Το ιστορικό και οι κανόνες
Στο Euro 2016 έχει αφιερώσει το σημερινό της Doodle η Google. Έτσι, σήμερα ξεκινά και επίσημα το Euro 2016 με την αναμέτρηση Γαλλίας-Γερμανίας στο Σταντ ντε Φρανς.
To Euro 2016 είναι η κυριότερη ευρωπαϊκή διοργάνωση ποδοσφαίρου εθνικών ομάδων και διοργανώνεται από την UEFA. Σε ό,τι αφορά το Euro ευρύτερα, διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια από το 1960. Από το 1984 και επίσημα από το 1991 διεξάγεται και ευρωπαϊκό πρωτάθλημα γυναικών.
Ιστορικό της διοργάνωσης του Euro
Η ιδέα για τη δημιουργία του Euro υπήρχε από το 1927 και ανήκε στο Γάλλο Ανρί Ντελονέ, παλιό ποδοσφαιριστή και διαιτητή που τότε ήταν αναπληρωτής πρόεδρος τηςFIFA, όμως οι συνθήκες δεν ήταν ώριμες.
Μόλις τον Ιούνιο του 1957, όταν πλέον είχαν ξεκινήσει αντίστοιχες διοργανώσεις σε άλλες ηπείρους: το Κόπα Αμέρικα στη Νότια Αμερική, το Κόπα Άφρικα στην Αφρική και το Κύπελλο Εθνών στην Ασία, αποφάσισαν και τα κράτη μέλη της UEFA να διοργανώσουν ένα Euro. Από τα 31 μέλη της ΟΥΕΦΑ μόνο 14 ψήφισαν την πρόταση, που συνάντησε μεγάλη αντίδραση από τις τέσσερις βρετανικές ομοσπονδίες. Τελικά, αποφασίστηκε η πραγματοποίηση του θεσμού ανά τετραετία με την ονομασία Κύπελλο Εθνών «Ανρί Ντελονέ», προς τιμήν του εμπνευστή του, ο οποίος είχε πλέον πεθάνει από το 1955, αφού στο μεταξύ είχε διατελέσει γενικός γραμματέας της UEFA ως το 1954.
Στo πρώτο Euro δήλωσαν συμμετοχή μόνο 17 χώρες, με απούσες τις πιο δυνατές ομάδες της Ευρώπης. Δεν δήλωσαν συμμετοχή: οι τέσσερις βρετανικές ομοσπονδίες (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Βόρεια Ιρλανδία), η παγκόσμια πρωταθλήτρια του 1954 Δυτική Γερμανία, η φιναλίστ του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1958 Σουηδία, η Ιταλία και η Ολλανδία. Η τελική φάση έγινε στη Γαλλία τον Ιούλιο του 1960 και πρώτη νικήτρια ήταν η Σοβιετική Ένωση.
Η επιτυχία του Euro και η απήχηση που είχε στους φιλάθλους είχαν ως αποτέλεσμα στο δεύτερο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα να συμμετάσχουν όλες οι χώρες μέλη της UEFA.
Σύστημα διεξαγωγής Euro
Στις πρώτες δύο διοργανώσεις (1960, 1964) οι ομάδες έπειτα από κλήρωση αγωνίζονταν σε διπλούς αγώνες νοκ άουτ μέχρι τα ημιτελικά. Ακολουθούσε η τελική φάση στην έδρα μιας από τις τέσσερις χώρες, που περιλάμβανε τους δυο ημιτελικούς, τον μεγάλο τελικό και τον αγώνα για την τρίτη θέση.
Από την τρίτη διοργάνωση (1968) κι έπειτα η προκριματική φάση διεξάγεται σε ομίλους. Ως το 1976 οι όμιλοι ήταν οκτώ. Οι πρώτοι των ομίλων αγωνίζονταν στα προημιτελικά σε διπλούς αγώνες νοκ άουτ και μόνο τέσσερις ομάδες αγωνίζονταν στην τελική φάση που διεξαγόταν στην έδρα μιας από τις τέσσερις χώρες.
Από το 1980 οι ομάδες της τελικής φάσης έγιναν οκτώ, που προκρίνονταν από επτά προκριματικούς ομίλους, ενώ η διοργανώτρια χώρα συμμετείχε απευθείας στην τελική φάση. Οι οκτώ ομάδες αγωνίζονταν σε δυο ομίλους. Το 1980 οι πρώτοι των ομίλων αγωνίστηκαν στον τελικό και οι δεύτεροι στον μικρό τελικό για την 3η θέση. Από το 1984 ως το 1992 οι δύο πρώτοι των ομίλων αγωνίζονταν στους ημιτελικούς ενώ καταργήθηκε ο αγώνας της 3ης θέσης ως άνευ σημασίας.
Από το 1996 οι ομάδες της τελικής φάσης έγιναν δεκαέξι, που προκρίνονται από προκριματικούς ομίλους, ενώ η διοργανώτρια χώρα συμμετέχει απευθείας στην τελική φάση. Το 2000 (Βέλγιο / Ολλανδία) και το 2008 (Αυστρία / Ελβετία) η τελική φάση ανατέθηκε σε δύο χώρες. Οι 16 ομάδες της τελικής φάσης αγωνίζονται σε τέσσερις ομίλους. Στη συνέχεια οι δυο πρώτες κάθε ομίλου αγωνίζονται στα προημιτελικά σε αγώνες νοκ άουτ ως τον τελικό.
Ομάδες τελικής φάσης
- 1960 - 1976: 4
- 1980 - 1992: 8
- 1996 - 2012: 16
- 2016: 24
