Συνέντευξη με τον Δρ. Ευθύμιο Αυγερινό, Καθηγητή Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Pittsburgh, ΗΠΑ, και Συνδιευθυντή της Κλινικής Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών
H οξεία φλεβική θρόμβωση και οι επιπλοκές της, όπως η πνευμονική εμβολή και το μεταθρομβωτικό σύνδρομο, είναι μία ολοένα και συχνότερη πάθηση παγκοσμίως, που στις βαρύτερες μορφές της μπορεί πλέον να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.
Ο Δρ. Ευθύμιος Αυγερινός, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Pittsburgh, ΗΠΑ, και Συνδιευθυντής της Κλινικής Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, μιλά για τα αίτια, τα συμπτώματα και τις νέες τεχνικές που υποστηρίζει ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών για τη βέλτιστη αντιμετώπιση της νόσου.
Τι είναι η οξεία φλεβική θρόμβωση και γιατί αφορά όλους μας;
Η οξεία φλεβική θρόμβωση αφορά στο σχηματισμό θρόμβου αίματος συνήθως σε μία από τις εν τω βάθει φλέβες, ο οποίος εμποδίζει την ομαλή ροή του αίματος. Σε αυτήν την περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος κομμάτια του θρόμβου να αποσπαστούν και να μεταφερθούν δια της κυκλοφορίας του αίματος στους πνεύμονες, προκαλώντας τη λεγόμενη πνευμονική εμβολή, μια άκρως απειλητική κατάσταση για τη ζωή. Γι’ αυτό το λόγο, η ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης της οξείας φλεβικής θρόμβωσης είναι επιτακτική.
Ως νόσος δεν είναι σπάνια, τουναντίον παρατηρείται μια σταθερή αύξησή της. Ενδεικτικά, υπολογίζεται ότι το 2,5-5% του πληθυσμού, κάποια στιγμή στη ζωή του, θα έχει ένα επεισόδιο θρόμβωσης. Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου έχει ενταθεί και ως συνέπεια της πανδημίας COVID, καθώς αποτελεί βασική επιπλοκή της λοίμωξης από τον εν λόγω ιό.
Όπως σε κάθε πρόβλημα υγείας, η πρώιμη διάγνωση οδηγεί στα καλύτερα αποτελέσματα. Ποια είναι τα αίτια και ποια τα συμπτώματα της οξείας φλεβικής θρόμβωσης;
Οι θρόμβοι μπορούν να σχηματιστούν σε οποιαδήποτε φλέβα του σώματος. Συχνότερα, όμως, εμφανίζονται στο πόδι και την πύελο. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που ευνοούν την οξεία φλεβική θρόμβωση, όπως οι παρακάτω:
- Χειρουργική επέμβαση ή σοβαρός τραυματισμός
- Ο καρκίνος και ορισμένοι τύποι θεραπείας του, όπως η χημειοθεραπεία
- Διάφορες λοιμώξεις, όπως COVID-19
- Η παρατεταμένη κατάκλιση ή παραμονή σε καθιστή θέση, όπως σε μεγάλες πτήσεις
- Η εγκυμοσύνη και οι έξι πρώτες εβδομάδες της λοχείας
- Η χρήση αντισυλληπτικών ή η ορμονική θεραπεία για την εμμηνόπαυση
- Το οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων
- Κληρονομικές αιματολογικές διαταραχές, όπως η θρομβοφιλία
- Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, όπως η νόσος Crohn και η ελκώδης κολίτιδα
- Διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο ερυθηματώδης λύκος
- Εκτεταμένοι κιρσοί στα πόδια
- Το κάπνισμα
- Η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος
- Η τοποθέτηση φλεβικών καθετήρων, βηματοδοτών κι απινιδωτών
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αρκετά συχνά η οξεία φλεβική θρόμβωση δεν εμφανίζει συμπτώματα παρά μόνο όταν έχουν ήδη αποσπαστεί τμήματα του θρόμβου και έχει προκληθεί πνευμονική εμβολή, όταν και ο ασθενής βιώνει πόνο στο στήθος και δύσπνοια.
Όταν η νόσος δίνει συμπτώματα, τα πιο συνηθισμένα είναι ο πόνος και το οίδημα με αυξημένη θερμότητα και ερυθρότητα στην περιοχή της θρόμβωσης (π.χ. στο πόδι ή το χέρι). Εφόσον ο θρόμβος παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε πλέον γίνεται λόγος για χρόνια φλεβική απόφραξη, η οποία προκαλεί επίμονο οίδημα, πόνο, δυσκολία στην κίνηση και έλκη που δύσκολα επουλώνονται, το λεγόμενο μεταθρομβωτικό σύνδρομο.
Πώς αντιμετωπίζεται η οξεία φλεβική θρόμβωση;
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση οξείας φλεβικής θρόμβωσης έχει ως αφετηρία την ορθή διάγνωση, η οποία αποτελεί συχνά πρόκληση, καθώς τα συμπτώματα της νόσου μοιάζουν με αυτά άλλων παθήσεων. Αφού τεθεί η διάγνωση, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι η χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων και ειδικές ελαστικές κάλτσες για την ανακούφιση από το οίδημα στα πόδια.
Όταν η νόσος είναι πιο εκτεταμένη και η συμπτωματολογία πιο έντονη, τότε ενδέχεται να απαιτηθεί χειρουργική αποκατάσταση. Σήμερα, υπάρχουν ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, χωρίς να απαιτείται χειρουργική τομή (παρά μόνο παρακέντηση)που επιτρέπουν την άμεση απομάκρυνση του θρόμβου. Οι τεχνικές όπως η θρομβεκτομή, η θρομβοαναρρόφηση και η θρομβόλυση, προσφέρουν άμεσα ανακούφιση και προλαμβάνουν μελλοντικές θρομβώσεις.
Ανάλογες τεχνικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ασθενείς που έχουν παλαιότερη θρόμβωση και πάσχουν από «μεταθρομβωτικό σύνδρομο» (πόνος και οίδημα στο πόδι ή έλκη δέρματος). Η αποφραγμένη φλέβα μπορεί να ανοιχτεί και να τοποθετηθεί «stent» που θα επαναφέρει τη φυσιολογική φλεβική κυκλοφορία στο πάσχον σκέλος.
Θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στις τεχνικές της θρομβοαναρρόφησης και της φλεβοπλαστικής (stenting), οι οποίες εφαρμόζονται ευρέως στις ΗΠΑ, αλλά σε ελάχιστα κέντρα της Ευρώπης, καθώς για να έχουν καλά αποτελέσματα απαιτούν τη συνεργασία εξειδικευμένων διεπιστημονικών ομάδων και ειδικά διαμορφωμένα υβριδικά χειρουργεία. Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών πρόσφατα εγκαινίασε το μοναδικό στην Ελλάδα, νέο πιστοποιημένο Ρομποτικό Υβριδικό Χειρουργείο – «ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» (Discovery IGS 740 της GΕ Healthcare), καθιστώντας το σημείο αναφοράς για ανάλογες προηγμένες θεραπείες σε όλη την Ευρώπη.
Η ομάδα μας έχει πολυετή εξειδίκευση και εμπειρία στις ΗΠΑ την οποία συνδυάζουμε με τον υπερσύγχρονο βιοϊατρικό εξοπλισμό του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, προκειμένου να παρέχουμε πλέον εξατομικευμένη, ασφαλή και ελάχιστα τραυματική θεραπεία, για κάθε περιστατικό οξείας ή χρόνιας φλεβικής θρόμβωσης.
