Ξεκινά την Πέμπτη 4/8
Με μουσικές του κόσμου ετοιμάζεται να πλημμυρίσει για τέσσερις μέρες το χωριό Χουδέτσι, 23 χλμ από το Ηράκλειο της Κρήτης, καθώς την Πέμπτη 4/8 ξεκινά το 7ο Houdetsi Music Festival, που θα διαρκέσει έως την Κυριακή 7/8.
Στον Κήπο, στη Σπηλιάδα, στον Χατζινέ, στη Μικρή Πλατεία, στο Πατητήρι, περίπου εκατόν σαράντα μουσικοί από διάφορες χώρες του κόσμου, σε ένα σύνολο 67 συναυλιών, θα προσπαθήσουν να αναδείξουν τη μαγεία της σύνθεσης διαφορετικών μουσικών στοιχείων, συνδυασμένη με τοπικά χρώματα, εικόνες, αρώματα και γεύσεις.
«Ολοι οι μουσικοί είναι εθελοντές, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γνωστός μουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ρος Ντέιλι. «Δάσκαλοι από το Αφγανιστάν, το Ιράν, την Τουρκία, τη Βόρεια Αφρική, τον αραβικό κόσμο, από όλες τις άκρες της γης φθάνουν εδώ, παίζουν μαζί, διαμορφώνουν προγράμματα από κοινού. Μουσικές προτάσεις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες. Γιατί η μουσική λειτουργεί καθαρά ενωτικά μεταξύ τους» σημειώνει, ρίχνοντας φως κυρίως σε περιόδους σαν τη σημερινή, που όλοι μοιάζουν να αναζητούν, μανιωδώς, αυτά που τους χωρίζουν.
«Δυστυχώς, συμπληρώνει ο γνωστός μουσικός, πολλά από τα μέρη αυτά δοκιμάζονται από πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα. Εμείς προσπαθούμε να δώσουμε ένα βήμα σε όλους αυτούς τους ανθρώπους να δείξουν ένα δείγμα από τη θαυμάσια τέχνη που καθένας από αυτούς τους λαούς διαθέτει. Αυτή η τέχνη και ο πολιτισμός προκύπτουν από μια αλληλεπίδραση, ένα μοίρασμα στοιχείων μεταξύ μας, όλων εδώ κάτω. Δεν είναι κάτι που το δημιούργησε ο ένας και το έδωσε στους άλλους... Βγαίνει από όλους. Γι' αυτό αισθανόμαστε όλα αυτά τα στοιχεία τόσο οικεία. Γιατί έχουν πολλές ομοιότητες με αυτό που ξέρουμε κι εμείς».
Το Houdetsi festival δημιουργήθηκε από το μουσικό εργαστήρι «Λαβύρινθος», που το αποτελούν άνθρωποι αφοσιωμένοι στην έρευνα των διαφόρων τροπικών μουσικών παραδόσεων και τις δυνατότητες για δημιουργική ανταλλαγή μέσα και ανάμεσα στις μουσικές αυτές. Ο Ρος Ντέιλι δηλώνει ιδιαίτερα χαρούμενος που φέτος πολλοί από τους, κατά καιρούς, μαθητές του Εργαστηρίου, θα πάρουν μέρος στις συναυλίες.
Ο «Λαβύρινθος» ξεκίνησε στην Αθήνα, τη δεκαετία του '80 και λειτουργεί στο Χουδέτσι από το 2002. Στο κτήριο υπάρχει μόνιμη έκθεση παραδοσιακών μουσικών οργάνων από όλο τον κόσμο. Είναι το μοναδικό μουσείο του είδους του στην Ελλάδα και περιλαμβάνει πλούσιες συλλογές που διαφωτίζουν τις πιο αντιπροσωπευτικές παραδοσιακές μουσικές, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Επιπλέον, το Μουσικό Εργαστήρι Λαβύρινθος είναι κέντρο έρευνας και εκμάθησης των οργάνων της Παραδοσιακής Μουσικής ανά τον κόσμο και στοχεύει στην διατήρηση της παγκόσμιας μουσικής παράδοσης.
Η ιδέα του Φεστιβάλ προέκυψε από «τη σύμπραξη του Εργαστηρίου με την τοπική κοινωνία που το φιλοξενεί, ως ένδειξη αμοιβαίας αναγνώρισης αλλά και ως αυθόρμητη ανάγκη έκφρασης και εξωτερίκευσης μιας δράσης με παγκόσμια αναφορά».
