Κραυγές ενθουσιασμού και χειροκροτήματα κατοίκων όταν ήρθε και πάλι το ρεύμα
Η ισπανική εταιρεία διαχείρισης του δικτύου ηλεκτροδότησης Red Electrica ανακοίνωσε ότι σήμερα το πρωί ήταν σε θέση να καλύπτει το 99,16% των αναγκών, δηλαδή σχεδόν όλη τη ζήτηση σε ηλεκτρικό ρεύμα στην Ισπανία, καθώς το σύστημα ανακάμπτει σταδιακά μετά τη χθεσινή μαζική διακοπή της ηλεκτροδότησης που έπληξε σχεδόν όλη την Ιβηρική Χερσόνησο, μολονότι εξακολουθεί να μην έχει αποκατασταθεί η κυκλοφορία των περισσότερων τρένων στη χώρα.
Όλοι οι υποσταθμοί της Ισπανίας λειτουργούσαν σήμερα το πρωί, σημείωσε σε ανάρτησή της στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X η Red Electrica. "Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε από το κέντρο ηλεκτρικού ελέγχου για να διασφαλίσουμε την απόλυτη επιστροφή στην ομαλότητα του συστήματος", πρόσθεσε.
Το δίκτυο του υπόγειου μετρό της Μαδρίτης ανακοίνωσε ότι ξανάρχισε να λειτουργεί στις 08:00 τοπική ώρα (09:00 ώρα Ελλάδος), όπου ξανάρχισαν τα δρομολόγια του 80% των τρένων, αλλά η εταιρεία διαχείρισης της υποδομής σιδηροδρόμων Adif ανακοίνωσε ότι τα περισσότερα τρένα σε πανεθνικό επίπεδο δεν λειτουργούν.
Σήμερα το πρωί "σταθεροποιήθηκε τελείως" το δίκτυο ηλεκτροδότησης της Πορτογαλίας, ανακοίνωσε παράλληλα η εταιρεία διαχείρισης του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας REN.
"Έχει αποκατασταθεί η λειτουργία σε όλους τους υποσταθμούς του εθνικού δικτύου" ηλεκτροδότησης της Πορτογαλίας, διευκρίνισε εκπρόσωπος της REN.
Στους δρόμους συνοικιών της Μαδρίτης την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης χθες, Δευτέρα, το βράδυ συχνά συνόδευαν οι ενθουσιώδεις κραυγές και τα χειροκροτήματα των κατοίκων, αφού πέρασαν μεγάλο μέρος της ημέρας χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο.
Λίγο μετά τις 7:00 (ώρα Ισπανίας, 8:00 ώρα Ελλάδας) είχε αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 99% στην ηπειρωτική Ισπανία, όπως ανακοίνωσε η διαχειρίστρια εταιρεία REE.
Στην Πορτογαλία η αντίστοιχη εταιρεία διαχείρισης του ηλεκτρικού ρεύματος επεσήμανε ότι 6,2 εκατ. νοικοκυριά είχαν ξανά ρεύμα τη νύκτα σε σύνολο 6,5 εκατομμυρίων.
Μυστήριο η αιτία
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δεν έκανε καμία εικασία για τα αίτια του μπλακάουτ που ξεκίνησε χθες στις 12:33 (ώρα Ισπανίας, 13:33 ώρα Ελλάδας).
«Καμία θεωρία δεν έχει αποκλειστεί», τόνισε χθες στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο Σάντσεθ.
«Ποτέ» στο παρελθόν δεν έχει υπάρξει ξανά μια τέτοια «κατάρρευση» του ισπανικού δικτύου, συνέχισε διευκρινίζοντας ότι «χάθηκαν ξαφνικά 15 γιγαβάτ» από το ισπανικό δίκτυο και αυτό «μέσα σε λιγότερο από 5 δευτερόλεπτα».
«Δεκαπέντε γιγαβάτ αντιστοιχούν περίπου στο 60% της ζήτησης» σε ηλεκτρικό ρεύμα στην Ισπανία εκείνη την ώρα της ημέρας, εξήγησε ο Σάντσεθ.
Ο Πορτογάλος ομόλογός του Λουίς Μοντενέγκρο, από την πλευρά του, έκανε λόγο για μια «κατάσταση σοβαρή και πρωτοφανή», τα αίτια της οποίας εντοπίζονται «πιθανόν στην Ισπανία».
Η σταδιακή αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης ήταν ένα καλό νέο και για τις δύο χώρες, έπειτα από μια ημέρα γεμάτη δυσκολίες: κλειστό μετρό, γεμάτα λεωφορεία, μπλοκαρισμένα τραίνα, επικοινωνίες που διεξάγονταν με εξαιρετική δυσκολία.
