Το σχεδιασμό του έχει αναλάβει η Ράνια Αντωνοπούλου
Ώθηση στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας επιχειρεί να δώσει το υπουργείο Εργασίας, με την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου, με τίτλο «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και Ανάπτυξη των Φορέων της και λοιπές διατάξεις», που εισήχθη προς ψήφιση σήμερα στη Βουλή. Το σχεδιασμό του είχε αναλάβει η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, αρμόδια για την αντιμετώπιση της ανεργίας, Ράνια Αντωνοπούλου.
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που εισήχθη με ευρεία αποδοχή των κομμάτων της αντιπολίτευσης, επί της Αρχής, έρχεται να εκσυγχρονίσει το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας ο προηγούμενος νόμος του 2011 ήταν η πρώτη προσπάθεια που έγινε στη χώρα για να διαμορφωθεί ένα νομικό-θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τη λειτουργία του τρίτου τομέα της οικονομίας στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την κ. Αντωνοπούλου, με το σχέδιο νόμου επιχειρείται η ανάπτυξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας ως αυτόνομης παραγωγικής δραστηριότητας, που μπορεί να αναλαμβάνεται από όλους τους πολίτες σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες. «Με τις διαφοροποιήσεις που φέρνουμε στο νόμο», διευκρίνισε, «ανοίγει ο χώρος σε όλους τους πολίτες και σε όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες».
Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ανοίγει πλέον το πεδίο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Πέραν των γνωστών, μέχρι σήμερα, Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (ΚΟΙΝΣΕΠ), εισάγεται ένα νέο νομικό πρόσωπο, ο Συνεταιρισμός Εργαζομένων, που είναι συνεταιριστική σύμπραξη τριών τουλάχιστον φυσικών προσώπων που συνεταιρίζονται, για να βιοποριστούν από την εργασία τους.
Συγκεκριμένα, όπως ανέφερεται, «αυτό σημαίνει πρακτικά ότι έχουμε ένα μέλος-μία ψήφος και ότι η διανομή των κερδών υπακούει στον κανόνα του 5% αποθεματικό, 35% αναβάθμιση των μισθών των εργαζομένων, 10% έως 30% πρέπει να επανεπενδύεται σε δραστηριότητες που έχουν κοινωνικό αποτύπωμα, ενώ το υπόλοιπο μπορεί να επανεπενδυθεί είτε σε προσλήψεις ανέργων που μεγιστοποιούν τη δραστηριότητα αυτής της επιχείρησης, είτε σε δραστηριότητες που τους επιτρέπουν να διευρύνουν τον κύκλο των εργασιών τους».
Για την υποστήριξη των αλλαγών που εισάγονται με το νομοσχέδιο δημιουργείται η Ειδική Θεματική Γραμματεία μέσα στο υπουργείου, η οποία θα αναλάβει τη συνεργασία ανάμεσα σε όλα τα συναρμόδια υπουργεία και ενεργοποιείται το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας. Επιπλέον, απλοποιούνται οι διαδικασίες για τη σύσταση φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, είναι η αύξηση της συμμετοχής των συνεταιριστικών οργανώσεων στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, θεωρώντας ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του σκοπού, τη δημιουργία ενός σταθερού περιβάλλοντος, που θα μπορεί να υποστηρίζει εμπράκτως την ανάπτυξη των παραγωγικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων.
Ειδικότερα, με το νέο θεσμικό πλαίσιο, φορέας κοινωνικής οικονομίας είναι κάθε νομικό πρόσωπο που λειτουργεί με βάση τις εξής αρχές:
- Δημοκρατική λειτουργία: «Ένα μέλος μία ψήφος».
- Κανόνες στη διανομή κερδών: Το 35% μοιράζεται στους εργαζόμενους, εκτός αν τα 2/3 της γενικής συνέλευσης αποφασίσουν να κρατήσουν αυτό το ποσοστό για επανεπένδυση στην επιχείρηση ή δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- 10%-30% αποδίδεται για δράσεις κοινωνικής ωφέλειας.
- 5% αποθεματικό στην επιχείρηση.
- Το υπόλοιπο επενδύεται υποχρεωτικά, είτε για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, είτε για την επέκταση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
- Ορίζονται κανόνες για το πώς θα πρέπει να λειτουργούν οι φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και δίνονται εργαλεία για την ανάπτυξή τους ως παραγωγικών μονάδων που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αξιοπρεπή εργασία.
- Απλοποιούνται οι διαδικασίες για τη σύσταση φορέων, καθιστώντας το μητρώο φορέων υπηρεσία ΓΕΜΗ. Συνεπώς, μακροπρόθεσμα, θα συστήνονται, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών μίας στάσης.