Η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU) υπέβαλε αγωγή εναντίον των δύο ψυχολόγων που εκπόνησαν το πρόγραμμα των λεγόμενων «προχωρημένων τεχνικών ανάκρισης» της CIA, της υπηρεσίας κατασκοπείας των ΗΠΑ, την περίοδο διακυβέρνησης του Τζορτζ Ου. Μπους, καταγγέλλοντας πως οι δύο ψυχολόγοι παρότρυναν την υπηρεσία «να υιοθετήσει τα βασανιστήρια ως επίσημη πολιτική» και στην πορεία ενθυλάκωσαν εκατομμύρια δολάρια.
Ο Τζέιμς Μίτσελ και ο Μπρους Τζέσεν, δύο ψυχολόγοι, πρώην στελέχη της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, «σχεδίασαν τις μεθόδους βασανιστηρίων και διεξήγαγαν παράνομα πειράματα σε ανθρώπους, κρατούμενους της CIA, για να δοκιμάσουν και να βελτιώσουν το πρόγραμμα», υπογράμμισε η ACLU σε ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα.
«Έλαβαν μέρος προσωπικά στα βασανιστήρια και επέβλεψαν την εφαρμογή του προγράμματος για λογαριασμό της CIA», ανέφερε η Ένωση.
Η CIA αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο για την μήνυση, σύμφωνα με το ΑΠΕ.
Η αγωγή υπεβλήθη στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Ουάσιγκτον εξ ονόματος τριών κρατουμένων των ΗΠΑ, των Γκιουλ Ραχμάν, Σουλεϊμάν Αμπντουλάχ Σαλίμ και Μοχάμεντ Αχμέντ Μπεν Σουντ.
Σύμφωνα με την αγωγή, ο Σαλίμ και ο Μπεν Σουντ υπέστησαν μακρόχρονη ψυχολογική και σωματική βλάβη, ενώ ο Γκιουλ πέθανε από υποθερμία, που προκλήθηκε από αφυδάτωση και την έκθεση στο ψύχος.
Μια έκθεση της αμερικανικής Γερουσίας πέρσι ανέφερε πως η CIA κατέβαλε 80 εκατομμύρια δολάρια σε μια εταιρεία που διηύθυναν οι δύο ψυχολόγοι της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, οι οποίοι δεν είχαν εμπειρία σε ανακρίσεις ή επιχειρήσεις καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αλλά εισηγήθηκαν να χρησιμοποιούνται μέθοδοι όπως οι εικονικοί πνιγμοί, τα χαστούκια στο πρόσωπο και η εικονική ταφή για κρατούμενους υπόπτους για εμπλοκή σε τρομοκρατία. Οι ψυχολόγοι δεν κατονομάστηκαν στην έκθεση, αλλά πηγές των υπηρεσιών πληροφοριών ανέφεραν αργότερα ότι πρόκειται για τους Μίτσελ και Τζέσεν.
Η ACLU ανέφερε πως οι μέθοδοι που χρησιμοποίησαν ο Μίτσελ και ο Τζέσεν στους τρεις άνδρες περιελάμβαναν «το να τους πετούν πάνω στον τοίχο, τον ενταφιασμό τους μέσα σε κουτιά στο σχήμα φέρετρου, την έκθεσή τους σε ακραίες θερμοκρασίες και μουσική σε εκκωφαντική ένταση, στέρηση τροφής, την υποβολή σε ποικίλα βασανιστήρια με τη χρήση νερού, στέρηση ύπνου για μέρες, δέσιμο με αλυσίδες, σε θέσεις έκτασης για πρόκληση πόνου» κ.ά.
Οι αρχές των ΗΠΑ δεν απήγγειλαν ποτέ κατηγορίες στους άνδρες αυτούς για τη διάπραξη οποιουδήποτε αδικήματος.
Η μήνυση αναφέρει πως οι ψυχολόγοι είναι υπόλογοι για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου, ανάμεσα τους βασανιστήρια και διεξαγωγή ιατρικών και επιστημονικών πειραμάτων σε ανθρώπους, χωρίς τη συναίνεσή τους.
Η CIA ανέθεσε το 80% του προγράμματος στην εταιρεία Mitchell Jessen & Associates of Spokane, με έδρα την Ουάσιγκτον για τις υπηρεσίες της από το 2005 έως την λήξη της συμφωνίας το 2009, ανέφερε η έκθεση. Η CIA κατέβαλε στην εταιρεία-εξωτερικό προμηθευτή της ένα επιπλέον ποσό 1 εκατ. δολαρίων προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι θα αποποιούνταν κάθε νομική ευθύνη η ίδια και οι πράκτορές της.
Με την αγωγή ζητείται η καταβολή αποζημίωσης ύψους κατ' ελάχιστον 75.000 δολαρίων στους προσφεύγοντες – τους δύο επιζήσαντες και τα μέλη της οικογένειας του θανόντος – για την πρόκληση σοβαρών βλαβών.