Στη Λισαβόνα, «ήμουν στο γραφείο όταν ξαφνικά ο υπολογιστής μου έσβησε», δήλωσε ο 34χρονος εργαζόμενος σε διαφημιστική Έντγκαρ Παρέιρα.
«Στην αρχή πιστέψαμε ότι υπήρχε πρόβλημα στην ηλεκτροδότηση του κτιρίου, όμως στη συνέχεια αρχίσαμε να παίρνουμε τηλέφωνο τους συγγενείς μας και καταλάβαμε ότι υπάρχει πρόβλημα σε όλη την πόλη και αργότερα ότι το ίδιο συμβαίνει και στην Ισπανία», πρόσθεσε.
Στο κέντρο της Μαδρίτης κάτοικοι και τουρίστες συγκεντρώθηκαν έξω από τα πολυτελή ξενοδοχεία και από τράπεζες, που είχαν ακόμη ηλεκτρικό ρεύμα χάρη σε γεννήτριες, για να εκμεταλλευθούν το wi-fi.
Στο τέλος της ημέρας χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να διασχίσουν πεζή την πόλη, προσπαθώντας να επιστρέψουν στα σπίτια τους με τα πόδια. Οι μεγάλες οδικές αρτηρίες της πόλης μπλόκαραν από τις τεράστιες ουρές των οχημάτων, ενδιάμεσα από τα οποία προχωρούσαν οι πεζοί.
Αντίστοιχες σκηνές εκτυλίχθηκαν στη Βαρκελώνη, όπου πολλοί κάτοικοι βγήκαν στους δρόμους, με τα κινητά τους στο χέρι, αναζητώντας σύνδεση.
Μεγάλες ουρές σχηματίστηκαν στις στάσεις των λεωφορείων. «Κοιτάξτε, η ουρά κάνει χίλιες στροφές», δήλωσε η 39χρονη Ροσάριο Πένα από τη Μαδρίτη. «Χρειάστηκα ήδη μιάμιση ώρα για να φτάσω εδώ και δεν ξέρω πόση ακόμη θα χρειαστώ για να επιστρέψω σπίτι μου …».
Λίγες ώρες αργότερα άρχισαν να ανάβουν τα φώτα σε καταστήματα, ένδειξη βελτίωσης της κατάστασης, τουλάχιστον στη Μαδρίτη.
Μόνο στην ισπανική πρωτεύουσα πραγματοποιήθηκαν 286 επιχειρήσεις για τη διάσωση ανθρώπων που είχαν εγκλωβιστεί σε ασανσέρ, σύμφωνα με τις περιφερειακές αρχές.
Σήμερα το πρωί τρία τρένα παρέμεναν μπλοκαρισμένα στην Ισπανία με επιβάτες, σύμφωνα με τον Όσκαρ Πουέντε υπουργό Μεταφορών.
Η κυκλοφορία των τρένων υψηλής ταχύτητας αναμένεται να αποκατασταθεί σήμερα το πρωί σε πολλές βασικές γραμμές, με τη σύνδεση μεταξύ Μαδρίτη και Βαρκελώνης και αυτή μεταξύ Μαδρίτης και Βαλένθια να αποκαθίστανται, αλλά τα προβλήματα θα συνεχιστούν σε άλλες, σημείωσε στο Χ ο Πουέντε.
Προβλήματα σημειώθηκαν χθες και στην εναέρια κυκλοφορία, κυρίως στα αεροδρόμια της Μαδρίτης, της Βαρκελώνης και της Λισαβόνας, σύμφωνα με την υπηρεσία Eurocontrol.
Όμως ο Σάντσεθ υπογράμμισε στη διάρκεια της νύκτας ότι ακυρώθηκαν μόνο 344 πτήσεις από τις 6.000 που ήταν προγραμματισμένες για χθες σε όλη τη χώρα.
«Δεν υπάρχουν προβλήματα δημόσιας ασφάλειας. Το νοσοκομειακό μας σύστημα λειτουργεί κανονικά», διαβεβαίωσε επίσης χθες ο Ισπανός πρωθυπουργός καλώντας τους Ισπανούς «να ενεργούν με υπευθυνότητα και κοσμιότητα». Και όντως, παρά το χάος και τη σύγχυση, η ατμόσφαιρα παρέμεινε ήρεμη στους δρόμους της Μαδρίτης.
Η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε χάρη στις συνδέσεις με τη Γαλλία και το Μαρόκο ενώ «επαναλειτούργησαν σε όλη τη χώρα» οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί και οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικού με φυσικό αέριο.
Τέτοια εκτεταμένα, πολύωρα μπλακάουτ είναι σπάνια στην Ευρώπη. Το 2003 ένα πρόβλημα σε μια γραμμή υδροηλεκτρικού σταθμού μεταξύ Ιταλίας και Ελβετίας προκάλεσε μπλακάουτ 12 ωρών στην ιταλική χερσόνησο.