«Εχει πολλά κανείς να δει στο Χουδέτσι, περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ρος Ντέιλι. Πέρα από τις συναυλίες, υπάρχουν σκηνές για μικρά παιδιά, έκθεση από ανθρώπους της περιοχής με διάφορα αντικείμενα που φτιάχνουν, κεραμεικά, τοπικές γεύσεις... και όλα αυτά σε εθελοντική βάση. Δεκάδες παιδιά του χωριού δουλεύουν εθελοντικά για να χτιστεί το φεστιβάλ κι εμείς ελπίζουμε απλώς ότι θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε, έχοντας ως πρώτη έννοια την εκπαίδευση, γιατί μέσα από αυτήν ανοίγουν τα μάτια των ανθρώπων και γίνονται καλύτεροι.
Πόσο έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση τις δραστηριότητες του Φεστιβάλ και του «Λαβύρινθου»;
«Δεν είναι εύκολο για κανένα, ομολογεί ο Ρος Ντέιλι. «Ωστόσο, συμπληρώνει, έχουμε καταφέρει να εξασφαλίσουμε μια συλλογική στήριξη. Πέρα από την εθελοντική προσφορά που αναφέραμε, πάρα πολύς κόσμος έρχεται εδώ, στο φεστιβάλ, που έχει ελεύθερη για το κοινό είσοδο και συνεισφέρει αγοράζοντας ένα μπλουζάκι ή ένα cd».
Ο ίδιος, έχει δώσει την άδειά του σε όποιον ενδιαφέρεται για τη μουσική του να κατεβάσει δωρεάν όλη τη δισκογραφία του από την ιστοσελίδα του. Η συνεργασία του με τους ανθρώπους των δισκογραφικών εταιριών τού έχει αφήσει πικρή γεύση, όπως δηλώνει και εκεί εστιάζει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η δισκογραφία.
«Οι άνθρωποι των εταιριών τόσα χρόνια δεν σεβάστηκαν ούτε τους ακροατές, ούτε τους δημιουργούς. Κι αυτή είναι η πραγματική αιτία της πτώσης της δισκογραφίας και όχι το ίντερνετ, όπως λένε. Όταν έφθασε η κρίση, η δισκογραφία δεν είχε κανένα να την υπερασπιστεί, γιατί δεν είχε φερθεί καλά σε κανέναν. Κοιτούσε μόνο τον εαυτό της και το συμφέρον της. Κι έτσι κατέρρευσε», σημειώνει, επισημαίνοντας τη δυσκολία που αντιμετωπίζει τώρα η παραγωγή ηχογραφημάτων, η οποία όσο πάει επιβραδύνεται, καθώς «όταν γίνεται πειρατική εκμετάλλευση κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να προχωρήσει σε παραγωγές, καθώς ξέρει ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα να πάρει πίσω τα χρήματα που έβαλε».
Γεννημένος στην Αγγλία από Ιρλανδούς γονείς, ο Ρος Ντέιλι, από πολύ μικρός, ταξίδεψε μαζί τους και στα ταξίδια του αυτά ανακάλυψε το βαθύ του ενδιαφέρον για τη μουσική. Το τσέλο ήταν το πρώτο του όργανο, ενώ στα δώδεκά του, στην Ιαπωνία, ξεκίνησε να μελετά κιθάρα. Στα τέλη της δεκαετίας του '60 στο Σαν Φρανσίσκο έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με τη μουσική παράδοση της Ανατολής, και η ζωή του αλλάζει ριζικά. Δεξιοτέχνης πολλών μουσικών οργάνων - κρητική λύρα, αφγανικό ραμπάμπ, λαούτο, πολίτικη λύρα, σαράνγκι, ούτι, σάζι και ταμπούρ, ανάμεσά τους.
«Η λύρα είναι ένα όργανο που το αγαπώ ιδιαίτερα και όταν ξεκίνησα να τη μάθω το 1975 δεν είχα καμιά φιλοδοξία να γίνω Κρητικός λυράρης. Αυτό που ήθελα ήταν να μάθω να παίζω λύρα, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κοσμοπολίτης αυτός μουσικός. Όταν μαθαίνεις να παίζεις ένα όργανο, μαθαίνεις να παίζεις σαν αυτός που είσαι, όχι όπως παίζεται στην Κρήτη, στην Κωνσταντινούπολη, στη Βουλγαρία, σ'ένα σωρό τόπους. Στο τέλος, από όλα αυτά τα ακούσματα και τις εμπειρίες δημιουργείς το δικό σου άκουσμα. Το μόνο που εγώ προσπαθώ είναι να είμαι αληθινός με το εαυτό μου», καταλήγει, αφήνοντάς μας για να συνεχίσει τις ετοιμασίες για το Φεστιβάλ που ξεκινά σε λίγες ώρες, απευθύνοντας ανοιχτή πρόσκληση σε όσους θέλουν να μοιραστούν τις διαδρομές του Μουσικού του Λαβύρινθου.
