Τι σημαίνει το νέο πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο Μάριο Ντράγκι και γιατί αντιδρούν θετικά οι αγορές στον ευρωπαϊκό Νότο
Ένα αν μη τι άλλο ασυνήθιστο και ριζοσπαστικό σχέδιο θέτει σε εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να ενισχύσει τη χορήγηση δανείων από τις τράπεζες της Ευρωζώνης σε καταναλωτές και επιχειρήσεις: ουσιαστικά θα... πληρώνει τις τράπεζες που δανείζονται από την ΕΚΤ, με επιτόκιο ως και 0,4%, υπό τον όρο ότι αυτές θα δίνουν δάνεια (αλλά όχι στεγαστικά).
Με βάση το πρόγραμμα που ανακοίνωσε σήμερα ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αρχίσει να προσφέρει τον Ιούνιο (και θα επαναλάβει την προσφορά αυτή τον Σεπτέμβριο, τον Δεκέμβριο, αλλά και τον Μάρτιο του 2017) τετραετή “δωρεάν” -δηλαδή με μηδενικό επιτόκιο- δάνεια στις τράπεζες της Ευρωζώνης. Η κίνηση αυτή αναμένεται να καταστήσει φθηνότερο και ευκολότερο για τις τράπεζες να χορηγήσουν δάνεια, αν και ορισμένοι επισημαίνουν πως οι τράπεζες θα συνεχίσουν να είναι επιφυλακτικές με τα δάνεια που δίνουν, λόγω της οικονομικής κατάστασης στην Ευρωζώνη.
Μετά από δύο χρόνια, οι ειδικοί της ΕΚΤ θα εξετάσουν κατά πόσον οι τράπεζες που έλαβαν τα δάνεια αυτά πράγματι αύξησαν τις χορηγήσεις δανείων σε πελάτες τους σε ποσοστό τουλάχιστον 2,5%. Αν αποδειχθεί ότι το έπραξαν, τότε η ΕΚΤ θα καταβάλει αυτές τις τράπεζες ποσό που θα φτάνει ως και το 0,4% των χρημάτων που δανείστηκαν από την ΕΚΤ.
Αν και οι ανακοινώσεις του Ντράγκι οδήγησαν σε ανοδική τροχιά τις μετοχές των τραπεζών στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, η αντίδραση των αγορών σε ισχυρότερες οικονομικά χώρες, όπως η Γερμανία, ήταν αρνητική.
Ισπανοί τραπεζικοί, μιλώντας στο Reuters, χαιρέτισαν την απόφαση αυτή, ενώ οι γερμανικές τράπεζες την επέκριναν, υποστηρίζοντας πως θα αποδειχθεί επιβλαβής για τους καταθέτες. Παράλληλα, κάποιοι οικονομολόγοι αμφιβάλλουν για το αν το πρόγραμμα θα στεφθεί με επιτυχία, επισημαίνοντας πως το ενδιαφέρον των ευρωπαϊκών τραπεζών για αντίστοιχα πολύ φθηνά δάνεια από την ΕΚΤ κατά το παρελθόν ήταν ιδιαίτερα περιορισμένο.
“Πετάνε λεφτά στις τράπεζες, αλλά αυτό δεν αλλάζει ριζικά την κατάσταση”, σχολίασε ο οικονομολόγος της ING Κάρστεν Μπρζέσκι. “Η ΕΚΤ δεν μπορεί να αναγκάσει τον ιδιωτικό τομέα να πάει στην τράπεζα για να πάρει λεφτά. Τα δάνεια είναι ήδη φθηνά. Έχουμε δει ενδιαφέρον για πιστωτική ανάπτυξη; Όχι”.