Το πείραμα CLOUD του CERN δείχνει ότι το κλίμα στην προβιομηχανική εποχή υπήρξε νεφελώδες παρά την έλλειψη ρύπανσης
Το -άθικτο ακόμη από τη ρύπανση- κλίμα της προβιομηχανικής εποχής ήταν περισσότερο νεφελώδες και πολύ λιγότερο ηλιόλουστο, απ' ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες έως τώρα, σύμφωνα με νέα σημαντικά ευρήματα του πειράματος CLOUD που πραγματοποιήθηκε στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN).
Οι ερευνητές έκαναν δύο σχετικές δημοσιεύσεις στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» και μία στο «Science». Το πείραμα CLOUD (Cosmics Leaving OUtdoor Droplets) αποκάλυψε οτι οι οργανικοί ατμοί που εκλύονται από τα δέντρα, παράγουν άφθονα αερολύματα στην ατμόσφαιρα, ακόμη και παρά την απουσία θειϊκού οξέος.
Ως τώρα οι επιστήμονες πίστευαν ότι το θειϊκό οξύ -που παράγεται κυρίως από τα ορυκτά καύσιμα- ήταν απαραίτητο για την παραγωγή αερολυμάτων. Το CLOUD όμως βρήκε ότι οι ατμοί βιογενούς προέλευσης αποτελούν το «κλειδί» για την περαιτέρω ανάπτυξη των νεοσχηματισμένων σωματιδίων σε μεγέθη κατάλληλα (50 έως 100 νανομέτρων) για τον σχηματισμό νεφών.
"Αυτά είναι τα σημαντικότερα αποτελέσματα που έχουμε πάρει έως τώρα από το πείραμα CLOUD," δήλωσε ο επικεφαλής του πειράματος Γιάσπερ Κίρκμπι, φυσικός του CERN και ερευνητής του Ινστιτούτου Ατμοσφαιρικών και Περιβαλλοντικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Γκέτε της Φρανκφούρτης. "Εισάγοντας την πυρηνοποίηση και την ανάπτυξη αερολυμάτων βιογενούς προέλευσης στα κλιματικά μοντέλα, θα κατανοήσουμε καλύτερα την επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στα νέφη και στο κλίμα."
Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) θεωρεί ότι η δημιουργία και η περαιτέρω αύξηση των αερολυμάτων και των νεφών από την προβιομηχανική εποχή αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πηγές αβεβαιότητας, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή. Το CLOUD σχεδιάστηκε ακριβώς με στόχο την κατανόηση του τρόπου δημιουργίας και ανάπτυξης των αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα και της επίδρασής τους στα νέφη και στο κλίμα της Γης.
Το πείραμα ανακάλυψε επίσης ότι τα ιόντα κοσμικών ακτίνων που προέρχονται από τον γαλαξία μας, ενισχύουν σημαντικά τον ρυθμό παραγωγής βιογενών σωματιδίων, κατά δέκα έως 100 φορές σε σχέση με την παραγωγή σωματιδίων εν απουσία ιόντων. Αυτή η ανακάλυψη σημαίνει ότι οι κοσμικές ακτίνες ίσως έπαιξαν σημαντικότερο ρόλο στη δημιουργία αερολυμάτων και νεφών στην προβιομηχανική εποχή απ' ό,τι στη σημερινή μολυσμένη ατμόσφαιρα.
Το πείραμα CLOUD συνίσταται σε ένα μεγάλο εξοπλισμένο θάλαμο ύψους τριών μέτρων από ανοξείδωτο χάλυβα, στον οποίο η ατμόσφαιρα μπορεί να προσομοιωθεί με ακρίβεια. Έτσι, η δημιουργία και ανάπτυξη των αερολυμάτων και των νεφών που αυτά προκαλούν, μπορούν να μελετηθούν σε αυστηρά ελεγχόμενες ατμοσφαιρικές συνθήκες, όπου οι ανεπιθύμητοι ρύποι είναι λιγότεροι από έναν στο τρισεκατομμύριο.
Το πείραμα χρησιμοποιεί μια δέσμη από το Σύγχροτρον Πρωτονίων του CERN για την προσομοίωση των κοσμικών ακτίνων (σωματιδίων που, προερχόμενα από το διάστημα, βομβαρδίζουν ασταμάτητα τη Γη). Η συνεργασία του πειράματος περιλαμβάνει 21 ινστιτούτα.
Μια πιθανή συνέπεια των ευρημάτων του CLOUD, είναι ότι ίσως η Γη να μην θερμαίνεται τόσο γρήγορα, όσο είχε υποτεθεί. Αν το κλίμα του πλανήτη μας είναι λιγότερο ευαίσθητο στην αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα, όπως δείχνει το πείραμα, τότε οι μελλοντικές θερμοκρασίες μπορεί να μην ανέβουν με τον προβλεπόμενο ρυθμό. Ήδη οι ερευνητές μελετούν ποιές επιπτώσεις μπορεί να έχουν τα νέα ευρήματα για τα κλιματολογικά μοντέλα της Γης.