Ποιοι θεωρούνται μη συνεργάσιμοι και ποια η διαδικασία πλειστηριασμού
Σύμφωνα με το νέο Κώδικα Δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών, δηλαδή τα κόκκινα δάνεια, οι τράπεζες μπορούν να καταχωρήσουν το όνομα κάποιου δανειολήπτη στη λίστα με τους «μη συνεργάσιμους δανειολήπτες». Για την περίπτωση των μη συνεργάσιμων δανειοληπτών υπάρχει ως «συνέπεια το εκπλειστηρίασμα της κύριας κατοικίας του».
Όπως ορίζει ο νέος Κώδικας, η τράπεζα οφείλει να ενημερώσει τον δανειολήπτη ότι έχει ταξινομηθεί ως μη συνεργάσιμος καθώς και για τον τρόπο που θα κινηθεί στο εξής έναντι του δανειολήπτη και του εγγυητή αλλά και τις υποχρεώσεις τους μετά την εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων αμφοτέρων καθώς και τον αποκλεισμό τους από τον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Η τράπεζα οφείλει ενημερώσει τον δανειολήπτη ότι έχει καταχωρηθεί στη σχετική λίστα εντός δεκαπέντε ημερολογιακών ημερών και υποχρεωτικά σε έγχαρτη μορφή. Στη γνωστοποίηση θα πρέπει να αναφέρονται υποχρεωτικά όλα τα παρακάτω:
- Το γεγονός ότι έχει καταχωρηθεί ως μη συνεργάσιμος και τον/τους ειδικότερο/-ους λόγους για την κατηγοριοποίηση αυτή.
- Τις λεπτομέρειες αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα, με βάση το οποίο το ίδρυμα προτίθεται να κινηθεί στο μέλλον (π.χ. διαδικασία ρευστοποίησης).
- Τον κίνδυνο εκποίησης από το ίδρυμα τυχόν εξασφαλίσεων που έχουν παρασχεθεί από τους εγγυητές.
- Αν ο δανειολήπτης και τυχόν εγγυητές θα εξακολουθούν να είναι υπόχρεοι για τυχόν εναπομένον υπόλοιπο μετά την ενδεχόμενη εκποίηση εξασφαλίσεων, καθώς και τον τρόπο και το επιτόκιο που αυτό θα εκτοκίζεται.
- Το ότι ο αποχαρακτηρισμός του δανειολήπτη ως συνεργάσιμου μπορεί να έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό του από ειδικές ευεργετικές διατάξεις της νομοθεσίας (Ν. 3869/2010 και Ν. 4354/2015).
Μετά τη γνωστοποίηση ο δανειολήπτης δικαιούται να υποβάλει ένσταση μετά την κατηγοριοποίηση του ως μη συνεργάσιμου.
Στη συνέχεια, η τράπεζα θα πρέπει να αξιολογήσει κατά πόσον ο δανειολήπτης έχει την ικανότητα αποπληρωμής του δανείου του, συνυπολογίζοντας σε κάθε περίπτωση το συνολικό ύψος και τη φύση των χρεών του (τυχόν οφειλών του έναντι άλλων ιδρυμάτων ή φορολογικών ή άλλων δημοσίων αρχών ή ασφαλιστικών φορέων) αλλά και το ελάχιστο επίπεδο των "εύλογων δαπανών διαβίωσης" και παράγοντες όπως: ηλικία, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση, υγεία κ.λπ.
Το "Τυποποιημένο Έγγραφο Πρότασης Λύσεων Ρύθμισης ή Οριστικής Διευθέτησης" πρέπει να παραδοθεί από την τράπεζα το πολύ σε τέσσερις μήνες. Ο δανειολήπτης μετά ή παρέχει τη συναίνεσή του στην προτεινόμενη ή σε μία από τις προτεινόμενες λύσεις ή αντιπροτείνει γραπτώς ζητώντας αν το επιθυμεί τη διαμεσολάβηση τρίτου φορέα της επιλογής του ή δηλώνει γραπτώς ότι αρνείται να συναινέσει σε οποιαδήποτε πρόταση.