρόνια κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να τολμάει ένα στέλεχος της κυβέρνησης να λέει ότι όλες οι θυσίες μπορεί να πάνε χαμένες», δήλωσε η βουλευτής της ΝΔ και πρώην υπουργός, Ντόρα Μπακογιάννη.
«Να εξηγήσουν τι κάνουν και τι μπορούν να κάνουν. Αν δεν μπορούν, να προχωρήσουν σε εκλογές. Δεν έχουν δικαίωμα να ρίξουν την πατρίδα στην άβυσσο της αβεβαιότητας», είπε από την πλευρά της η ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μαρία Σπυράκη.
«Στρώνει χαλί δραχμής η Κυβέρνηση δια του κ. Ξυδάκη ; Τι συμβαίνει; Που το πάνε; Τι σχεδιάζουν;», διερωτήθηκε μέσω Twitter o τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργος Κουμουτσάκος.
Από το γραφείο Τύπου του ΠΑΣΟΚ εκδόθηκε η εξής ανακοίνωση: «Οι δηλώσεις του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ξυδάκη «περί δραχμής» (αλλά και οι δήθεν διορθωτικές του), δεν εξυπηρετούν παρά τις προθέσεις των ακραίων συντηρητικών κύκλων της Ευρώπης που απεργάζονται την έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη. Ο Πρωθυπουργός οφείλει άμεσα να ξεκαθαρίσει την θέση του».
«Οι δηλώσεις του κ.Ξυδάκη περί δραχμής είναι απολύτως προκλητικές και επικίνδυνες. Μία απάντηση: Μην τολμήσετε!», σχολίασε και ο Ανδρέας Λοβέρδος μέσω twitter.
«Όταν ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος προτείνει να ανοίξει επισήμως συζήτηση για το Grexit και την επιστροφή στη δραχμή, συντελείται ήδη μια τεράστια βλάβη σε βάρος της εθνικής οικονομίας και της διεθνούς θέσης της χώρας σε μια πολυεπίπεδη διαπραγμάτευση που δεν είναι μόνο οικονομική», τόνισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος για τις δηλώσεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ.
Πρόσθεσε δε, ότι «η νοοτροπία αυτή τροφοδοτεί και ανακυκλώνει την αβεβαιότητα, αποτρέπει την επιστροφή των καταθέσεων, αποθαρρύνει τις επενδυτικές πρωτοβουλίες, κάνει τις άλλες χώρες - μέλη της Ευρωζώνης δύσπιστες για την πραγματική βούληση της ελληνικής κυβέρνησης και την ικανότητα της χώρας να βγει από την περιδίνηση της κρίσης». Ο κ. Βενιζέλος υπογραμμίζει ότι η χώρα έχει πληρώσει και πληρώνει πολύ ακριβά αυτή τη συνεχή παλινδρόμηση και τη διπλή γλώσσα.
Και καταλήγει: «Το παιχνίδι με τη φωτιά γύρω από το Grexit και τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, από διαπραγματευτικά "όπλα" της κυβέρνησης μετατράπηκαν σε μπούμερανγκ. Το πρόβλημα είναι πλέον η ίδια η παρουσία αυτής της κυβέρνησης και των κοινοβουλευτικών στελεχών της. Ούτε θέλουν, ούτε μπορούν. Βλάπτουν σοβαρά το τόπο».
Με ένα ειρωνικό μήνυμα στο Twitter ο Σταύρος Θεοδωράκης έσπευσε να σχολιάσει την πρόταση του Νίκου Ξυδάκη να έρθει προς συζήτηση στη Βουλή το θέμα επιστροφής στη δραχμή. «Μέρος της ιστορίας μας είναι και ο χορός του Ζαλόγγου. Υπάρχει λόγος να συζητήσουμε και γι' αυτό τώρα στη Βουλή;», έγραψε στο Twitter ο επικεφαλής του Ποταμιού.
«Δεν είναι εικόνα κυβέρνησης αυτή» ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Ένωση Κεντρώων, υπογραμμίζοντας ότι «απαιτείται χάραξη κοινής εθνικής γραμμής και μια διαπραγμάτευση εφ΄ όλης της ύλης για πριν και μετά το 2018. Διαφορετικά, βαδίζουμε προς αβέβαιες εξελίξεις και ξαναπροβάλλει, ο εφιάλτης του Grexit».
Η Ένωση Κεντρώων υποστηρίζει ότι «ο κ. Τσίπρας, δεν έχει απεριόριστο χρόνο, πρέπει να πάρει τις αποφάσεις του» και ασκεί κριτική σε «κυβερνητικά στελέχη έχουν αρχίσει να φλυαρούν στις παρουσίες τους στα ΜΜΕ και να μιλάνε, άλλος για δραχμή, άλλος για δημοψήφισμα, άλλος για να τα υπογράψουμε όλα και άλλος για εκλογές».
«Υπάρχει σχέδιο δραχμής ή με γιουρούσια στο νομισματοκοπείο θα τη βγάλουμε;», διερωτήθηκε και ο ανεξάρτητος βουλευτής Χάρης Θεοχάρης, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων: «Ο κ. Τσίπρας οφείλει να πάρει θέση για τις απόψεις του κ. Ξυδάκη. Ταυτίζεται και ο ίδιος με τις απόψεις Σόιμπλε, όπως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός του;».
«Οι δηλώσεις του Ν. Ξυδάκη είναι ακαταλαβίστικες και το μόνο που δείχνουν είναι αδιέξοδο και σύγχυση», σχολίασε ο επικεφαλής της Λαϊκής Ενότητας, Παναγιώτης Λαφαζάνης. Ο κ. Λαφαζάνης τόνισε ότι «εμείς δεν θέλουμε να φύγουμε από το γερμανικό ευρώ για να περάσουμε στη γερμανική δραχμή. Δεν θέλουμε να ξεφορτωθούμε τα μνημόνια και τη λιτότητα με το ευρώ για να περάσουμε σε νέα τρόικα, μνημόνια και λιτότητα με δραχμή».
Αντιδράσεις και στον ΣΥΡΙΖΑ
Αντιδράσεις υπήρξαν και από τους κομματικούς συντρόφους του κ. Ξυδάκη. Ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυκξης Γιάννης Τσιρώνης υποστήριξε ότι κάτι τέτοιο θα ωφελούσε μόνο τη Γερμανία.
Ο Δημήτρης Βίτσας τόνισε ότι «η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα σημαίνει εθνική απομόνωση. Δεν μπορούν απόψεις περί δημοψηφισμάτων, δραχμής ή ό,τι άλλο θέλει να σκεφτεί και να ισχυρίζεται κανείς να είναι εργαλείο βοήθειας για την κυβέρνηση».
«Αυτή τη στιγμή το μόνο που υπάρχει στη δημόσια σφαίρα είναι οι προσπάθειες της κυβέρνησης για να ολοκληρώσει την αξιολόγηση χωρίς νέα μέτρα για το 2018» είπε η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Ράνια Σβίγκου