Το 2006 από υπερφόρτωση του δικτύου στη Γερμανία σημειώθηκαν διακοπές στην ηλεκτροδότηση σε ορισμένες περιοχές της χώρας, καθώς επίσης και στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Αυστρία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, ακόμη και το Μαρόκο, βυθίζοντας στο σκοτάδι περίπου 10 εκατομμύρια ανθρώπους για περίπου μία ώρα.
Δείτε εικόνες από τις διακοπές ρεύματος σε Ισπανία και Πορτογαλία:
Ψάχνουν την αιτία οι ειδικοί
Ένα πρόβλημα στη σύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας ήταν ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στη διακοπή, δήλωσε ο επικεφαλής ενός εμπορικού οργανισμού που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο Κρίστιαν Ρούμπι της Eurelectric, δήλωσε στην εκπομπή The World Tonight του BBC Radio 4 ότι τη Δευτέρα συνέβη ένα «συγκεκριμένο περιστατικό με μια διασύνδεση μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας». Ο Ρούμπι είπε ακόμη ότι αυτό «σήμαινε ότι το ισπανικό δίκτυο αποσυνδέθηκε από το ευρύτερο ευρωπαϊκό δίκτυο».
Πρόσθεσε ότι το περιστατικό της διασύνδεσης είναι απίθανο να προκάλεσε από μόνο του τη διακοπή και ότι «πιθανόν να υπήρχαν και άλλα στοιχεία σε αυτή την εξίσωση».
Οι αρχές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας προσπαθούσαν ακόμη το βράδυ της Δευτέρας να βρουν τι προκάλεσε τις διακοπές ρεύματος.
«Δεν υπάρχουν ενδείξεις για οποιαδήποτε κυβερνοεπίθεση» προς το παρόν, δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα.
Εν τω μεταξύ, σε ανάρτησή του στο Χ, ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς διερωτάται αν υπάρχει σαφής εξήγηση για το μπλακάουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο. Όπως γράφει, «δεν έχουμε βρει ακόμη κάποια επαρκή μετεωρολογική εξήγηση ή σχετική με τον διαστημικό καιρό για το σημερινό μπλακάουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο. Περιμένουμε feedback από τις επίσημες πηγές, μήπως μπορέσουμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα.
Το πρόσφατο περιστατικό στην Ισπανία, και τα αντίστοιχα κατά το παρελθόν στη Σουηδία και τον Καναδά, καταδεικνύουν την ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση των ατμοσφαιρικών και γεωμαγνητικών συνθηκών, ενίσχυση των υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας για την αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων, καθώς και ανάπτυξη σχεδίων αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων για την προστασία των πολιτών και των κρίσιμων υπηρεσιών.
Η κατανόηση και η προετοιμασία για τέτοια φαινόμενα είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας των ενεργειακών συστημάτων».
Σε προηγούμενη ανάρτησή του, ο πρώην διευθυντής της ΕΜΥ, κ. Κολυδάς, αφού ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι ειδικός, εξηγεί ότι η «επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση που δημιουργείται στις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (όπως αυτές των 400 kV) είναι ένα φαινόμενο που δημιουργείται πάνω σε αυτά τα πολύ μακριά καλώδια, τα οποία είναι εκτεθειμένα στον αέρα και στις ατμοσφαιρικές συνθήκες», ενώ εν συνεχεία σημειώνει «Όταν υπάρχει απότομη και ακραία αλλαγή της θερμοκρασίας — για παράδειγμα, απότομα κύματα ψύχους ή καύσωνα — τότε δημιουργούνται ισχυρά ανοδικά ή καθοδικά ρεύματα αέρα (θερμικές ανωμαλίες). Αυτές οι θερμικές μεταβολές προκαλούν ταλαντώσεις στα καλώδια μέσω δύο κυρίως μηχανισμών. Αρχικά θερμική διαστολή και συστολή όπου το μέταλλο των καλωδίων διαστέλλεται ή συστέλλεται απότομα. Ακολουθούν και οι ατμοσφαιρικές ταλαντώσεις όπου οι διαφορές στην πυκνότητα του αέρα δημιουργούν τοπικούς ανέμους ή ρεύματα που επηρεάζουν τις γραμμές, προκαλώντας τις να πάλλονται. Αυτό το φαινόμενο λέγεται επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση (induced atmospheric vibration) και μπορεί να οδηγήσει σε κραδασμούς, ταλαντώσεις σε μεγάλη κλίμακα ακόμη και μηχανικές καταπονήσεις που απειλούν τη δομική ακεραιότητα των γραμμών. Είναι διαφορετικό από το συνηθισμένο “galloping” που προκαλείται από πάγο και άνεμο. Ένας ηλεκτρολόγος μηχανικός του Πολυτεχνείου θα μπορούσε να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες».
